6 Gevolgen van slaaptekort bij adolescenten

Slaaptekort bij adolescenten heeft negatieve gevolgen voor hun lichamelijke, psychische, sociale en emotionele gezondheid. Lees verder en ontdek waar het allemaal over gaat.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Mara Amor López.

Laatste update: 22 december, 2022

Het slapen van de aangegeven uren is een fundamenteel aspect van de gezondheid van de mens. Vaak geven we er niet het belang aan dat het verdient. Maar we moeten weten dat slaaptekort bij adolescenten negatieve gevolgen kan hebben voor hun ontwikkeling. Daarom moeten we onze kijk veranderen en goede gewoonten wat slaaphygiëne betreft aanleren vanaf het moment dat onze kinderen jong zijn.

Mensen brengen een groot deel van hun leven slapend door. Hoewel dat voor jongeren tijdverspilling lijkt, is dat het helemaal niet. Tijdens de slaap voert het lichaam namelijk essentiële taken uit voor ons lichamelijk en geestelijk welzijn. Bovendien herstelt het wat beschadigd is en bereidt het ons voor op een nieuwe dag.

Wil je in detail weten wat er gebeurt als onze nachtrust onvoldoende van kwaliteit en kwantiteit is? We vertellen je er hieronder over.

Enkele oorzaken van slaaptekort bij adolescenten

In veel gevallen is slaaptekort te wijten aan een onvoldoende aantal uren rust. Dit kan gebeuren omdat we slaap niet beschouwen als een gezonde leefgewoonte, zoals we dat wel doen met eten en sporten. Daarom hangt een groot deel van de rustroutines die kinderen en adolescenten aanhouden meer af van de omgeving dan van hun biologische toestand.

Een andere mogelijke oorzaak van slaaptekort bij adolescenten kan te maken hebben met de psychologische, lichamelijke, sociale en emotionele veranderingen die kinderen in deze levensfase doormaken, en die invloed hebben op het rustpatroon. Daarom is het gebruikelijk dat ze later naar bed gaan dan toen ze kinderen waren, hoewel ze nog steeds een minimum aantal uren slaap nodig hebben voor hun goede ontwikkeling.

Het gebruik van elektronische apparaten zoals mobieltjes, computers, tablets of televisies in hun slaapkamer belemmert ook het vroeg beginnen van de slaap. Het blauwe licht doet de hersenen namelijk ‘geloven’ dat het dag is.

De gevolgen van slaaptekort bij adolescenten

Slaaptekort bij adolescenten kan negatieve gevolgen hebben voor hun psychologische, cognitieve, lichamelijke, sociale en emotionele gezondheid. Daarom kan het hun huidige en toekomstige leven beïnvloeden. Hier volgen enkele van de problemen die het gevolg zijn van slecht slapen.

1. Het beperkt hun cognitieve vermogen

Slaapgebrek bij adolescenten kan hun vermogen om te leren veranderen, geheugenproblemen veroorzaken, en hun aandacht overdag verminderen. Op de lange duur veroorzaakt het vaak problemen in hun academische prestaties.

2. Verhoogt het risico op geestesziekten

Slechte kwaliteit of kwantiteit van slaap kan leiden tot verschillende geestelijke, lichamelijke en gedragsproblemen. Bovendien, als de geestelijke gezondheid van een kind eenmaal aangetast is, begint een vicieuze cirkel. Geestelijke problemen belemmeren de slaap en op hun beurt verergert de slaap de lichamelijke, en emotionele ongemakken. Enkele van de stoornissen die met dit slaaptekort te maken hebben zijn de volgende:

• Angst
• Depressie
• Stress
• Verlies van impulsbeheersing
• Gedragsproblemen

3. Vermindert lichamelijke prestaties

Terwijl we slapen, zet het lichaam verschillende processen in werking om hersenweefsels en de rest van het lichaam te herstellen en te regenereren. Ook recupereren we de verbruikte energie om de volgende dag efficiënt te kunnen functioneren. Slaap is dus een belangrijk aspect voor ons lichamelijk en psychisch welzijn en het is belangrijk dat we de nodige tijd slapen om overdag adequaat te kunnen presteren.

4. Predisponeert tieners tot slechte voeding

Slaaptekort bij adolescenten doet hen slechter en meer ongezond voedsel eten.

Bovendien verhoogt nachtelijk slaaptekort het risico op het ontstaan van zwaarlijvigheid en diabetes, omdat het de eetlust en de insulineresistentie verhoogt (Spaanse link). Daarom is het krijgen van een goede nachtrust van essentieel belang voor een goede stofwisselingsregulatie.

5. Bevordert een slecht humeur

Als een adolescent niet genoeg slaapt, kan zijn stemming veranderen waardoor hij zich emotioneel instabiel gaat voelen.

Slaapgebrek kan veranderingen in de houding van jongeren veroorzaken, waardoor ze prikkelbaarder worden en niet in staat zijn alledaagse problemen op een gezondere en effectievere manier aan te pakken.

6. Verhoogt het risico op het ontstaan van verslavingen

Emotionele problemen die het gevolg zijn van slaaptekort maken jongeren kwetsbaarder voor het ontstaan van verslavingen, omdat deze gedragingen hen helpen om ongemakken onmiddellijk te ‘verlichten’. Maar op de lange duur vergroten ze het en verslechteren ze de kwaliteit van het leven in alle opzichten.

Enkele laatste overwegingen over slaaptekort bij adolescenten

Uiteindelijk heeft slaaptekort bij adolescenten een negatieve invloed op de gezondheid, zowel nu als in de toekomst. Het is belangrijk te begrijpen dat slaap, net als beweging en voeding, een essentieel aspect is van het behoud van een goede gezondheid.

Als ouders ligt het in onze handen onze kinderen op te voeden om goede slaapgewoonten in te bouwen en hen te doen inzien hoe belangrijk goed slapen is, wat kwaliteit en kwantiteit betreft. Zo zullen ze tot een adequate geestelijke en lichamelijke ontwikkeling komen.