5 Risico's van het geven van te veel vruchtensap aan kinderen

Vruchtensap is een ideaal voedingsmiddel voor kinderen. Overmatige consumptie ervan is echter een reden voor een medische waarschuwing, vanwege het fructosegehalte.

Geschreven en geverifieerd door de voedingsdeskundige Saúl Sánchez Arias.

Laatste update: 26 oktober, 2022

Vruchtensap is een ideaal voedingsmiddel voor kinderen. De voedingseigenschappen ervan zijn onbetwistbaar. Kinderartsen waarschuwen echter voor de risico’s van overdadig gebruik van deze dranken.

Volgens studies van de American Academy of Pediatrics kan overdadig toedienen van vruchtensappen de gezondheid van kinderen namelijk in verschillende elementen van hun systeem schaden.

Vruchtensap in het dieet van kinderen

Omdat we denken dat we het juiste doen, geven we als ouders onze kinderen liever die producten die natuurlijk zijn, maar in het geval van sommige van deze producten kan de samenstelling de sleutel zijn om ze al dan niet als riskant te beschouwen.

Hoewel vruchtensap op zichzelf niet slecht is, kan overmatig gebruik van vruchtensap gezondheidsproblemen met zich meebrengen die te maken hebben met de voeding, het spijsverteringsstelsel, of het gebit.

Zoals we weten kan zelfs de gezondste optie, zoals thuis geperste sappen, gevolgen voor onze gezondheid hebben als we ze in overmaat consumeren. In het geval van fruit is het een voedingsmiddel met oneindige eigenschappen. Maar wanneer het verwerkt wordt, kan het een negatieve bijdrage leveren naar gelang van de geconsumeerde hoeveelheid, volgens een studie gepubliceerd in het tijdschrift “Kindergeneeskunde “ (Engelse link).

Sapjes zijn een voedingsmiddel geworden dat bij de kinderbevolking zeer goed geaccepteerd wordt. Ze zijn ook gemakkelijk te bereiden en op te dienen. Ze zijn ook een uitstekend alternatief om de honger te stillen. Voor ouders zijn ze een gezonde optie, die voor een groot deel snoep, frisdrank of snoepgoed dat voor kinderen bestemd is vervangt.

Bewijs hiervan is dat de inname onder de kinderbevolking de laatste decennia is blijven toenemen. Deze groei is het gevolg van een grotere toegankelijkheid en variatie in het aanbod. Maar het heeft ook de stemmen doen verheffen van deskundigen die waarschuwen voor de mogelijke gezondheidsrisico’s. Laten we daarom eens kijken welke dat zijn.

Waarover moeten we ons zorgen maken als het om vruchtensap gaat?

Tot nu toe is er geen reden om te zeggen dat vruchtensap schadelijk is voor de gezondheid van kinderen. We zijn alleen bezorgd over de risico’s die verbonden zijn aan overmatige consumptie. Niet verrassend is dat specialisten onthuld hebben dat het de gezondheid van kinderen kan schaden.

De belangrijkste reden voor bezorgdheid over dit voedingsmiddel is suiker. Want voor zover we weten is de aangename smaak die kinderen in dit product vinden de zoetheid ervan. Hoewel we kunnen bevestigen dat snoep alleen een risico vormt als je het te veel consumeert, gebeurt hetzelfde als we ze zoete drankjes geven, ook al zijn die van natuurlijke oorsprong.

In elk geval is de natuurlijke suiker in fruit niet zo schadelijk als bewerkte suiker. Maar volgens een studie, gepubliceerd in “The Journal of Clinical Investigation” (Engelse link), kan ook dit element schadelijk zijn als we het overdrijven.

1. Gebrek aan voedingsstoffen

Mogelijke ondervoeding is een effect dat kinderartsen vrezen als we te veel vruchtensap aan kinderen geven. Deze afloop is mogelijk omdat consumptie van het sap de eetlust van een kind kan verminderen. Ouders kunnen denken dat ze ze goed voeden, maar ze missen de voedingsstoffen die nodig zijn om hun dieet aan te vullen.

Ook de bijzondere eigenschappen van elk sap maken het niet mogelijk dat het alle essentiële elementen bevat die voor een betere voeding zorgen. Dat wil zeggen, ze missen de nodige hoeveelheid vetten, eiwitten, de meeste vitamines, en in het geval van verpakte sappen ontbreekt het ook aan vezels.

