Depressie bij kinderen: oorzaken, preventie en behandeling

Depressie bij kinderen: oorzaken, preventie en behandeling
María Alejandra Castro Arbeláez

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Laatste update: 20 mei, 2018

In het volgende artikel zullen we het ernstige probleem van een depressie bij kinderen bespreken. We willen daarom wat belangrijke informatie delen over de oorzaken, symptomen, preventie en behandeling.

Het lijkt misschien onmogelijk om je voor te stellen. Dat kinderen ondergedompeld in een wereld van games en avonturen diep depressief kunnen worden. De realiteit is echter helaas anders.

Depressie bij kinderen bestaat en medische professionals beschouwen het als een ziekte. Zelfs pasgeborenen kunnen het slachtoffer worden van een depressie en ook sterke gevoelens van ongelukkig zijn uiten.

Het grootste probleem met een depressie bij kinderen is echter dat het onopgemerkt kan blijven.

Kinderen begrijpen vaak niet eens wat er met hen gebeurt. Ze worden namelijk geconfronteerd met emoties en gevoelens die ze niet kunnen uiten, laat staan overwinnen.

Hun symptomen lijken op tekenen van zwakte. Maar het zijn in feite tekenen van een gevaarlijke emotionele stoornis.

  • Apathie.
  • Agressie.
  • Nostalgie.
  • Gebrek aan motivatie.
  • Laag zelfvertrouwen.
  • Stemmingswisselingen.

Dit zijn enkele van de duidelijkste indicatoren van een depressie bij kinderen.

Er kan echter nog veel meer aan de hand zijn. Persoonlijke conflicten, psychologische veranderingen en ziektes kunnen nog geruime tijd verborgen blijven.

Wat veroorzaakt depressie bij kinderen?

Hersenchemie, biologie, levenservaringen, lichamelijke gezondheid… Depressie kan met vele factoren te maken hebben.

Maar als het om kinderen gaat, is er één factor die ze bijzonder kwetsbaar maakt. Hun onvolwassenheid als het gaat om het beheersen van hun emoties.

Gerelateerde risicofactoren:

  • Milieu (sociaal en familie).
  • Genetische aanleg. Er zijn klinische studies gedaan. Als ouders aan depressie lijden, dan hebben hun kinderen vier keer meer kans om dezelfde diagnose te krijgen.

Kinderen die opgroeien in een disfunctioneel gezin zijn ook vatbaarder voor depressies. Hetzelfde geldt voor degenen die een ontoereikende opleiding krijgen.

Een intolerantie tegenover frustratie of het eisen van beloningen voor acties kan er ook voor zorgen dat kinderen depressief worden. Tegelijkertijd zijn kinderen die te maken hebben met mishandeling, misbruik of verlies ook vatbaarder voor depressie.

Hoe bepaal je of een kind depressief is?

Een depressie bij kinderen kan klinisch en emotioneel worden aangetoond. Verdriet is een indicatie, maar het is niet de belangrijkste.

Depressie verwijst naar de aanwezigheid van één of meer van de volgende symptomen. Deze symptomen houden meer dan 2 opeenvolgende weken stand, zonder het effect van een substantie:

  • Schuldgevoel.
  • Vijandigheid, prikkelbaarheid, woede.
  • Zelfdestructieve ideeën of gedrag.
  • Lichamelijk ongemak zonder medische verklaring.
  • Gewichtsveranderingen, zonder duidelijke oorzaak.
  • Gevoelens van leegte, hopeloosheid.
  • Agitatie of remming van psychomotorische activiteit.
  • Slaapproblemen, moeite met concentreren.
  • Apathie, eenzaamheid, negativiteit, de neiging om te huilen of te schreeuwen.
  • Onvermogen om te genieten van school- of recreatieve uitstapjes.
  • Wanhoop, gebrek aan energie, weigering om te spreken, slechte academische prestaties.

Baby’s kunnen ook aan depressies lijden

Moeder met een depressieve baby

“Het lichaam van een baby komt voorbereid met emotionele, sensorische en motorische vaardigheden die hem helpen de informatie die hij ontvangt te verwerken.”

Wanneer baby’s ter wereld komen, klampen ze zich vast aan degenen die bescherming en overleving bieden. Hoe bevredigender en liefdevoller deze verbindingen zijn, des te gelukkiger zullen de baby’s zijn.

Aan de andere kant, als baby’s afstoting, gebrek aan genegenheid (vooral van de moeder) tegenkomen, dan is er een dreiging voor een depressie.

Wat zijn de symptomen van een depressie bij baby’s?

  • Apathie.
  • Onderdrukt huilen.
  • Afwezigheid van lachen.
  • Gebrek aan respons op stimuli.
  • Gehechtheid aan vreemden.

Wat is een teken dat er iets mis is? Als een kind van 8 maanden er de voorkeur aan geeft in de armen van een vreemde te zijn. Een kind dat een vreemde verkiest boven de armen van zijn eigen ouders. Hetzelfde geldt als het kind stil is, niet de wereld om zich heen wil verkennen. Of nog erger, als de ontwikkeling van het kind afwijkt.

Als een kind rond de leeftijd van 17-18 maanden niet loopt. Of op 2-jarige leeftijd nog steeds geen woord zegt. Ook dit kunnen tekenen van depressie zijn. Deze factoren zijn vaak het gevolg van depressieve ouders.

Hoe diagnosticeer en behandel je een depressie bij kinderen?

Depressief meisje

Er is echter geen specifieke methode voor het detecteren van een depressie bij kinderen. Ze kunnen bijvoorbeeld 20gesprekken en consultaties met professionals in de geestelijke gezondheidszorg voeren. Daarnaast is een evaluatie van de symptomen van je kind mogelijk. Dit zal helpen bij het vaststellen van een diagnose.

De strategie zal echter variëren afhankelijk van de leeftijd van het kind.

Een kind dat aan een depressie lijdt moet een geïndividualiseerde behandeling krijgen die zich aanpast aan zijn ontwikkelingsstadium, gedrag, emotionele volwassenheid en cognitieve functies.

Er zijn zowel dynamische als systemische therapieën. Deze kunnen gebruikt worden voor het identificeren van pathologische parameters van interactie. Op basis van deze parameters kiest de specialist behandeltechnieken. In sommige gevallen kunnen deze behandelingen ook door medicatie ondersteunt worden.

Het is bovendien van groot belang dat volwassenen begripvol en medelevend zijn. Zorg, respect en het aanmoedigen van een gezonde sociale interactie zijn fundamenteel in het leven van kinderen. 


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.



Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.