Hoe gingivitis in de adolescentie voorkomen
Gezwollen, rood en bloedend tandvlees zijn geen problemen die uitsluitend bij volwassenen voorkomen. Integendeel, ook in de adolescentie en de kindertijd kan gingivitis optreden.
Slechte mondhygiëne en de ophoping van bacteriële plak zijn irriterend voor het tandvleesweefsel en veroorzaken ontstekingen. Maar ook de endocriene, lichamelijke en gedragsveranderingen van de puberteit hebben invloed op de mondgezondheid.
Het goede nieuws is dat als sommige plaatselijke factoren onder controle worden gehouden, gingivitis in de puberteit voorkomen kan worden. Lees verder om te weten te komen wat je kunt doen om het te voorkomen.
Wat is gingivitis?
Gingivitis is ontsteking van het tandvlees. Als het zich ontwikkelt, zet het tandvleesweefsel op, wordt het helderrood, pijnlijk, en bloedt het tijdens het poetsen of bij de geringste aanraking. Slechte adem en bacteriële plak en tandsteenafzetting op de tanden maken het plaatje compleet.
Als zo’n ontsteking onbehandeld blijft, kan dit overgaan in parodontale ziekten. Deze situatie komt niet zo vaak voor bij jonge mensen, maar het is wel een mogelijkheid. Daarom is het van cruciaal belang om gingivitis in de adolescentie te voorkomen. Je moet het onmiddellijk behandelen als het ontstaat.
Bij parodontitis is er een diepe ontsteking (en infectie) die de steunweefsels van de tanden aantast. Het bot wordt vernietigd en het parodontium verslechtert, waardoor de steun van de tanden in gevaar komt. Zo verschuiven tanden en gaan ze zelfs verloren.
Gingivitis in de adolescentie
De puberteit is een periode van veel veranderingen, zowel lichamelijk als emotioneel. Verhoogde geslachtshormonen en lichaamsaanpassingen kenmerken dit stadium. Maar nieuwe ervaringen en opstandig gedrag dragen ook bij aan deze transformatie.
Inwendig nemen de steroïde hormonen (Engelse link) toe en deze situatie heeft tijdelijk invloed op de gezondheid van het tandvlees. Ze bevorderen bijvoorbeeld tandvlees verdikking en ontsteking, zelfs als er een minimale hoeveelheid bacteriën in de mond is.
Er zijn ook andere factoren die de gingivale gezondheid beïnvloeden, zoals die welke het gevolg zijn van de nieuwe gewoonten en gedragingen van jongeren.
Slechte mondhygiëne leidt tot ophoping van bacteriën en voedselresten op tanden en tandvlees. Dit vormt bacteriële plaque die, als het niet verwijderd wordt, verkalkt met de mineralen in de mond en tandsteen vormt. Dit irriteert het tandvlees en doet het ontsteken.
Veranderingen in eetgewoonten en ongezonde voedselkeuzes zijn heel gewoon bij adolescenten. Maar kiezen voor frisdranken, snoep en ultrabewerkt voedsel bevordert de verspreiding van bacteriën.
Gaatjes, tandvlekken, verkeerde stand van het gebit en orthodontische hulpmiddelen dragen ook hun steentje bij. Ze houden namelijk bacteriële plaque in de mond vast en dat bemoeilijkt de gezondheid van het tandvlees. Het doorkomen van de laatste blijvende tanden of mondademhaling zijn ook predisponerende factoren voor gingivitis.
Tot slot zijn roken of mondpiercings (Engelse link) in deze fase gebruikelijke sociale gedragingen, maar mogelijk schadelijk voor het mondweefsel.
Voorkomen van gingivitis in de puberteit
Hoewel het waar is dat de hormonale veranderingen die in de puberteit optreden niet te vermijden zijn, is het wel mogelijk in te grijpen in de externe factoren die met het ontstaan van het probleem te maken hebben.
Het ophouden kind te zijn is een mijlpaal die het zoeken naar onafhankelijkheid en differentiatie van de referentievolwassenen bevordert. Ook zijn veranderingen in interesses, gebrek aan motivatie voor persoonlijke hygiëne en onverantwoordelijkheid in de mondverzorging kenmerkend voor dit stadium van verandering.
Ouders spelen een belangrijke rol in de begeleiding van hun kinderen, vooral tijdens de adolescentie. Daarom moeten ze strategieën zoeken die hen in staat stellen aanwezig te blijven, maar hen de ruimte geven en hen motiveren voor hun mondverzorging te zorgen.
