Somniloquy: als je kind praat in zijn slaap

Praat je kind in zijn slaap en huilt of lacht het zelfs? Dit fenomeen staat bekend als somniloquy en het is niet ernstig.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz Martín.

Laatste update: 24 september, 2023

Praat je kind in zijn slaap? Het waarnemen van dit fenomeen kan verontrustend zijn voor ouders, vooral als de geluiden gepaard gaan met schreeuwen of huilen. Het is echter een heel gewoon verschijnsel bij kinderen dat in principe geen reden heeft om je ongerust te maken. Het staat bekend als infant somniloquy en hier vertellen we je alles wat je erover moet weten.

Zoals we al zeiden, zijn er veel gezinnen die infant somniloquy ervaren bij hun kleintjes. Er wordt zelfs geschat dat tussen de 8 en 14,2% (Spaanse link) van de schoolgaande kinderen dit gedrag vertoont. Het is een onschuldige slaapstoornis waar het kind normaal gesproken geen last van heeft. Maar wanneer moeten we ons zorgen maken? En hoe kunnen we ermee omgaan? We leggen het je uit.

Wat is somniloquy bij kinderen?

Om te begrijpen wat somniloquy is, moeten we het eerst hebben over parasomnieën. Dit zijn gedragingen die zich voordoen in verschillende fasen van de slaap, die onbewust zijn en die over het algemeen niet worden herinnerd. Sommige daarvan komen veel voor, zoals nachtmerries, nachtmerries of bruxisme, en andere zijn minder bekend, zoals somniloquy.

In het geval van deze laatste hebben we het over kortdurende episodes waarin het kind min of meer complexe vocalisaties uitstoot, zonder dat het de wil heeft om dat te doen en zonder dat het zich er achteraf iets van herinnert. De inhoud kan variëren van kleine onverstaanbare geluiden tot woorden of zelfs monologen en gesprekken. Daarnaast kan zacht gefluister of intense verbalisatie op hoge toon worden waargenomen.

Soms gaat het verbale fenomeen gepaard met emotionele uitingen, zoals huilen, schreeuwen of lachen. Daarnaast kan het kind er tijdens de episode verward uitzien. Als de episode echter voorbij is, slaapt het kind verder zonder problemen en zonder zich bewust te zijn van wat er gebeurd is.

Hoewel infantiele somniloquy op elk moment tijdens de slaap kan optreden, komt het het meest voor tijdens de diepe slaapfases en tijdens de REM (rapid eye movement) slaap. Bovendien treedt het meestal op tijdens de eerste helft van de nacht of tijdens het dutten.

Waarom treedt somniloquy bij kinderen op?

Somniloquy is meestal het gevolg van een voorbijgaand ontwaken uit de remslaap. Maar het is ook mogelijk dat er een mismatch is in de activering/remming van bepaalde gebieden in de hersenen.

Bijvoorbeeld, zoals gerapporteerd in een Elsevier Connect (Spaanse link) artikel, is tijdens de remslaap de spierspanning in het hele lichaam erg laag omdat er een sterke remming is van de spinale spiercontrolegebieden. Hierdoor blijven we onbeweeglijk, zelfs als we heel levendige dromen hebben.

Het kan dus zijn dat de hersengebieden die de activiteit van de mond- en gezichtsspieren regelen actief blijven. Omdat deze atypische activering van psycholinguïstische circuits (Engelse link) plaatsvindt tijdens de slaap, spreekt het kind dus in zijn slaap.

Maar waarom gebeurt dit bij sommige mensen wel en bij anderen niet? Er is geen precieze oorzaak gevonden voor het optreden van infantiele somniloquy. Maar volgens de onderzoekers van Sleep Disorders Medicine lijken er bepaalde factoren te zijn die ermee samenhangen:

• Er kan een genetische component zijn die ertoe leidt dat dit fenomeen in verschillende generaties van dezelfde familie voorkomt.
• Het wordt geassocieerd met de aanwezigheid van andere parasomnieën, zoals slaapwandelen of nachtmerries.
• Het komt vaker voor in tijden van angst, stress of grote veranderingen in het leven van het kind.
• Het komt vaker voor in koortsige toestanden.

Heeft somniloquy bij kinderen gevolgen?

Zoals we al zeiden, komt dit verschijnsel vaak voor en is het over het algemeen onschuldig. Het belangrijkste gevolg is de ongerustheid die het veroorzaakt in het gezin van het kind, door de onwetendheid over wat er gebeurt of de onderbreking van de rust die het kan veroorzaken bij degenen die bij het kind slapen (ouders of broers en zussen).

Bovendien, zoals gerapporteerd in een artikel (Spaanse link) gepubliceerd in het Journal of Fundamentals of Psychology, kan somniloquy, als het niet wordt aangepakt, blijven bestaan tot de volwassenheid (wanneer het meestal minder vaak voorkomt).

Als je kind echter heel vaak praat in zijn slaap, kan dit gevolgen hebben voor zijn rust. Uit een onderzoek (Engelse link) gepubliceerd in het Journal of Clinical Medicine bleek bijvoorbeeld dat mensen die praten in hun slaap een slechtere zelfgerapporteerde slaapkwaliteit hebben. Bovendien wordt somniloquy geassocieerd met meer gefragmenteerde en daardoor minder rustgevende slaap.

Hoe te handelen

In het licht van het bovenstaande is het de moeite waard om te vermelden dat het niet nodig is om te handelen, tenzij de somniloquy de rust van het kind of die van andere mensen beïnvloedt. Als het kind heel vaak in zijn slaap praat, kunnen er enkele maatregelen worden genomen om het aantal episodes te verminderen:

• Verminder het niveau van stress. Bijvoorbeeld door hun dagelijkse activiteiten te reorganiseren en ze minder te belasten.
• Hen helpen om te gaan met gebeurtenissen of omstandigheden die hen emotioneel kunnen beïnvloeden . Bijvoorbeeld een scheiding van de ouders, een verandering van school of de komst van een broertje of zusje kunnen emoties van angst of verdriet opwekken die hun rust veranderen. Er met het kind over praten, het de kans geven om hun emoties te uiten en ze valideren kan een grote hulp zijn.
• Moedig ze aan om goede slaapgewoonten aan te leren. Deze kleine maatregelen bevorderen voldoende rust en verbeteren het optreden van verschillende parasomnieën.
• Ontspannings- of meditatieoefeningen voor kinderen kunnen positief bijdragen aan rust.

Enkele laatste overwegingen over somniloquy

Kortom, als je kind af en toe praat in zijn slaap, hoef je je geen zorgen te maken. Het is een heel normaal verschijnsel bij kinderen en het brengt geen grote risico’s met zich mee. Naarmate ze ouder worden, zullen deze episodes waarschijnlijk minder vaak voorkomen . Als je echter vindt dat het invloed heeft op hun rust en de bovenstaande aanbevelingen niet voldoende zijn, dan is professionele hulp zoeken de beste optie.