Juridische aspecten van cyberpesten op school

In de schoolomgeving komen we vaak situaties tegen die pesten of intimidatie worden genoemd. Maar recent is er veel meer pesten aan de hand, vooral in een wereld waar sociale media en technologie elke dag aanwezig zijn. Wat is cyberpesten op school?

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Laatste update: 18 februari, 2020

Cyberpesten op school is een vervelende realiteit die veel jongens en meisjes tegenwoordig ervaren. Het is ook een vorm van geweld dat toeneemt.

Cyberpesten heeft zeer negatieve effecten op het welzijn en de ontwikkeling van kinderen en pubers. Bovendien druist het in tegen de grondrechten van het slachtoffer. Het kan grote emotionele en psychologische schade toebrengen aan de slachtoffers en hun families.

Helaas doen ambtenaren nog steeds niet genoeg om cyberpesten op school aan te pakken, noch wordt het in al zijn ernst erkend door de betrokken instellingen. Dit probleem is van invloed op vele factoren, waaronder psychologisch, educatief, gezin en de media … Hieronder zullen we enkele juridische aspecten van cyberpesten op school bekijken.

Wat is cyberpesten op school?

Cyberpesten op school is een vorm van intimidatie. Het is een vorm van gewelddadige en negatieve interactie die plaatsvindt onder leerlingen, maar in de context van sociale media. Het heeft te maken met sociale relaties op school. Discriminatie, homofobie en onderdrukking zijn onder andere de soorten cyberpesten die op school voorkomen.

Cyberpesten is een soort psychologische vervolging die de ene student een andere toebrengt. De pester kiest het slachtoffer en voert herhaalde aanvallen uit. Het is een negatieve en bewuste actie die het slachtoffer niet kan vermijden in de schoolomgeving en die hij ook niet alleen aan kan pakken.

Om een ​​voorbeeld van agressie als een geval van pesten te beschouwen, moet er een situatie van ongelijkheid zijn tussen de dader en het slachtoffer. Die ongelijkheid kan fysiek, psychologisch of sociaal zijn.

Er is ook een duidelijke intentie om schade aan te richten. Pesten is over het algemeen een vorm van agressie dat steeds wordt voortgezet of herhaald.

Verschillen tussen pesten en cyberpesten

Het is waar dat cyberpesten veel van dezelfde kenmerken heeft als gewoon pesten op school. Cyberpesten is echter uniek omdat de aanvallers nieuwe technologieën gebruiken om hun slachtoffers te vernederen, intimideren, lastig te vallen en bedreigen. De belangrijkste media zijn sociale media, sms, e-mail en blogs …

De schade veroorzaakt door dit soort pesten is ook anders. Met cyberpesten is er een inbreuk op de privacy. Dit gebeurt voornamelijk door de verspreiding van video’s en compromitterende foto’s zonder toestemming van het slachtoffer.

Een ander kenmerk van dit soort pesten is dat de impact groter en publieker is. Het aantal mensen dat de compromitterende foto’s of informatie ziet, is veel hoger dan bij traditioneel pesten op school.

Bovendien heeft cyberpesten een groter bereik doordat de gevolgen ervan ook buiten school voelbaar zijn. Het volgt het slachtoffer op elk moment en wordt overal gedeeld.

Juridisch gezien vormen zowel pesten op school als cyberpesten een fundamentele schending van de rechten van minderjarigen. Deze twee soorten van geweld veroorzaken enorme psychologische schade aan de slachtoffers en hun families.

Soms zijn de gevolgen fataal. Pesten heeft namelijk geleid tot zelfmoord van jonge slachtoffers. Ondanks de ernst van de situatie erkent het Wetboek van Strafrecht bijvoorbeeld in Nederland noch pesten noch cyberpesten.

Het Wetboek van Strafrecht erkent pesten op school niet

Bij het uitspreken van strafvonnissen voor gevallen van pesten of cyberpesten op school verplicht het strafwetboek rechters en tribunalen om alleen de bestaande straffen in het strafwetboek toe te passen.

Deze mazen bestaan ​​omdat in het Wetboek van Strafrecht geen straf is vastgesteld voor pesterijen. Afhankelijk van de situatie en de intensiteit van het pesten, kunnen we ons geconfronteerd zien met verschillende soorten misdrijven.

Zelfs in extreme gevallen, zoals wanneer cyberpesten op school eindigt in de zelfmoord van het slachtoffer, is er nog nooit een pester vervolgd of gestraft geweest in ons land.

Bedreigingen en dwang komen veel voor bij cyberpesten op school. In deze gevallen zou je de misdaad van “bedreiging” of “stalking” (artikel 285) of de misdaad van “laster” (artikel 262) kunnen toepassen. De misdaad van “belediging” (artikel 266) is ook in veel gevallen van toepassing.

In het geval dat er foto’s of intieme video’s van het slachtoffer worden gebruikt die de agressor zonder zijn toestemming heeft gedeeld, kunnen de volgende wetten worden toegepast:

• Artikel 139F: het bezit of gebruik van een foto die in het geheim gemaakt werd en via technologie gebruikt of verstuurd is.
• Artikel 240B: het bezit of verspreiden van kinderpornografie
• De meeste gevallen van cyberpesten betreffen ook de misdaden van “smaad” of “laster” (artikelen 261 en 262).

Hoop voor slachtoffers

Als je vermoedt dat je kinderen het slachtoffer zijn van een schadelijk geval van cyberpesten op school, moet je juridisch advies opzoeken. Het kan veel geduld vergen, maar er is een noodzaak om meer van deze gevallen te zien wanneer ze zich voordoen, zodat er meer druk is om de wetten hierover te wijzigen. Hopelijk helpt dit om cyberpesten in de toekomst effectiever tegen te gaan.