Tandabcessen bij kinderen: oorzaken en aanbevelingen

Het verschijnen van tandabcessen bij kinderen is niet iets om licht op te vatten. We vertellen je wat ze veroorzaakt en hoe je moet handelen.
Tandabcessen bij kinderen: oorzaken en aanbevelingen
Vanesa Evangelina Buffa

Geschreven en geverifieerd door de tandarts Vanesa Evangelina Buffa.

Laatste update: 19 oktober, 2022

Infecties in de tanden en kiezen van kleine kinderen kunnen leiden tot het ontstaan van tandabcessen. Dit is een verzameling pus binnenin het bot, in het tandvlees, of zelfs op andere plaatsen van de mond of het gezicht.

De tijdige behandeling van dit probleem is erg belangrijk. Want behalve het ongemak dat het bij kinderen veroorzaakt, kan de infectie zich ook naar andere delen van het lichaam verspreiden.

In dit artikel vertellen we je waarom tandabcessen bij kinderen verschijnen en hoe je ze kunt herkennen. Je zult ook weten hoe je het kunt voorkomen en hoe je moet handelen als het zich voordoet. Kom hier meer te weten.

Wat zijn tandabcessen?

Tandabcessen bij kinderen zijn een ophoping van pus, veroorzaakt door een bacteriële infectie. Deze verzameling verrot materiaal zit in een soort zakje dat op de weefsels drukt om naar buiten te komen.

Ze kunnen op verschillende plaatsen in de mondholte voorkomen, hoewel de meest voorkomende abcessen periapicaal (aan de uiteinden van de tandwortels) en parodontaal (op het tandvlees, aan de zijkanten van de wortelzone) zijn.

Maar zoals we al gezegd hebben, kunnen abcessen ook andere, verder weg gelegen plaatsen, binnen en buiten de mond, aantasten. Zo kunnen ze de zachte weefsels van de mondbodem, de hals, en de wangen bereiken. En in deze gevallen is de kans op complicaties erg groot, dus moet er dringend actie ondernomen worden.

Soms kunnen tandabcessen bij kinderen zich een weg naar buiten banen via een fistel. Dit is een soort kanaaltje dat door het lichaam gemaakt wordt om een purulente holte met een meer oppervlakkig gebied te verbinden en zo de inhoud ervan te evacueren. Op het eerste gezicht lijkt het op een soort puistje op het mondslijmvlies of op de huid.

Tandabcessen bij kinderen
Bij tandabcessen kunnen fistels ontstaan, dat zijn kanalen waardoor de pus op natuurlijke en spontane wijze probeert af te vloeien.

De oorzaken van tandabcessen bij kinderen

De oorzaak van een tandabces bij kinderen is een bacteriële infectie binnenin een tand. Deze kiemen kunnen de binnenkant van de tand bereiken via een gaatje of een breuk.

Onbehandelde gaatjes (Spaanse link) zijn de meest voorkomende oorsprong van het probleem, omdat dezelfde bacteriën die de harde weefsels van de tand vernietigen de pulpa bereiken, het diepste gebied van de tand. Daardoor sterft de zenuw af en ontwikkelt zich het infectieproces.

De verrotte inhoud van de infectie zelf in het tandelement hoopt zich op aan de uiteinden van de wortels of in het parodontale gebied. En beetje bij beetje ontstaat het abces.

Ook harde klappen op de tanden of grote reparaties kunnen leiden tot afsterven van de pulpa en daaropvolgend een infectie veroorzaken.

Symptomen van tandabcessen bij kinderen

Om kinderen te helpen hun ongemak te verlichten, is het van essentieel belang de verschijnselen van tandabcessen te kennen. Hier zijn de meest voorkomende:

