Methoden voor het onderwijzen van geletterdheid

Er zijn verschillende methoden om geletterdheid te onderwijzen en elk heeft zijn eigen kenmerken. Lees er in het artikel van vandaag meer over.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Laatste update: 29 oktober, 2019

In het onderwijs leren kinderen over het algemeen tussen de leeftijd van 4 en 7 jaar te lezen en te schrijven. Het is echter belangrijk om te weten dat er verschillende methoden zijn om geletterdheid te onderwijzen. Vandaag bespreken we de belangrijkste.

Lezen en schrijven maken deel uit van hetzelfde proces en het onderwijzen van beide is gelijktijdig. Dat is de reden dat er één term is om het proces van het leren van beide vaardigheden te beschrijven.

Leren lezen en schrijven is een fundamentele leerperiode. Dat komt, omdat weten hoe te lezen en schrijven kinderen de tools geeft om andere gebieden te begrijpen.

Er zijn veel theorieën over de beste methoden om geletterdheid te onderwijzen. Hieronder bespreken we de meest populaire methoden.

De verschillende methoden voor het onderwijzen van geletterdheid

De alfabetische methode

Onderwijzers gebruiken deze methode van geletterdheid al sinds de oudheid. Bij deze methode wordt het alfabet gevolgd. Met andere woorden, kinderen bestuderen elke letter van het alfabet in volgorde en leren de naam en uitspraak (en). Tegelijkertijd leren ze elke letter te schrijven.

Met elke letter die kinderen leren, leren ze ook eenvoudige combinaties tussen medeklinkers en klinkers. Daarbij vormen ze lettergrepen – bijvoorbeeld l + a = la. Ze beginnen met lettergrepen van twee letters en gaan vervolgens langere lettergrepen maken en daarna woorden.

Als kinderen eenmaal woorden leren vormen, dan leren ze hoe ze hele zinnen kunnen maken. Met de alfabetische methode om geletterdheid te onderwijzen, begint het lezen als mechanisch.

Zodra kinderen de vaardigheid hebben opgenomen, gaan ze verder met expressief lezen, met leestekens. Dan gaan ze uiteindelijk over tot uitgebreid lezen.

De syllabische methode

Deze procedure voor het onderwijzen van geletterdheid begint met het leren van klinkers – a, e, i, o en u. Vervolgens gaan kinderen verder met het leren van medeklinkers, te beginnen met degene die het gemakkelijkst uit te spreken zijn.

Vervolgens gaan leerlingen verder met het vormen van lettergrepen. Ze gebruiken elke medeklinker met elk van de klinkers. Bijvoorbeeld: ma, me, mi, mo, mu. Ten slotte vormen ze complexere lettergrepen, woorden en zinnen.

Het onderwijzen van geletterdheid: de fonetische methode

Deze methode van geletterdheid gebruikt hoofdzakelijk fonetisch materiaal. Hier onderwijzen leraren eerst de klinkers aan de hand van hun klank, met behulp van figuren en afbeeldingen met objecten, die met elk van deze letters beginnen. Parallel aan het lezen, leren ze het schrijven van elke klinker.

Vervolgens leggen leraren elke medeklinker uit met zijn klank, met behulp van afbeeldingen van objecten of dieren die met elk van de letters beginnen. Kinderen leren elke medeklinker met de vijf klinkers te combineren en vormen eenvoudige lettergrepen zoals pa, pe, pi, po, pu.

Vervolgens gebruiken leraren de lettergrepen waarmee de kinderen nu vertrouwd zijn om eenvoudige woorden en zinnen te vormen, die alleen die woorden bevatten. Tot slot leren leraren inverse, gemengde en complexe lettergrepen, tweeklanken en drieklanken.

Nadat deze lettergrepen in het leren geïntegreerd zijn, worden ze vervolgens gebruikt om woorden en zinnen te vormen.

De mondiale methode

Er bestaat nog een andere, minder traditionele methode om geletterdheid te onderwijzen die op mondiaal leren gebaseerd is. De makers waarschuwen echter dat deze mondiale of analytische methode alleen effectief is binnen een kader dat volledig concreet en intuïtief is.

De methode omvat het benaderen van geletterdheid op dezelfde manier als dat kinderen leren praten. Vanaf het begin presenteren leraren verschillende eenheden met een integrale betekenis.

Door middel van visueel geheugen leren kinderen uitdrukkingen en binnen die uitdrukkingen, woorden te herkennen. Ze gaan associaties maken en elementen identificeren, die in verschillende woorden hetzelfde zijn en op deze manier leren ze letters te herkennen.

In deze benadering is het geschreven woord een eenvoudige grafische weergave van een afbeelding die kinderen in hun hoofd hebben.

De duur van het lesgeven in geletterdheid met deze methode kan sterk variëren. Het zal afhangen van het volwassenheidsniveau van elk kind, zijn of haar intelligentietype en het vermogen om zichzelf in ruimte en tijd te plaatsen, evenals andere factoren.

De fasen van de mondiale methode

Tegelijkertijd omvat deze methode van lezen en schrijven drie zeer verschillende fasen. Deze fasen zijn:

• begrip
• uitwerking
• productie

In deze laatste fase kunnen kinderen perfect begrijpen wat ze lezen, het uitleggen en vragen over inhoud beantwoorden. Ze kunnen ook korte brieven, beschrijvingen en composities schrijven.

Kinderen die met de mondiale methode leren lezen en schrijven worden snelle en vloeiende lezers. Dit komt waarschijnlijk door hun snelle begrip van wat ze lezen en schrijven.

Concluderend helpen deze verschillende methoden om geletterdheid te onderwijzen om het leren van onze kinderen in de klas te stimuleren. Ze zijn echter ook thuis zeer effectief.

Maak daarom wat tijd vrij om je kleintje te helpen zijn of haar maximale taalvaardigheid te ontwikkelen.