Hoe roken bij tieners te helpen voorkomen: onze tips

De adolescentie is een gevoelige periode voor tabaksgebruik. Wil je weten hoe je roken bij tieners kunt voorkomen? We zullen het je vertellen.
Hoe roken bij tieners te helpen voorkomen: onze tips
Mara Amor López

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Mara Amor López.

Laatste update: 22 december, 2022

Tabaksgebruik is in de huidige maatschappij genormaliseerd, vaak zonder een echt besef van de ernstige gevolgen die het met zich meebrengt. Wereldwijd wordt geschat dat roken de eerste te voorkomen doodsoorzaak is. In Nederland bijvoorbeeld worden ongeveer 20 duizend sterfgevallen per jaar veroorzaakt door sigaretten. Daarom is het logisch dat ouders zich zorgen maken over het roken van hun tieners. Daarom geven we je vandaag enkele tips om roken bij tieners te voorkomen.

Roken begint meestal in de puberteit op een onschuldige manier. Maar het kan na verloop van tijd uitlopen op een aanhoudende verslaving. De meeste volwassenen die roken zijn op deze leeftijd begonnen. Daarom speelt preventie bij jongeren dus een heel belangrijke rol bij de beheersing van dit probleem.

De gevolgen van roken bij adolescenten

Als kinderen in de puberteit beginnen te roken, neemt hun kans om aan tabakgerelateerde ziekten te lijden exponentieel toe. Daaronder zijn enkele ademhalings- of cardiovasculaire problemen, onvruchtbaarheid en kanker.

Bij dit alles komt nog dat de hersenen van de adolescent nog in ontwikkeling zijn, zodat ze veel kwetsbaarder zijn voor giftige stoffen, zoals nicotine.

Een van de negatieve gevolgen van tabaksgebruik is een grotere aanleg voor depressie. Daarom is het belangrijk dat je het van jongs af aan vermijdt. Bovendien heeft een kind dat in de puberteit begint te roken meer kans om deze verslaving in de volwassenheid voort te zetten.
Een ander schadelijk gevolg van roken is het ontstaan van kleine obstructies in hun luchtwegen, wat zich op lange termijn vertaalt in een slechtere longfunctie. Het verhoogt ook het risico om aan andere aandoeningen van de luchtwegen te lijden, zoals infecties.

Hoe roken bij tieners te helpen voorkomen

Tips om te voorkomen dat tieners gaan roken

Veel tieners die in deze fase beginnen te roken doen dat om geaccepteerd te worden door hun leeftijdsgenoten. Daarom is het belangrijk dat we ze van jongs af aan alle informatie geven, zodat ze weten hoe gevaarlijk roken kan zijn (Engelse link). Hier zijn enkele tips om te voorkomen dat je kinderen beginnen te roken.

Word het beste voorbeeld

Het heeft geen zin je kinderen te vertellen dat ze niet mogen roken als je zelf rookt. Ze zien het dan namelijk als iets normaals en zelfs ongevaarlijks. Als je zelf rookt kun je ook de negatieve gevolgen ondervinden. Maar je bent nog op tijd om met de gewoonte te stoppen en te voorkomen dat je kinderen die overnemen.

Moedig ze aan om te sporten

Tieners die aan sport doen weten heel duidelijk dat roken hun longcapaciteit vermindert, dat ze minder goed presteren en dat ze vermoeider raken. Daarom is sport altijd een goede bondgenoot om roken in de puberteit te voorkomen.

Wees niet bang om steeds te zeggen dat ze niet mogen roken

Je denkt vast dat hoe vaak je je kinderen ook zegt dat ze niet mogen roken, ze het uiteindelijk toch zullen doen. Maar als je consequent bent in je boodschap, zal die op den duur zeker overkomen.

Maak ze duidelijk dat er thuis niet gerookt mag worden, of het nu om tabak of elektronische sigaretten gaat. Geloof het of niet, maar je afwijzing zal veel meer in hun geest doorklinken dan je denkt.

Leg de negatieve gevolgen van roken uit

Praat met je kinderen over de ernstige gevolgen van roken. Hoewel die er op korte termijn misschien niet lijken te zijn, kan het op lange termijn zelfs tot de dood leiden.

Voer zo snel mogelijk een gesprek met ze en maak van elk moment gebruik om dat te doen. Je hoeft niet te wachten tot ze tieners zijn om het onderwerp aan te snijden. Vanaf hun zesde zijn ze namelijk al in staat de risico’s van het volhouden van een slechte gewoonte te begrijpen.

Roken bij tieners voorkomen: houd rekening met groepsdruk en leer ze ervan af te blijven

Vaak beginnen tieners te roken door groepsdruk. Daarom is het belangrijk hen de middelen te geven die ze nodig hebben om te weten hoe ze nee kunnen zeggen als ze tabak aangeboden krijgen. Sociale vaardigheden en assertiviteit in communicatie zullen je grootste bondgenoten zijn.

Scheld ze niet uit!

Tieners houden niet van preken en uitschelden. Daarom is het beter dat je met enige empathie met ze praat en dat je ze kunt waarschuwen dat roken niet gezond is. En het belangrijkste is dat je naar ze luistert, ze vragen stelt en tijd met ze doorbrengt.

Voer een gesprek met ze op basis van begrip

Kinderen beginnen vaak met roken om bij een groep te horen, vanwege de rebelsheid in deze fase of om zich onafhankelijk te voelen. Het is belangrijk met ze te praten en ze te vragen wat ze over tabak weten en of hun vriendjes roken.

Leg ze uit dat tabaksfabrikanten zeer aantrekkelijke en glamoureuze reclame (Spaanse link) gebruiken, juist om de aankoop en het gebruik ervan aan te moedigen.

Een moeder met haar zoon

Hoe roken bij tieners te voorkomen?

Om roken bij tieners te voorkomen, moet je vooral de tijd nemen voor een goede preventie. Je moet ultimatums en dreigementen vermijden, want geen van beide werkt zo effectief als een tijdige en empathische dialoog.

Als je kind begonnen is met roken, zoek dan uit waarom het rookt en zoek manieren om te helpen. Vermijden van of stoppen met roken is een van de beste beslissingen die iemand kan nemen als hij zijn leven lang een goede gezondheid wil behouden.

Deze tips kunnen je helpen voorkomen dat je tiener begint te roken, dus breng ze in het belang van je kind zeker in praktijk.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Valdés, N., & Sánchez, S. (1999). El tabaco y las adolescentes: tendencias actuales. Organizacion Panamericana de la Salud.
  • Butler, S., Kegler, M. C., & Escoffery, C. (2009). INVESTIGACIÓN ORIGINAL. Visión de los padres acerca de las conversaciones con sus hijos adolescentes para evitar el consumo de tabaco en hogares afroamericanos de zonas rurales, mayo 2004-enero 2005. INVESTIGACIÓN, 6(2), 08_0066_es. Disponible en: https://www.cdc.gov/pcd/Issues/2009/apr/08_0066_es.htm
  • Rizo-Baeza, M., Noreña-Peña, A., Vázquez Treviño, M. G. E., Kuzmar, I., & Cortés Castell, E. (2018). Factores de riesgo de consumo de tabaco en adolescentes. Disponible en: http://rua.ua.es/dspace/handle/10045/86468

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.