Het rusteloze benen syndroom: oorzaken en behandeling

Het rusteloze benen syndroom is een conditie die voorkomt bij kinderen en volwassenen wanneer hun benen rusten. Als je denkt dat je hier last van hebt, moet je het laten onderzoeken bij de dokter.

Het rusteloze benen syndroom is een neurologische stoornis die ongemak veroorzaakt in de benen wanneer iemand aan het rusten is. Deze stoornis is ook bekend als de ziekte van Willis-Ekbom en komt voor bij 3% van de populatie.

Het rusteloze benen syndroom zorgt voor erg ongemak met als gevolg onvoldoende slaap. Het opvallendste aan deze aandoening is dat het ongemak vermindert kan worden door te bewegen of lopen.

Oorzaken en karakteristieken van het rusteloze benen syndroom

Het opvallendste symptoom van deze aandoening is de neiging om de benen te bewegen tijdens het rusten. Hoewel het vaker voorkomt na 40-jarige leeftijd, kan het ook verschijnen op jongere leeftijd en bij zowel mannen als vrouwen.

Bovendien zijn sommige mensen er kwetsbaarder voor dan andere mensen – 20% van de gevallen zijn veroorzaakt door bloedarmoede of bepaalde drugs en je ziet het vaker terug bij vrouwen in het laatste trimester van de zwangerschap. 

De specifieke oorzaak is een verandering van de functie van dopamine. Wanneer deze neurotransmitter niet naar behoren functioneert, heeft dat gevolgen voor de motorische vaardigheden. Het komt vooral vaak voor bij mensen met een laag ijzerniveau, de voeding van dopamine.

Symptomen van het rusteloze benen syndroom

Dit ongemak komt gewoonlijk voor nadat een persoon even gerust heeft. Je kan er last van krijgen na een auto- of vliegreis of zelfs nadat je een half uur in de bioscoop hebt gezeten.

Het manifesteert zich als een tintelend gevoel in de benen. De persoon voelt de urgentie om zijn benen te bewegen. Stretchen, lopen of zelfs simpelweg de benen schudden kan deze sensatie laten verdwijnen.

Ook karakteristiek voor het rusteloze benen syndroom is dat het ‘s nachts erger wordt. Om deze reden wordt deze aandoening vaak geassocieerd met een andere periodieke bewegingsstoornis in de ledematen, die gekenmerkt wordt door nachtelijke spasmes.

Hoe wordt het rusteloze benen syndroom gediagnosticeerd?

De dokter zal een aantal vragen stellen, gebaseerd op de klinische geschiedenis van de patiënt, die te maken hebben met de typische symptomen van dit syndroom. Het is een protocol die tot stand is gebracht door de International Restless Legs Syndrome Study Group.

De dokter zal de patiënt verder onderzoeken wanneer de symptomen overeenstemmen met het protocol. Hij zal een neurologische evaluatie doen en wat bloed afnemen om te kijken naar het ferritine- en ijzergehalte van de patiënt.

Daarna zal er een polysomnografie (een soort slaaponderzoek) gedaan worden om te kijken naar de slaapactiviteit en daarnaast nog een immobilisatie test. Op deze manier kan de deskundige de slaapkwaliteit van de patiënt meten.

De dokter moet ook de mogelijkheid op verwondingen van de perifere zenuwen in de benen uitsluiten. Dit wordt geanalyseerd door elektromyografie en onderzoek naar de zenuwgeleiding.

Dingen waar rekening mee gehouden moet worden

• Door te kijken naar je klinisch verleden kan de dokter nuttige informatie verkrijgen. Hij kan bijvoorbeeld zien of je familieleden hebt die het rusteloze benen syndroom hebben. Je hebt namelijk een veel grotere kans op dit syndroom als je er genetische aanleg voor hebt.
• Om uiteindelijk een diagnose te stellen, moet de dokter weten hoe de patiënt reageert op dopaminerge geneesmiddelen, welke gebruikt worden om de aandoening te behandelen.
• Ook moet de dokter er achter komen of de aandoening stabiel is of niet.

Behandeling van het syndroom

De juiste behandeling is afhankelijk van de diagnose. Als iemand met een ijzertekort aan het syndroom lijdt, zal hij hoogstwaarschijnlijk alleen orale of intraveneuze ijzer- en ferritinesupplementen nodig hebben.

Over het algemeen kan je dit syndroom zowel natuurlijk als met medicijnen behandelen. De medicijnen die gebuikt worden verhogen het dopamineniveau, waardoor symptomen vermindert worden.

IJzer- en calciumsupplementen helpen het ongemak te verlichten. Bij de behandeling van dit syndroom worden spierverslappers ook aanbevolen. Je moet echter onthouden dat deze producten niet geschikt zijn tijdens een zwangerschap.

Als het gaat om een natuurlijke behandeling kan je terugvallen op bijvoorbeeld:

• massages,
• dagelijks bewegen
• koude kompressen.

Oefeningen zoals yoga of pilates kunnen ook helpen bij het verminderen van ongemak. Daarnaast moet je cafeïne, alcohol en tabak vermijden.