5 principes van hersenontwikkeling bij kinderen die je moet kennen

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Laatste update: 30 juni, 2018

Kennis hebben over de processen en stadia van hersenontwikkeling bij kinderen is ongetwijfeld een van de beste hulpmiddelen die we kunnen gebruiken om onze kinderen te helpen om te groeien en gezond te ontwikkelen.

We mogen niet vergeten dat psychologische en emotionele rijping van kleine kinderen afhankelijk is van aspecten die nog dieper liggen dan voeding en de dagelijkse zorg die we geven met oneindige liefde.

Laten we het toegeven: we zijn niet allemaal goeroes in kinderneurowetenschappen. Er gaat geen dag voorbij dat we geen twijfels hebben op dit vlak. Wij vragen ons af of we het wel goed doen. “Moet ik met een soort van vroege simulatie beginnen met mijn baby?”

Deze vragen zijn erg normaal en daarom stellen we voor dat je meer leert over de hersenontwikkeling van kinderen. We zullen hieronder 5 basisprincipes uitleggen.

Niets is zo fascinerend als het kijken in dat perfecte en geavanceerde orgaan dat we kennen als het brein. Tijdens de jeugd heeft het de beste kneedbaarheid en potentie.

Als ouders hebben we de mogelijkheid om de hersenontwikkeling te bevorderen waardoor onze kleintjes veel gelukkiger zullen zijn.

1. 50% van intelligentie is bepaald door genen

Veel ouders willen intelligente kinderen hebben. Dit komt vaak omdat we intelligentie verbinden met persoonlijk succes. Echter zijn er andere factoren die fundamenteel zijn voor succes, zoals gelukkig zijn.

• Dit leidt ons tot een aantal reflecties: onze baby’s worden geboren met een paar eigenschappen. Een van deze eigenschappen is intelligentie, 50% bepaald door de genen. Een andere is de persoonlijkheid, zoals introversie of extroversie.
• Echter bepaald deze genetische basis niet 100% hoe je kleintje in de toekomst zal zijn. De manier waarop je hem opvoed, de omgeving waarin hij opgroeit en zijn leerkansen zullen de andere helft bepalen.

Daarom moet je een belangrijk aspect niet vergeten: emotionele intelligentie.

2. Hersenontwikkeling bij kinderen komt van ‘binnenuit’

Wat bedoelen we met hersenontwikkeling bij kinderen komt van ‘binnenuit’?

• De basis van het brein ontwikkelt zich door een aantal doorlopende processen. Ze beginnen bij de geboorte en gaan zelfs nog door wanneer een mens volwassen is.
• Echter, zoals Maria Montessori heeft gezegd, zijn er bijna geen levensfases zo belangrijk als de ontwikkeling die zich voordoet in de eerste zes levensjaren. Maar we willen ook nog wijzen op iets anders: de belangrijkste ontwikkeling doet zich voor tijdens de eerste 3 levensjaren.
• Tijdens deze periode ervaart het brein grote veranderingen, een groei van het binnenste deel tot het buitenste deel.
• De innerlijke structuren hebben te maken met de emotionele wereld. Later tijdens de groei zullen verbindingen verfijnd en gespecialiseerd worden om effectiever te zijn.
• De laatste fases van hersenontwikkeling bij kinderen doen zich voor in de hersenschors, waar de meeste verfijnde processen plaatsvinden. Deze zijn gerelateerd aan keuzes maken, analyse, aandacht en meer.

Dit niet te stoppen en unieke proces moedigt ons aan om te begrijpen hoe belangrijk het is om te zorgen voor de emotionele wereld van een kind. Alleen dan kunnen we optimale en sterke hersenveroudering mogelijk maken.

3. Stress heeft invloed op de hersenontwikkeling van een kind

Neurologen waarschuwen ons over iets dat veel ouders ongetwijfeld al weten: blijvende stress in de jeugd door armoede, mishandeling, gebrek aan aandacht of zelfs vanwege een depressieve moeder kan serieuze gevolgen hebben voor de hersenontwikkeling van kinderen.

In feite is het bekend dat kinderen een kleinere hippocampus hebben wanneer ze aan een trauma geleden hebben. Deze hersenstructuur staat in verband met het geheugen en de emoties.

4. Het derde jaar, de magische leeftijd

Maar kunnen we gebruik maken van deze periode? Hier zijn een paar basisprincipes om rekening mee te houden:

• Ontwikkeling van de zintuigen. Je kleine moet bezig zijn met de omgeving door middel van aanraking. Dit kan door op blote voeten te lopen, de kleuren en geluiden van de wereld te ontdekken, verschillende texturen te voelen, enz.
• Ontwikkeling van taalvaardigheid. Lees hardop voor, help je kleine een liedje te leren, enz.
• Ontwikkeling van motorische vaardigheden. Zorg ervoor dat je kind zijn motorische vaardigheden gerelateerd aan zijn handen, vooral hand-oog coördinatie, oefent wanneer dit maar mogelijk is. Probeer hem ook aan te moedigen om vrij te bewegen om hem te leren lopen en veilig te bewegen.
• Ontwikkeling van de emotionele en sociale coëfficiënt. 3 jaar is de beste leeftijd om te beginnen met het werken aan de emotionele intelligentie en belangrijke aspecten als empathie en het herkennen van emoties.

5. Liefde is de sleutel tot hersenontwikkeling bij kinderen

Liefde is de motor die de wereld laat draaien en het zaadje dat onze kleintjes laat groeien doordat ze zich veilig, gewaardeerd en geliefd voelen.

Veiligheid en liefde vergemakkelijken de optimale ontwikkeling van de hippocampus. Deze hersenstructuur is essentieel op het gebied van leren, onthouden en het omgaan met stress.

Kortom, we weten zeker dat je geen specialist in kinderneurologie hoeft te zijn. Je kan deze punten zelf toepassen in het leven van je kinderen.

Als vaders en moeders weten we vaak instinctief wat het beste is voor onze kinderen…