Hier volgen enkele acties die helpen gingivitis in de adolescentie te voorkomen:
1. Zorg voor een goede mondhygiëne
Een goede mondhygiëne is de sleutel tot het voorkomen van elke mondziekte. Hoe beter de bacteriële proliferatie onder controle is, hoe kleiner de kans op het ontstaan van gingivitis.
Hiervoor is het belangrijk dat adolescenten hun tanden en tandvlees goed poetsen, minstens twee keer per dag. Ze moeten proberen alle kanten van elk in de mond aanwezig element te bereiken en minstens 2 minuten aan deze reiniging wijden.
Het poetsen moet gebeuren met fluoride tandpasta en moet ook tonghygiëne omvatten. Bovendien is het aan te bevelen dat jongeren eenmaal per dag flosdraad gebruiken om het vuil dat zich tussen de tanden ophoopt te verwijderen. De tandarts kan zelfs het gebruik van een speciaal mondspoelmiddel voorstellen om de hygiënische routine te vervolledigen.
Als adolescenten niet geïnteresseerd zijn in het schoonmaken van hun mond, kunnen ouders hen herinneren aan de risico’s waaraan ze blootgesteld worden als ze hun gebit niet verzorgen. De meeste tanden in hun mond zijn blijvend, dus de gevolgen van hun huidige acties zullen de rest van hun leven hun mondgezondheid beïnvloeden.
Belangstelling voor hun uiterlijk en acceptatie door leeftijdgenoten is een ander argument dat ouders kunnen gebruiken om hun kinderen te motiveren meer zorg aan hun mondhygiëne te besteden. Nadenken over de sociale voordelen van het hebben van een gezonde en aantrekkelijke glimlach of de nadelen van het lijden aan slechte adem en bevlekte tanden is een goede strategie.
2. Besteed aandacht aan voeding om gingivitis in de adolescentie te helpen voorkomen
De adolescentie brengt de eerste uitstapjes alleen met zich mee en de mogelijkheid om zelf te kiezen wat je buitenshuis eet. De keuze van een gezond menu is essentieel om gingivitis en andere mondziekten die typisch zijn voor de adolescentie te voorkomen.
In dit stadium is er ook een nieuwe groeispurt en hebben kinderen een hogere voedingsinname nodig dan een paar jaar geleden. De inname van calcium, eiwitten, mineralen en vitamines moet dus voldoende zijn in deze belangrijke jaren.
Het is het beste om tussendoortjes, snoep, frisdranken, en ultrabewerkte voedingsmiddelen te vermijden. Ze leveren niet alleen niet de nodige voedingsstoffen, maar zijn ook predisponerend voor verschillende ziekten bij kinderen.
Het is belangrijk met jongeren na te denken over de voordelen en negatieve gevolgen van de consumptie van bepaalde voedingsmiddelen. Zoek zelfs naar andere strategieën waarmee ze voor hun mond kunnen zorgen als ze die voedingsmiddelen kiezen, zoals tandenpoetsen als ze klaar zijn.
Tegelijk is het gunstig als er thuis gezondere voedingsmiddelen en bereidingen zijn. Zorg dus dat er weinig geïndustrialiseerde producten in de kast staan. Zo zal de jongere, als hij thuis is, voedingsmiddelen kunnen kiezen die goed voor hem zijn.
3. Pas op met gewoonten, het aannemen van bepaalde trends en nieuw gedrag
De adolescentie is een tijd van experimenteren met nieuwe situaties en gewaarwordingen. De goedkeuring van hun leeftijdgenoten en het zoeken naar erbij te horen in sociale groepen kan hen ertoe brengen sommige opties te kiezen die hun gezondheid bedreigen.
Roken is een van de meest voorkomende voorbeelden en verscheidene adolescenten beginnen in deze tijd met deze gewoonte. Dit heeft negatieve gevolgen voor de algemene gezondheid, ook voor de mond.
Roken vermijden is van essentieel belang om gingivitis in de adolescentie te voorkomen. Met jongeren nadenken over hoe schadelijk deze gewoonte is, de schadelijke effecten ervan op het hele lichaam, en de moeilijkheid om met een verslaving te stoppen, kan hen helpen gezonde keuzes te maken.
Mode en trends spelen ook een rol bij gingivitis in de adolescentie
Gemotiveerd door mode of het zoeken naar een eigen stijl, kunnen jongeren hun tong en lippen piercen of sieraden op hun gebit doen. Piercings in de mond zijn een andere actie die hen kan predisponeren voor gingivitis.
