Minder onderwijs maar meer leren: de beweging die kinderen voorbereidt op het leven

Scholen kunnen kinderen voorbereiden om creatief en zelfstandig te zijn. Het is mogelijk om minder tijd te onderwijzen door te investeren in kwaliteit, zodat kinderen meer leren.
Minder onderwijs maar meer leren: de beweging die kinderen voorbereidt op het leven
Elena Sanz Martín

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz Martín.

Laatste update: 04 december, 2023

Van oudsher is de school een ruimte voor de overdracht van kennis, die vooral theoretisch is. Aspecten zoals emoties, houdingen en waarden werden verbannen naar het domein van informeel onderwijs en kwamen niet goed aan bod in de klas. In de wereld van vandaag is het aanbieden van een theoretisch curriculum echter niet genoeg. Kinderen moeten namelijk worden voorbereid op het leven. Met dit doel voor ogen werd het project ‘Minder onderwijs maar meer leren‘ geboren.

Dit was het motto van een onderwijshervorming die in 2006 in Singapore werd doorgevoerd met als doel de effectiviteit van het lesgeven te verbeteren. Meer uren in de klas doorbrengen en de academische inhoud vergroten is niet noodzakelijkerwijs de beste strategie. De sleutel ligt in kinderen leren te leren en in het goed benutten van de tijd die ze op school doorbrengen.

Minder onderwijzen, meer leren, waar bestaat dit voorstel uit?

Hoewel het paradoxaal klinkt, is het mogelijk om minder te onderwijzen en meer te leren. Dit blijkt uit evaluaties die zijn uitgevoerd om de onderwijssystemen van verschillende landen te vergelijken, zoals het PISA-rapport. In Spanje brengen leerlingen aanzienlijk meer tijd door in de klas dan het Europese gemiddelde en toch zijn hun resultaten niet de beste.

In andere landen, zoals Finland of Zuid-Korea, geven leraren daarentegen minder lesuren per jaar en hun onderwijssystemen behoren tot de best scorende. Het aantal lesuren kunnen we terugbrengen als we de nadruk leggen op een goed gebruik ervan en als we ervoor zorgen dat ze echt betekenis hebben voor het leren. Kortom, het doel is om het lesgeven efficiënter en optimaler te maken.

Minder onderwijs maar meer leren
De ‘onderwijs minder, leer meer’ filosofie probeert kinderen niet te belasten met buitenschoolse taken, maar ervoor te zorgen dat het leren op school plaatsvindt door de kwaliteit van de inhoud te verbeteren.

Meer leren door minder werkdruk

Het verminderen van de inhoud van het lesprogramma en de werkdruk van leerlingen is een van de uitgangspunten. Het idee is dus om ze niet te oververzadigen met informatie of met schoolse of buitenschoolse taken. In plaats daarvan is het een kwestie van een goede selectie van de inhoud.

Meer leren door flexibiliteit

Scholen moeten worden afgestemd op gemeenschappelijke doelstellingen, maar elk klaslokaal en elke leraar heeft de vrijheid en flexibiliteit om te innoveren in wat en hoe ze lesgeven. Op deze manier kan men de pedagogie aanpassen aan de specifieke behoeften van elke groep kinderen.

Goede leerkrachten

Het is belangrijk om een goede selectie van leerkrachten te maken en hun werk te waarderen. Het is van fundamenteel belang om de besten te kiezen en hen voldoende middelen (Spaanse link) te geven om hun werk uit te voeren. Als je weet dat leerkrachten over de nodige vaardigheden beschikken, zorgt dat ervoor dat het leren in de klas optimaal verloopt.

Aandacht voor emoties

Emoties worden beschouwd als een cruciale sleutel in het leerproces. Hiervoor moeten positieve en stimulerende omgevingen in de klas worden gecreëerd, die enthousiasme en interesse bevorderen en leerlingen laten genieten van het proces.

Kinderen in de klas
Onder het motto “onderwijs minder, leer meer” is het de bedoeling om leerlingen te motiveren, aan te trekken en hun nieuwsgierigheid en verlangen om te leren te wekken.

Metalearning

Zoals we al zeiden, is de belangrijkste sleutel in het voorstel “Onderwijs minder maar meer leren” dat we ons richten op het helpen van kinderen om te leren leren. Het is dus niet zozeer een kwestie van het aanbieden van bepaalde inhoud van specifieke vakken die snel verouderd zullen zijn. Integendeel, er wordt naar gestreefd om hen de instrumenten en persoonlijke middelen te geven om hun leven lang te kunnen blijven leren.

Onder dit uitgangspunt legt men de nadruk op het ontwikkelen van aspecten zoals de volgende:

  • Het aanleren van nuttige en functionele waarden en houdingen.
  • Het ontwikkelen van kritisch denken, analytische vaardigheden en het vermogen om te argumenteren.
  • Het genereren, ontwikkelen of verwerven van hun eigen leerstrategieën, die ze kunnen generaliseren naar verschillende contexten en kunnen gebruiken wanneer dat nodig is.
  • Aanmoedigen van creativiteit, originaliteit en het vermogen om innovatieve oplossingen te vinden voor verschillende problemen.
  • Prioriteit geven aan motivatie om te leren en prestatiegerichtheid, zodat leerlingen plezier hebben in leren en blijven leren na de schoolperiode.
  • Werken aan frustratietolerantie, doorzettingsvermogen en veerkracht.
  • Zelfvertrouwen en eigenwaarde opbouwen.
  • Het vormen van autonome leerlingen die weten hoe ze zichzelf moeten redden en niet alleen bevelen en richtlijnen opvolgen.

Kinderen voorbereiden op het leven

Kortom, dit motto betekent dat leraren minder uren lesgeven en leerlingen minder tijd besteden aan studeren, maar dat de resultaten veel beter zijn. Dit komt omdat we investeren in de kwaliteit van het onderwijs en rigoureuze methoden gebruiken om het efficiënter te maken. Daarom zijn de voordelen te zien in studieresultaten en tevredenheid tijdens de schoolperiode. Maar het bereidt kinderen ook voor op het leven.

Terwijl het tientallen jaren geleden normaal was om een baan te krijgen en die een leven lang te houden, is de omgeving tegenwoordig veranderlijk, onzeker en steeds veeleisender.

Deze leerlingen zullen, wanneer ze opgroeien, te maken krijgen met nieuwe situaties waarop ze op school niet specifiek zijn voorbereid. Ze zullen echter wel de houding, waarden en persoonlijke strategieën hebben om hiermee om te gaan. Dit is echt de echte winst en het algemene doel.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Arellano, A. B., Wong, J., & Gopinathan, S. (2015). Desarrollo profesional docente en Singapur: describiendo el panorama. Psychology, Society & Education7(3), 423-441.
  • Forés, A., Gamo, J. R., Guillén, J. C., Hernández, T., Ligioiz, M., Pardo, F., & Trinidad, C. (2015). Neuromitos en educación. El aprendizaje desde la neurociencia. Barcelona: Plataforma Editorial.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.