Gebruik jij beloningen en straffen voor schoolprestaties?

Als je een ouder bent die beloningen en straf gebruikt voor de prestaties van kinderen op school, dan is dit artikel iets voor jou.
Gebruik jij beloningen en straffen voor schoolprestaties?
María Alejandra Castro Arbeláez

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Laatste update: 28 januari, 2021

De effectiviteit van beloningen en straffen in de wereld van het onderwijs is een voortdurend debat tussen ouders. Dit komt, omdat beide tactieken kinderen een ander soort motivatie geven, wat niet altijd effectief is. In dit artikel analyseren we of het gebruik van beloningen en straffen voor schoolprestaties wel of niet goed is.

Over het algemeen weten we dat beloningen en straffen het gedrag van een persoon kunnen veranderen. Het gebruik van beloningen en straffen brengt echter het gevaar met zich mee dat het op prestatie gericht onderwijzen tegen de zin van leren ingaat.

Het doel van leren wordt dan het behalen van goede cijfers en beloningen, niet het beheersen van de stof. Als gevolg hiervan zoeken we voor moeilijke problemen niet naar innovatieve en fantasierijke oplossingen.

Beloningen en straffen worden als stimulans gebruikt om kinderen te helpen hun doelen te bereiken. Aan de ene kant zijn beloningen een positieve manier om hun gedrag vorm te geven. Als iemand iets goeds doet, dan prijzen we hem of haar ervoor.

Aan de andere kant zijn straffen het tegenovergestelde van beloningen, wat wordt gebruikt als iemand niet de juiste doelen heeft bereikt.

Als een kind op school een slecht cijfer krijgt, dan krijgt hij geen beloning en daar bovenop ook nog eens straf. Hij krijgt bijvoorbeeld minder tijd om buiten te spelen of hij moet in de zomer studeren.

Beloningen en straffen: beloningen voor cijfers

Blij meisje met veel pakjes

Veel ouders willen hun kinderen gemotiveerd houden. Ze gebruiken daarom beloningen om kleine kinderen aan te moedigen om goede cijfers te halen. Beloningen kunnen op verschillende manieren worden aangeboden, als cadeau of als extra speeltijd.

In de meeste gevallen moeten beide partijen het over de beloningen eens worden. Het doel is om het kind aan te moedigen bepaalde doelen te bereiken.

Hoewel het waar is dat beloningen studenten motiveren om goede cijfers te halen, bestaat het risico dat de beloningen hun enige motivatie kunnen worden.

Het is daarom belangrijk dat als je ervoor kiest om beloningen te gebruiken voor schoolprestaties, om er dan voor te zorgen dat ze niet buitensporig zijn. Zorg er ook voor dat je kind begrijpt dat het echte succes kennis is.

Wat de beloningen betreft, moet je er rekening mee houden dat het beter is om immateriële beloningen te geven die kinderen waarderen. Ze zijn realistischer voor wat ze in de echte wereld zullen krijgen. Ze mogen bijvoorbeeld iets doen in ruil voor goed werk of een positieve houding.

Het gebruik van beloningen en straffen brengt het gevaar met zich mee dat het op prestatie gericht onderwijzen tegen de zin van leren ingaat.

Straffen

Rekentoets met een slecht cijfer

Ouders gebruiken straffen wanneer kinderen zich niet aan de afgesproken regels houden. Dit betekent dat ouders aan het begin van het jaar richtlijnen hebben opgesteld. Vervolgens geven ze straf als de kinderen de regels niet volgen of bepaalde doelen niet bereiken.

Straffen of consequenties omvatten meestal iets wegnemen waar de leerling van geniet. Ze zijn bedoeld om kinderen ervan te weerhouden het slechte gedrag te herhalen.

Angst voor straf zorgt er daardoor voor dat kinderen duidelijk gearticuleerde regels volgen. Het benoemen van deze straffen zorgt ervoor dat ze zich correct gedragen. In sommige gevallen kan angst ervoor zorgen dat een leerling gewoon leert om te overleven. Ze zullen niet leren om hun volledige potentieel te bereiken.

Overweeg het feit dat straffen voor slecht gedrag altijd realistisch, logisch en effectief voor elke leeftijdsgroep moeten zijn.

Vergeet ten slotte niet dat er met beloningen en straffen moeten worden gestopt wanneer kinderen zelfdiscipline hebben gekregen. Het is niet gemakkelijk, en het gebeurt ook niet van de ene op de andere dag. Idealiter zullen beide echter verminderen naarmate kinderen ouder worden.

Ons advies is om altijd met je kind te praten. Leg uit waarom je straffen of beloningen op basis van cijfers zou gebruiken. Leren is namelijk het meest waardevolle dat je kunt bieden.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Roth, C. (2011). The Entrepreneur Equation: Evaluating the Realities, Risks, and Rewards of Having Your Own Business. BenBella Books.
  • Navas, L., Maicas, G. S., & Germán, M. A. S. (2003). Predicción de las calificaciones de los estudiantes: la capacidad explicativa de la inteligencia general y de la motivación. Revista de psicología general y aplicada: Revista de la Federación Española de Asociaciones de Psicología56(2), 225-237. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=760681

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.