Een bezoek aan de tandarts en weten welke schade deze accessoires aan de mond toebrengen helpt bewustere keuzes te maken. Andere minder schadelijke en meer hygiënische plaatsen op het lichaam vinden om piercings te dragen is ook een goede strategie om gingivitis te voorkomen.
Tijdens de puberteit en de vroege vruchtbare jaren beginnen veel adolescente vrouwen anticonceptiepillen te gebruiken. Voortgezet gebruik van deze medicijnen kan de gezondheid van het tandvlees beïnvloeden. Daarom is het belangrijk dat de medicijnen worden voorgeschreven door een gynaecoloog. Hij/zij kan vervolgens de reactie van het lichaam op het middel controleren. Hij of zij kan zelfs alternatieven voorstellen bij ongewenste effecten.
Extreme mondhygiënische maatregelen en het op peil houden van weinig bacteriële tandplak helpen ook gingivitis voorkomen als voorbehoedsmiddelen worden gebruikt.
4. Bezoek regelmatig de tandarts
Regelmatige tandartscontroles, om de zes maanden, zijn een belangrijke actie om gingivitis in de adolescentie te voorkomen. Zo kan de vakman elk mondprobleem op tijd diagnosticeren en behandelen en complicaties voorkomen.
Bovendien voert de tandarts regelmatig professionele reinigingen uit om tandplak, tandsteen en vlekken te verwijderen die met poetsen niet verwijderd worden. Zo helpt hij/zij de gezondheid van het tandvlees bevorderen. Ook het plaatsen van fluoride of sealen op nieuwe kiezen zijn strategieën die kunnen worden toegepast om de mond gezond te houden.
De tandarts informeert, onderwijst, motiveert en onderricht de adolescent over het belang van het verzorgen van de mond en geeft tips over hoe dat moet.
En als de jongere het advies van zijn ouders negeert, kan de tandarts een stem worden waarnaar de tiener verkiest te luisteren.
Begeleid je kind om gingivitis in de puberteit te voorkomen
De puberteit kan voor sommige jongeren en ook voor hun ouders een heel moeilijke tijd zijn. En het verschijnen van ziekten als gevolg van de veranderingen die in deze tijd optreden is altijd een mogelijke bijkomstigheid.
Het moet duidelijk zijn dat de verantwoordelijke aanwezigheid van ouders de sleutel is tot het voorkomen van veel voorkomende mondziekten in de adolescentie. Communicatie en respectvolle begeleiding zijn doeltreffend om voor deze kinderen, die spoedig volwassen zullen worden, te zorgen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Vereau, N. C., & Palacios, M. A. (2012). Enfermedad gingival en adolescentes: Diagnóstico y tratamiento. Revista Estomatológica Herediana, 22(3), 167-170.
- García, M. C., & Macías, E. G. (2012). Intervención educativa sobre gingivitis, en adolescentes. Correo Científico Médico, 16(1).
- Passos, P. F., Pintor, A. V. B., Marañón-Vásquez, G. A., Campos, T., Abrahão, A. C., Ferreira, D. M. T., … & Visconti, M. A. (2022). Oral manifestations arising from oral piercings: a systematic review and meta-analyses. Oral Surgery, Oral Medicine, Oral Pathology and Oral Radiology.
- Covello, F., Salerno, C., Giovannini, V., Corridore, D., Ottolenghi, L., & Vozza, I. (2020). Piercing and oral health: A study on the knowledge of risks and complications. International journal of environmental research and public health, 17(2), 613.
- de Castro-Yero, J. L., Torrecilla-Venegas, R., Yero-Mier, I. M., Castro-Gutiérrez, I., & Muro-Rojas, L. (2021). Characterization of chronic gingivitis in an adolescent population. Universidad Médica Pinareña, 17(1), 1-6.
- Mier, I. M. Y., Rodríguez, M. G., Marrero, D. E. M., Gutiérrez, I. C., de Castro Yero, J. L., & Betancourt, M. D. C. R. (2020). Intervención educativa para la gingivitis crónica en adolescentes del Consultorio Médico de la Familia 10. Área Norte. Sancti Spíritus. Humanidades Médicas, 20(3), 54-64.
- Basauri-Esteves, R. L., & Diaz-Basauri, L. V. (2019). Consumo de anticonceptivos orales, su relación con agrandamiento gingival. Revista Médica de Trujillo, 14(1).
- Castro-Rodríguez, Y. (2018). Enfermedad periodontal en niños y adolescentes. A propósito de un caso clínico. Revista clínica de periodoncia, implantología y rehabilitación oral, 11(1), 36-38.