De fases van taalontwikkeling bij kinderen van 0 tot 6 jaar

Geschreven en geverifieerd door advocaat Francisco María García.

Laatste update: 18 november, 2022

Tijdens de eerste jaren van het leven van een kind vinden er meer ontwikkelingen plaats dan in iedere andere periode. Kinderen ontwikkelen basisvaardigheden, zowel fysiek, psychologisch als sociaal. Taalontwikkeling bij kinderen van 0 tot 6 jaar geven deze snelle en ingrijpende veranderingen duidelijk weer.

In dit stadium hebben kinderen een natuurlijke aanleg om te leren. Daarom is vroeg stimuleren belangrijk. De familiale omgeving is cruciaal voor vooruitgang.

Wat betreft taal spelen de mensen om het kind heen een belangrijke rol. Voor taalontwikkeling bij kinderen van 0 tot 6 jaar is imitatie een grote invloed. Daarom zijn de voorbeelden om hem heen bepalend.

Fases in de taalontwikkeling van kinderen van 0 tot 6 jaar

0–12 maanden

• Dit is de “prelinguale” periode. Het kind gebruikt geen woorden. Het is een voorbereidende fase voor taalgebruik zoals wij het kennen.
• Het kind communiceert wel met mensen. Hij huilt als hij honger heeft, of koud is, of als zijn luier verschoond moet worden. Hij glimlacht naar mensen en schreeuwt om aandacht.
• Er zijn verschillende soorten huilen en schreeuwen. De moeder is in staat om zijn berichten te begrijpen en weet of hij huilt omdat hij honger heeft of het koud heeft, want ieder geluid heeft een eigen nuance.
• Aan het einde van deze fase begint het kind zijn stembanden te testen. Hij brabbelt, leert klinkers uit te spreken en een aantal medeklinkers. De geluiden “ma” en “pa” die verschijnen hebben weinig te maken met de woorden “mama” en “papa”, maar zijn eerder variaties van geluiden.
• Vooruitgang wordt langzaam maar zeker geboekt. Aan het einde van deze periode begrijpt het kind dat er een verband is tussen zijn naam en hemzelf. Gebruik makkelijke woorden. Hij begrijpt woorden die belangrijke acties omschrijven heel goed. “Geef” en “pak” zijn vaak de eerste woorden die een kind begrijpt.

12–24 maanden

• In deze periode begrijpt het kind opdrachten en voert ze uit. Hij kan gemakkelijke woorden gebruiken. Over het algemeen zijn dit zelfstandige naamwoorden die bij voorwerpen horen.
• Hij communiceert wat hij wil met woorden: “nee”, “deze” en “meer”. Hij kan twee woorden combineren, een zelfstandig naamwoord met een werkwoord. Bijvoorbeeld: “Kijk koe” of “Beer nou?” Hij begeleidt de woorden met gebaren, vooral om te krijgen wat hij wil.
• Hij kan zelfs een aantal simpele liedjes zingen.
• Er zijn kinderen die het eind van deze periode bereiken met een vrij grote woordenschat en taalkundige structuren. Deze ontwikkeling hangt voor een groot deel af van de stimulatie die ze krijgen van de mensen in hun omgeving.

2–6 jaar

• Als het kind zich normaal ontwikkelt, zal hij bij de leeftijd van 2 jaar een complete ontwikkeling van taalvaardigheden bereiken. Hij uit zichzelf op een natuurlijke en vloeiende manier en kan precies communiceren wat hij wilt.
• Hij heeft misschien nog wat problemen met de uitspraak van bepaalde medeklinkergroepen, maar dit zal met oefening verdwijnen. Als het probleem toch aanhoudt, vraag dan een specialist om advies. Deze kan strategieën voorstellen die het kind helpen om de problemen zo snel mogelijk te overwinnen.
• Bij de leeftijd van 4 is het taalkundig repertoire compleet. Het kind kan woorden combineren tot simpele zinnetjes. De mededelingen zullen langzaam maar zeker compleet en beter gestructureerd worden.
  

  

• Als het kind in deze periode met boeken in aanraking is gekomen, zal hij zich gaan interesseren voor de geschreven taal. Hij zal herkennen dat je met letters berichten kunt samenstellen. Het is een goede tijd om hem de eerste letter van zijn naam te leren, en ook van belangrijke woorden zoals “mama” en “papa”. Pak dit aan als een soort spelletje en hij zal een goed begin hebben op het pad naar alfabetisering.
• Als hij een leesboek in zijn handen heeft, zal je kind vaak vragen: “Wat staat hier?” Deze vraag toont aan dat hij begrijpt dat verhaaltjes uit woorden bestaan.

Hoe stimuleer je taalontwikkelingen bij kinderen van 0 tot 6 jaar?

Je kind helpen om de taal zich eigen te maken en het te gebruiken is iets wat je met een paar simpele alledaagse taken kunt doen.

Hier zijn een paar tips:

• Laat hem taal gebruiken om uit te drukken wat hij voelt en wat hij wil. 
• Antwoord alleen op woorden en niet gebaren als hij om iets vraagt.
• Leer hem liedjes, rijmpjes en versjes.
• Lees lange verhalen voor.
• Praat met  je kind zonder kinderachtige woorden te gebruiken.

Het is belangrijk om de taalkundige capaciteit van een kind niet te onderschatten. Hij begrijpt veel meer dan hij kan zeggen.