  • Pijn in de aangetaste tand: De druk die de pus op de omringende weefsels uitoefent, veroorzaakt een stekende of kloppende pijn. Het kind kan melden dat de tand aanvoelt alsof hij ‘bonkt’.
  • Gevoeligheid: Er is ongemak bij het bijten en het uitoefenen van druk op de aangetaste tand. Ook bij warm en koud eten en drinken.
  • Pijn die zich uitbreidt naar de wang, het oor, de kaak en de hals aan de aangedane kant.
  • Een losse tand.
  • Rood, gezwollen tandvlees of met een klein uitpuilend knobbeltje. Aanraken en erop drukken is ongemakkelijk of doet pijn.
  • Een fistel over het tandvlees.
  • Een bittere smaak in de mond.
  • Slechte adem.
  • Zwelling van de hals, onder de kaak, of de wangen. Deze gebieden kunnen rood, heet en teder worden.
  • Gezwollen en tere lymfeklieren onder de kaak en hals.
  • Koorts.
  • Moeite met ademhalen of slikken.
  • Pijnstilling als het abces scheurt of er een pusafvoerende fistel ontstaat.

Complicaties

Tandabcessen bij kinderen vereisen tandheelkundige behandeling omdat het lichaam er vaak zelf in slaagt de inhoud van de purulente holte naar buiten af te voeren. Hoewel dit de symptomen vermindert, betekent het niet dat het probleem opgelost is.

De infectie binnen de tand, het bot en het tandvlees gaat door en een onbehandelde infectie kan zich uitbreiden naar de kaak, de mondbodem en andere delen van het hoofd en de nek (Spaanse link). Afhankelijk van de ernst van de aandoening kan deze ook levensbedreigend zijn.

Als het kind koorts krijgt, misselijk is of moet overgeven, of als er moeilijkheden zijn met slikken, spreken of ademen, is het belangrijk om dringend medische hulp in te roepen.

Ook als het abces de hals of de oogleden bereikt, of de pijn verergert. In deze gevallen kan ziekenhuisopname nodig zijn om ernstiger complicaties te voorkomen.

Behandeling van tandabcessen bij kinderen

Als kinderen een tandabces hebben, is het heel belangrijk dat ze zo snel mogelijk naar een kindertandarts gaan. De beroepsbeoefenaar zal de situatie beoordelen om de beste behandeling uit te voeren, naar gelang de behoeften van het geval.

Het gebruik van antibiotica (Spaanse link) om de infectie behandelen is noodzakelijk en gaat meestal gepaard met een ontstekingsremmende behandeling om het ongemak te verminderen en het herstel te bevorderen.

Afhankelijk van het feit of het probleem zich in een melktand of in een blijvende tand bevindt, zullen de behandelingsalternatieven verschillen. Ook zullen die afhangen van de mate van betrokkenheid van andere weefsels, de mogelijkheid van ernstige complicaties, of de resterende tijd die de tand nog in de mond heeft.

In het algemeen is het de bedoeling de tand in de mond te houden en het abces af te tappen om het infectieuze brandpunt op te heffen. Dit gebeurt bijna altijd via een perforatie in de tand zelf. Daarna worden de kanalen schoongemaakt en ontsmet en wordt een wortelkanaalbehandeling uitgevoerd om het probleem op te lossen.

In sommige meer ingewikkelde of gevaarlijke gevallen, als de infectie zich heeft verspreid, kan het trekken van de tand de beste oplossing zijn. Als het probleem is opgelost, moet de bijbehorende rehabilitatie worden uitgevoerd om de mondgezondheid, functie en esthetiek te behouden.

Er zijn maar heel weinig gevallen van kinderen die een chirurgische ingreep nodig hebben om het abces via de huid of de slijmvliezen af te voeren. Deze techniek bestaat uit het maken van een insnijding over het gezwollen gebied om de pus te helpen verwijderen. En dan moet binnen in de holte de problematische tand behandeld of verwijderd worden.

Ga regelmatig naar de tandarts met je kind
Behandelingen van tandabcessen bij kinderen omvatten het afvoeren van de pus en het vastzetten van de beschadigde tand.

