Ik heb autisme en ik kan leren: toegang tot beter onderwijs

Autisme is een aandoening die de sociale interactie en psychologische flexibiliteit van kinderen beïnvloedt. Met vroege en passende zorg kunnen deze jongeren echter leren en zich volledig ontwikkelen.
Ik heb autisme en ik kan leren: toegang tot beter onderwijs
Elena Sanz Martín

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz Martín.

Laatste update: 22 december, 2022

Elke 2 april wordt de Wereld Autisme Dag gehouden om mensen bewust te maken van deze aandoening en om te vechten voor de rechten van degenen die eraan lijden. Onder de slogan “Ik kan leren, ik kan werken” probeert men de toegang van deze mensen tot kwaliteitsonderwijs en fatsoenlijk werk te verbeteren. Stigma beperkt hun ontwikkeling namelijk nog steeds. Laten we daarom de stem zijn van deze kinderen: “Ik heb autisme en ik kan leren.

Door een gebrek aan kennis bestaat er echter vaak een misvatting over deze aandoening. De intelligentietests die experts over het algemeen gebruiken, leggen niet echt de latente capaciteiten van deze mensen vast.

Natuurlijk moeten we er rekening mee houden dat dit een zeer heterogene aandoening is. Het is dus niet mogelijk om te generaliseren. Alle kinderen met autisme hebben echter sterke punten en capaciteiten, en ze kunnen zeker allemaal leren.

Autismespectrumstoornis

Autisme is een neurologische en ontwikkelingsstoornis die zich in de kindertijd begint te manifesteren en de persoon gedurende zijn of haar leven vergezelt. Het beïnvloedt vooral de sociale interactie en flexibiliteit in denken en gedrag.

Er is echter een enorme variabiliteit tussen mensen die aan deze aandoening lijden. Daarom is de term ‘autismespectrumstoornis’ (Engelse link) in het leven geroepen, die verwijst naar een continuüm in plaats van naar een categorie.

Ik heb autisme en ik kan leren

De meeste mensen herkennen in meer of mindere mate de belangrijkste kenmerken van autisme. Denk bijvoorbeeld aan:

  • Desinteresse in sociale interacties en moeilijkheden bij het initiëren en onderhouden ervan.
  • Slecht oogcontact en moeite met het waarnemen en begrijpen van de mentale toestand van andere mensen.
  • Repetitief gedrag, beperkte interesses, buitensporige starheid en gehechtheid aan routines.
  • Sensorische integratieproblemen, die lijden aan blootstelling aan harde geluiden, felle lichten of drukte.

Door al deze factoren hebben kinderen met autisme grote integratieproblemen in de klas en in de samenleving. Het lijkt vaak alsof ze niet kunnen leren omdat ze niet op dezelfde manier leren als anderen, maar deze kinderen hebben grote sterke punten:

  • Ze besteden veel aandacht aan details en denken zeer logisch.
  • Ze tonen vaak grote interesse in een specifiek gebied, bestuderen het diepgaand, vergaren er veel kennis over en worden er vaak zeer bekwaam in.
  • Heel vaak denken ze op een onafhankelijke manier na waardoor ze nieuwe en unieke perspectieven kunnen bieden.
  • Ze hebben moeite met het verbaal of hoorbaar verwerken van informatie, maar functioneren goed met visuele verwerking (van afbeeldingen of video).

Ik heb autisme en ik kan leren

Kinderen met autisme zijn in staat om te leren en te genieten van een vol en waardig leven. Om dit te doen, is het essentieel om zo snel mogelijk een diagnose te stellen. Zo krijgen ze al vroeg toegang tot kwaliteitsvolle zorg.

Kinderen die al op jong leeftijd hulp krijgen, kunnen grote stappen maken. Interventies zijn meestal gericht op het verbeteren van hun sociale vaardigheden en capaciteiten en het vergemakkelijken van hun aanpassing aan de onderwijsomgeving. Ze hebben een individuele evaluatie nodig om de sterke punten van het kind te leren kennen.

Kinderen met autisme hebben goede begeleiding nodig

Interventie

Als het kind beter in staat is om met visuele verwerking om te gaan, is het erg nuttig om de instructies te begeleiden met afbeeldingen. Evenzo, als ze een duidelijke interesse in lezen tonen, kan dit als startpunt dienen om een vertrouwensband op te bouwen en hen dichter bij hun leeftijdsgenoten te brengen door middel van een activiteit die ze leuk vinden en waar ze goed in zijn.

We moeten ze een omgeving bieden waarin ze zich prettig voelen en die past bij hun prioriteiten en behoeften. Het is belangrijk dat de groepen niet te groot zijn en dat ze voldoende en passende aandacht krijgen van de leraren. De leraren moeten hen ook uitdagingen bieden die passen bij hun capaciteiten.

Als we bepaalde prestaties van hen eisen, kunnen ze overweldigd en gefrustreerd raken. Als we ze echter te veel ondersteunen, beperken we hun autonome ontwikkeling. Het is allemaal een kwestie van het vinden van een balans.

Empathie, positieve bekrachtiging, consistentie en vroege interventie zullen het leerproces van deze kinderen aanzienlijk verbeteren. Families, gezondheids- en onderwijsprofessionals moeten hun krachten bundelen om deze kinderen toegang te bieden tot divers en aangepast onderwijs dat hen in staat zal stellen hun volledige potentieel te ontwikkelen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Dawson, M., Soulières, I., Ann Gernsbacher, M., & Mottron, L. (2007). The level and nature of autistic intelligence. Psychological science18(8), 657-662.
  • Millá, M. G., & Mulas, F. (2009). Atención temprana y programas de intervención específica en el trastorno del espectro autista. Rev neurol48(Supl 2), S47-52.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.