Ontwikkelingscoördinatiestoornis bij kinderen: wat is het?

Ontwikkelingscoördinatiestoornis beperkt de motorische vaardigheden van kinderen. Hoewel het niet te genezen is, kan vroeg ingrijpen een groot verschil maken. Kom meer te weten in het volgende artikel.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Mara Amor López.

Laatste update: 22 december, 2022

Ontwikkelingscoördinatiestoornis (DCD) is een stoornis die de ontwikkeling van bepaalde motorische vaardigheden bij kinderen belemmert. Hoewel het op zich geen leerstoornis is, verstoort het het rijpingsproces van de hersenen op bepaalde gebieden. Kinderen die eraan lijden ondervinden beperkingen in hun prestaties op en buiten school.

Vroeger stond deze aandoening bekend als ‘het onhandige kind syndroom’, vanwege de eigenaardigheden in de bewegingen van kinderen die eraan lijden. In het algemeen is hun coördinatieniveau onvoldoende en dat brengt hen problemen bij het uitvoeren van bepaalde dagelijkse taken.

In dit artikel gaan we iets meer over deze aandoening vertellen, zodat je hem beter kent en de tekenen leert zien. Lees verder!

Wat is ontwikkelingscoördinatiestoornis (DCD) bij kinderen?

Zoals we al verwachtten is DCD (afkorting van Developmental Coordination Disorder) een stoornis die gekenmerkt wordt door motorische moeilijkheden die de lichamelijke vaardigheden beperken van degenen die eraan lijden.

Net als aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) is DCD een neuro-ontwikkelingsstoornis of –aandoening (Spaanse link). Dat wil zeggen, deze aandoening wordt niet verworven door niet regelmatig te sporten, maar ontstaat door een gebrekkige ontwikkeling van een bepaald deel van de hersenen van het kind.

De problemen die deze aandoening veroorzaakt hebben invloed op de schoolprestaties en op het uitvoeren van dagelijkse activiteiten. Hoewel het een ongeneeslijke aandoening is, kunnen kinderen met DCD, met de juiste behandeling, hun motorische vaardigheden sterk verbeteren. Daarom is het van essentieel belang zo snel mogelijk een nauwkeurige diagnose te krijgen om vroeg met ingrijpen te kunnen beginnen.

Opgemerkt moet worden dat DCD niet in alle gevallen even ernstig voorkomt en dat kinderen met DCD vaak ook andere comorbiditeiten hebben waarvan de symptomen elkaar overlappen.

In het algemeen hebben kinderen met DCD tekorten in grove en fijne motoriek (Engelse link), planning en coördinatie van de bewegingen.

Symptomen van DCD

De eerste symptomen beginnen in de vroege ontwikkelingsstadia te verschijnen. De meest voorkomende symptomen staan hieronder opgesomd:

• Moeilijkheden bij het zuigen aan de borst of het opnemen van voedsel tijdens het eerste levensjaar.
• Onhandigheid bij het bewegen. Ze stoten tegen voorwerpen, struikelen over hun eigen voeten, vallen gemakkelijk om, en zelfs de voorwerpen die ze oprapen glippen uit hun handen.
• Vertragingen in bepaalde mijlpalen van de motorische ontwikkeling, zoals kruipen, lopen of zitten.
• Problemen met de grove motorische coördinatie. Bijvoorbeeld moeilijkheden bij het huppelen op één been of beide voeten, springen, stilstaan op één been, of fietsen.
• Moeilijkheden in de fijne motorische coördinatie, zoals die onder andere nodig is om een schaar te gebruiken, kleine voorwerpen met de vingers op te pakken, een potlood te gebruiken, of schoenveters te strikken.
• Atypische lichaamsbewegingen.
• Moeilijkheden bij het bewaren van evenwicht.
• Beperkingen bij het aanleren van lichamelijke bewegingen en vaardigheden.

De gevolgen van ontwikkelingscoördinatiestoornis bij kinderen

Ontwikkelingscoördinatiestoornis leidt tot een aantal complicaties die niet beperkt blijven tot lichamelijke prestaties. Daarom moeten ze naast de motorische behandeling bekend zijn en aangepakt worden. Laten we enkele gevallen bekijken:

• Laag gevoel van eigenwaarde, vooral door gebrek aan bewegingsvaardigheid en plagerijen van leeftijdsgenoten.
• Leerproblemen. Ze kunnen moeite hebben om bepaalde academische taken tot een goed einde te brengen.
• Neiging tot herhaalde ongelukken en valpartijen.
• Gewichtstoename door een sedentaire levensstijl, omdat lichamelijke activiteit vaak opgegeven wordt door gebrek aan enthousiasme, desinteresse, of de frustratie die het bij kinderen opwekt.

Behandeling van DCD

De behandeling van deze stoornis is erop gericht de levenskwaliteit van de kinderen die eraan lijden te verbeteren en, ook al is het niet te genezen, kan behandeling hen wel helpen hun motorische prestaties te verbeteren.

We brengen je enkele richtlijnen om deze kinderen te helpen hun moeilijkheden te overwinnen:

• Combineer cognitieve en motorische oefeningen.
• Gebruik de computer om ze te helpen aantekeningen te maken als er moeilijkheden zijn met schrijven.
• Moedig een gezonde levensstijl aan. Breng eet- en bewegingsgewoonten bij om het zelfvertrouwen van het kind te verbeteren en zwaarlijvigheid te voorkomen.
• Bekrachtig het kind positief en vermijd schelden of kritiek op hun fouten.
• Dwing ze niet hun huiswerk snel af te maken en laat ze het in hun eigen tijd doen.
• Moedig ze aan autonomie te verwerven, zodat ze zien dat ze capabel zijn en zo hun gevoel van eigenwaarde versterken.

Over ontwikkelingscoördinatiestoornis bij kinderen

Voor kinderen met een ontwikkelingscoördinatiestoornis kan het een grote uitdaging zijn om bepaalde onbeduidende activiteiten uit te voeren. Zoals we in het hele artikel vermeld hebben, kunnen deze kinderen ook moeilijkheden hebben bij het leren. Schoolwerk vereist namelijk bepaalde lichamelijke vaardigheden om te schrijven, materiaal te ordenen, of aan gym te doen. Bovendien kunnen kinderen met DCD problemen hebben met het uitvoeren van activiteiten van het dagelijks leven, zoals hun haar borstelen, tanden poetsen, zich aankleden, of eten.

Daarom is het belangrijk het vroeg te ontdekken om zo snel mogelijk in te grijpen en kinderen te helpen zich aan te passen aan de omgeving om hen heen. Als je denkt dat je kind DCD heeft, zoek dan professionele hulp om de hindernissen te overwinnen.