2. Vruchtensap en gaatjes in het gebit

Het ontstaan van gaatjes in het gebit bij kinderen brengt men ook in verband (Engelse link) met de aanwezigheid van suiker en polysacchariden in de voeding, door de langdurige blootstelling van de tanden aan dit bestanddeel. Dit wordt verergerd als het kind de vruchtensap met een rietje, uit een flesje, of gedurende de hele dag consumeert.

3. Diarree en winderigheid

Vruchtensappen bevatten 4 soorten suikers, waarvan sommige moeilijkheden kunnen geven bij de absorptie. Wanneer dit gebeurt, worden de koolhydraten door bacteriën in de dikke darm gefermenteerd, genereren een osmotisch verschil, en kunnen diarree veroorzaken.

Bovendien kunnen door sappen bij overmatige consumptie (Engelse link) chronische diarree, winderigheid, een opgeblazen gevoel en buikpijn ontstaan. Fructose en sorbitol zijn twee van de suikers die het meest bij dit probleem betrokken zijn.

4. Overgewicht

Er bestaat een verband tussen de inname van vruchtensap en zwaarlijvigheid (Engelse link), hoewel langetermijnstudies om de waarnemingen te verifiëren momenteel ontbreken. Door hun hoge calorische gehalte zouden ze, bij overmaat, een energie-onevenwichtigheid kunnen veroorzaken.

Wat we nu wel weten is het verband op lange termijn tussen een teveel aan suiker en het bestaan van metabole onevenwichtigheden. Tot nu toe wordt een verhoogde inname in verband gebracht met zwaarlijvigheid, diabetes type 2, en andere cardiometabole risico’s. Dit blijkt ook uit de conclusies van de eerder genoemde studie in het Journal of Clinical Investigation.

5. Vruchtensap kan de consumptie van hele vruchten verdringen

Vanaf een zekere leeftijd zijn vruchtensappen een appetijtelijk product vanwege hun smaak. Ze zijn ook veel gemakkelijker te consumeren dan hele vruchten. Ze zitten in aantrekkelijke verpakkingen en je kunt de hele dag door meenemen en nuttigen. Bovendien zijn ouders geneigd het als een gezond product te zien, zodat er meestal geen limiet aan de inname gesteld wordt.

Geschatte consumptie naar leeftijd

De consumptie van dit natuurlijke voedingsmiddel is gereglementeerd wat de hoeveelheid betreft, maar alles hangt af van de leeftijd van het kind. In dit verband beveelt de American Academy of Pediatrics aan om grenzen te stellen aan de toediening ervan volgens de voedingsbehoeften, het gewicht van het kind, en andere leeftijdsgebonden kenmerken.

Volgens de door deskundigen voorgestelde regeling (Engelse link) zouden kinderen dus vruchtensap moeten consumeren volgens de volgende criteria:

• Voor kinderen jonger dan zes maanden geldt een contra-indicatie, vooral omdat moedermelk in dit stadium de enige voeding is die ze moeten krijgen. Daarom beschouwt men het als verkeerd om ze op deze leeftijd een flesje sap te geven om hun dorst of honger te lessen.
• Voor zuigelingen jonger dan een jaar (tussen 6 en 12 maanden) levert vruchtensap geen extra voordeel op. Daarom is het beter om vruchtensap ook in deze levensfase te vermijden. Als het om medische redenen is aangewezen, moet je het in een beker aanbieden en nooit in een flesje.
• Kinderen tussen twaalf maanden en zes jaar mogen niet meer dan een half glas sap per dag drinken. Met andere woorden, hen meer dan 125 ml per dag geven kan men als overdreven beschouwen. Ook moet het deel uitmaken van een maaltijd of een tussendoortje, en niet alleen geconsumeerd worden.
• Na de leeftijd van zeven jaar mogen kinderen een glas sap per dag drinken (250 ml), maar meer dan dit kan een overdaad zijn.
• Het is ook niet aan te bevelen vruchtensap te geven voor het slapengaan of als behandeling tegen uitdroging of diarree.

Vruchtensap is niet noodzakelijk voor de voeding van kinderen, maar kan je met mate aanbieden

De inname van vruchtensap kan een strategie zijn om de fruitconsumptie bij kinderen te verhogen. Het moet echter niet de enige manier zijn om deze voedingsmiddelen aan te bieden. Het is belangrijk kinderen te laten wennen aan het eten van hele vruchten. Het vezelgehalte van fruit minimaliseert namelijk de invloed van fructose op de stofwisseling.