Huismiddeltjes

Er zijn enkele huismiddeltjes die kinderen met tandabcessen kunnen helpen zich beter te voelen. Deze huismiddeltjes vervangen in geen geval een tandheelkundige behandeling. Het zijn gewoon maatregelen om de kleintjes te verlichten tot het probleem opgelost is:

  • Breng met tussenpozen, niet langer dan 20 minuten achter elkaar, koude kompressen of doeken aan op het gezwollen gezicht om de zwelling te verminderen.
  • Maak mondspoelingen met warm water en zout, maar zonder dat het kind het doorslikt.
  • Houd de mond ontsmet. Poets de aangetaste tand voorzichtig. Probeer bij tanden met grote cariës holtes alle resten die zich binnenin opgehoopt hebben weg te poetsen.
  • Dien de door de tandarts voorgeschreven medicijnen op de juiste manier toe. Het mag niet worden opgeschort als het kind zich al beter voelt, want het antibioticum moet de hele cyclus afmaken om farmacologische resistentie te voorkomen.
  • Vermijd erg koud of heet voedsel.
  • Probeer nooit het abces van het kind thuis zelf af te tappen of te behandelen. Dit is erg gevaarlijk. De beste oplossing in deze gevallen is altijd om professionele hulp te zoeken.

Hoe tandabcessen bij kinderen voorkomen?

De beste manier om het ongemak en de risico’s van tandabcessen bij kinderen te vermijden is het ontstaan ervan te voorkomen. En bij deze taak spelen ouders een fundamentele rol.

Hoe minder bacteriën er in de mond van je kinderen woekeren, hoe minder kans op gaatjes en infecties ze zullen hebben. Daarvoor is het essentieel dat je gezonde gewoonten aanhoudt, zoals een gezond dieet en een goede mondhygiëne.

Je kind regelmatig naar de kindertandarts brengen helpt ook om dit probleem te voorkomen. De vakman is een bondgenoot voor ouders om de mond van hun kinderen gezond te houden.

En als je ondanks de zorg vermoedt dat je kind een tandabces kan hebben, verspil dan geen tijd. Zoek onmiddellijk professionele hulp om te voorkomen dat de infectie zich uitbreidt en een noodgeval wordt.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Carrasco-Loyola, M., & Orejuela-Ramirez, F. (2018). Consecuencias clínicas de caries dental no tratada en preescolares y escolares de instituciones educativas públicas. Revista Estomatológica Herediana28(4), 223-228.
  • Toledo, L. C., Dolz, A. M. N., & Fernández, Z. R. (2021). Tratamiento del absceso odontógeno submandibular y del espacio bucal. Presentación de caso. Revista Cubana de Otorrinolaringología y Cirugía de Cabeza y Cuello5(2).
  • Ccanto Coanqui, A. (2021). Relación de la caries dental no tratada con la percepción de la calidad de vida en niños de 8-10 años que acuden al servicio de odontopediatría del Hospital Militar Central-Lima, 2020.
  • Carcausto Cucho, M. (2019). Prevalencia de enfermedades pulpares en piezas con caries no tratadas según el índice (PUFA) en niños de 3 a 7 años en la isla de Taquile-Puno 2018.
  • Plaza Soria, R. A. (2019). Terapia antibiótica en infecciones odontogénicas en niños y adolescentes (Bachelor’s thesis, Universidad de Guayaquil. Facultad Piloto de Odontología).
  • Páez Félix, Á. E., Cuyutupac Alvarez, A. C., & Poma Valerio, A. S. (2018). Frecuencia de lesiones pulpares en niños y adolescentes de 3 a 16 años, atendidos en la Clínica Dental Docente UPCH, en el período 2015-2016.
  • Ríos, E. V. P., Ramos, G. T., & Loayza, M. B. (2021). Pulpectomía de una periodontitis periapical aguda realizada en una sola cita en un paciente infante. Reporte de caso. REVISTA ODONTOLOGÍA PEDIÁTRICA20(2), 46-52.
  • Vega Castello, S. (2018). Microbiología de los abscesos dentales.
  • Lascano Lucio, M. C., & Ramírez Sánchez, K. M. (2019). Complicaciones sistémicas relacionadas con procesos infecciosos de origen odontógeno (Bachelor’s thesis, Universidad de Guayaquil. Facultad Piloto de Odontología).
  • Laversanne, S., Ray, A. C., Kbidy, A., & Haen, P. (2021). Complicaciones de las infecciones dentales. EMC-Tratado de Medicina25(4), 1-8.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.