Activiteiten om de sociale vaardigheden van kinderen te ontwikkelen

Van een gesprek beginnen tot complimentjes geven of je verontschuldigen, sociale vaardigheden zijn noodzakelijk in het leven van kinderen. Met deze activiteiten kunnen ze op een eenvoudige en leuke manier leren.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz Martín.

Laatste update: 22 december, 2022

Ongeacht of ze open of gereserveerd zijn, verlegen of uitgaand, alle kinderen moeten sociale relaties aangaan. Communiceren, omgaan met elkaar en delen met anderen zijn dingen die nodig zijn voor een gezonde lichamelijke en psychologische ontwikkeling. Maar het vermogen om goed met anderen om te gaan is niet altijd intrinsiek en moet geleerd en aangeleerd worden. Daarom stellen we enkele activiteiten voor om aan de sociale vaardigheden van kinderen te werken.

Het niet hebben van de juiste sociale hulpmiddelen kan kinderen ernstige moeilijkheden bezorgen. Van problemen met eigenwaarde, verdriet en angst voor afwijzing tot stress of sociale angst.

Het is dus belangrijk dat we ze, vanaf hun prille jeugd, voldoende hulpmiddelen aanreiken. Zo kunnen ze sociale interactie zien als iets eenvoudigs en belonends.

Activiteiten om de sociale vaardigheden van kinderen te ontwikkelen

Er zijn veel sociale vaardigheden die we dagelijks gebruiken en die we bij kinderen kunnen versterken. Van de eenvoudigste, zoals jezelf voorstellen, een compliment geven, of een gesprek beginnen, tot de meer ingewikkelde, zoals instructies opvolgen, om hulp vragen, of grenzen stellen.

Hieronder richten we ons op enkele van de belangrijkste en hoe we die op een eenvoudige en leuke manier kunnen aanleren.

Empathie

Om met kinderen aan empathie te werken, moeten we hen helpen de stemmingen van anderen te herkennen, ze te begrijpen, en er passend op te reageren.

Om dit te doen is een van de eenvoudigste oefeningen hen plaatjes te laten zien van gezichten die verschillende emoties uitdrukken. Vervolgens vragen we hen om te zeggen wat ze denken dat die mensen voelen. We kunnen het ook andersom doen. We kunnen het kind bijvoorbeeld een emotie geven en hem uitnodigen die met zijn eigen gebaren uit te beelden.

Boeken en films kunnen ook heel nuttige hulpmiddelen zijn om empathie te bevorderen. We kunnen de kinderen dus vragen wat elk van de personages voelt, en wat maakt dat ze zich zo voelen. Evenzo is het interessant hen aan te moedigen na te denken over welke emotie zij in die situatie zouden ervaren, en hoe ze door anderen behandeld zouden willen worden.

Assertiviteit

Assertiviteit is een essentiële sociale vaardigheid, want ze hangt nauw samen met zelfrespect. Om het te ontwikkelen is rollenspel een van de meest geschikte activiteiten.

Hierbij vormt men tweetallen van kinderen en legt men uit welke situatie ze moeten naspelen. Dat kan zijn om een gunst vragen, “nee” zeggen tegen een verzoek, een mening geven, met de ander onderhandelen, enz…

Alvorens deze activiteit te doen, is het belangrijk uit te leggen wat de juiste manier is om ons uit te drukken zonder respectloos te zijn tegenover anderen, maar wel onze mening en wensen te verdedigen. De rest van de kinderen speelt de rol van toeschouwer. Ze beslissen wat ze van de scène vinden, wat goed is, en wat beter kan.

Samenwerking

Om te leren samenwerken moeten we de kinderen confronteren met spelletjes of activiteiten die teamwork vereisen. Schatzoeken in een team bijvoorbeeld, kan heel interessant zijn. Bij deze activiteit moeten de kinderen hun vaardigheden bundelen om proefjes en puzzels op te lossen.

‘Het grote schildpad’ is een ander spel dat even nuttig als leuk is. Verschillende kinderen worden op handen en voeten gezet. Bovenop hen wordt een mat gelegd, die het schild van de schildpad is.

Ze krijgen dan de opdracht de schildpad van het ene punt naar het andere te dragen of een circuit te maken. Daarbij zien ze de noodzaak in van het coördineren van hun bewegingen om te voorkomen dat het schild valt en vooruit beweegt.

Andere activiteiten om de sociale vaardigheden van kinderen te ontwikkelen

Om met kinderen aan sociale vaardigheden te werken, kun je dat het beste op een natuurlijke en leuke manier doen in alledaagse contexten. Bordspelletjes bijvoorbeeld kunnen heel nuttig zijn om kinderen te leren om de beurt te komen.

Het traditionele spel ‘Simon zegt’ is ideaal om het vermogen om instructies op te volgen te ontwikkelen. Ook dynamieken als blinddoeken en het begeleiden van een partner versterken het intermenselijk vertrouwen.

We moeten vooral niet vergeten dat het gezin de belangrijkste socialiserende instantie is en dat ouders de belangrijkste referentiefiguren zijn. Daarom is ons eigen gedrag de beste gids voor onze kinderen.

Laten we ons daarom bewust worden van hoe we ons tot elkaar verhouden, hoe we ons uitdrukken, en welke ideeën we aan onze kinderen overbrengen over sociale omgang. Het verwerven van deze vaardigheden in de kindertijd zal hen zeker voorbereiden op succes op vele gebieden van hun leven.