Hoe breng je kinderen probleemoplossende vaardigheden bij?

Probleemoplossende vaardigheden zijn essentieel als het gaat om coping, dus is het belangrijk om kinderen al vroeg in hun leven probleemoplossende vaardigheden aan te leren.
Hoe breng je kinderen probleemoplossende vaardigheden bij?
Eva Maria Rodriguez Diego

Geschreven en geverifieerd door de professionele schrijver en specialist in lichamelijke opvoeding Eva Maria Rodriguez Diego.

Laatste update: 22 december, 2022

Zelf problemen kunnen oplossen is een fundamentele levensvaardigheid die kinderen al vroeg in hun leven moeten beginnen te leren. Kinderen zullen immers al heel gauw met verschillende soorten problemen te maken krijgen. Als we probleemoplossende vaardigheden niet effectief onderwijzen, zullen ze uiteindelijk andere manieren leren om de dingen aan te pakken.

Hoe om te gaan met een probleem, hoe om te gaan met frustratie, of hoe om te gaan met de mensen met wie we in conflict komen zijn enkele van de zaken die met probleemoplossing te maken hebben.

Als we kinderen leren met deze conflictueuze situaties om te gaan, helpen we voorkomen dat ze op al deze gebieden gewoonten oppikken die later heel moeilijk kwijt te raken zijn.

Tegelijk is het leren oplossen van problemen en conflicten ook een manier om kinderen te trainen in het nemen van beslissingen. Kinderen leren om gezonde beslissingen te nemen is een andere belangrijke taak die ouders met hun kinderen op zich moeten nemen. Als kinderen probleemoplossende vaardigheden leren, leren ze ook dat ze erop kunnen vertrouwen dat ze zelf goede beslissingen kunnen nemen.

Problemen opsporen en evalueren

Het grootste probleem waarmee veel kinderen die geen probleemoplossende vaardigheden hebben te maken krijgen, is dat ze niet herkennen wanneer ze een probleem hebben. Of ze zijn niet in staat te evalueren welke mogelijkheden ze hebben om het op te lossen.

Deze kinderen kunnen impulsief reageren, zonder na te denken. De eerste stap is kinderen dus te helpen leren hoe het identificeren van hun opties kan helpen ervoor te zorgen dat ze gezonde keuzes maken.

Daarom is het belangrijkste om te beginnen kinderen te leren hoe ze het probleem kunnen identificeren. Soms is het mogelijk, alleen al door het probleem te identificeren, een heel eind te komen in de oplossing ervan.

Als kinderen eenmaal het probleem identificeren, moeten ze vervolgens leren om verschillende mogelijke oplossingen uit te werken voor ze iets anders gaan doen. Naast het identificeren van hun opties moeten kinderen ook in staat zijn de voor- en nadelen ervan te zien. Ze moeten ze beoordelen om uit te zoeken welke het beste bij hen past en waarom.

Zodra een kind verschillende opties herkent en de mogelijke gevolgen van elk, moet het beslissen welke optie het beste is. Op dit punt is het van levensbelang kinderen te leren dat als ze een optie kiezen en het probleem niet wordt opgelost, ze altijd nog iets anders kunnen proberen. Moedig ze aan om te blijven proberen een probleem op te lossen tot het opgelost is.

Two children fighting over a remote control.

Bespreek het oplossen van problemen met het kind

Als kinderen problemen hebben, is het niet nodig dat de ouders meteen proberen het op te lossen. Als een kind een probleem heeft, geef het dan de kans om het zelf op te sporen en op te lossen voor je helpt. Ook al staat het kind onder enige stress. Het is een uitstekende leermogelijkheid. Het is ook een ideaal moment om ze nieuwe vaardigheden te leren. Natuurlijk, als er een veiligheidsprobleem is, grijp dan onmiddellijk in.

Bovendien, als we besluiten dat hulp nodig is, is wat ouders moeten doen het volgende:

  • Hen begeleiden.
  • Hen helpen denken.
  • Een probleemoplossend model aanbieden.
  • Stap voor stap met hen de verschillende mogelijkheden bespreken en hoe te handelen.

Kinderen niet laten lijden (Engelse link) of de dingen gemakkelijker voor hen willen maken door zich met hun leven te bemoeien is geen manier om kinderen te helpen. Het is eerder een manier om ze afhankelijk te maken. Zo creëren ze problemen met hun eigenwaarde en zelfvertrouwen. Met hen praten betekent hen helpen hun geest open te stellen. Niet hen voorschrijven wat ze moeten doen.

Mother talking to her daughter.

Sta natuurlijke gevolgen toe om kinderen probleemoplossende vaardigheden te leren

Als kinderen de natuurlijke gevolgen (Engelse link) van hun beslissingen kunnen ervaren, is het leren van probleemoplossende vaardigheden effectiever. Hoewel het belangrijk is ervoor te zorgen dat er geen veiligheidsproblemen zijn, moeten kinderen voelen wat er gebeurt, ook al is het een negatief gevolg.

Als je kinderen de natuurlijke gevolgen van hun beslissingen niet laat ervaren, worden ze niet gestimuleerd om na te denken over hoe te handelen. Ze krijgen dan een vals vertrouwen in hun vermogen om te beslissen. Alleen door te ervaren wat er werkelijk gebeurt zullen ze alternatieve opties kunnen vinden. Of ze kunnen zo andere wegen verkennen die hen meer voldoening schenken.

Bovendien zijn deze natuurlijke gevolgen een leermoment waarmee wij als ouders kunnen helpen om samen met onze kinderen problemen op te lossen. Zo zullen ze het bij latere beslissingen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Elizabeth, E. T. S. (2016). La sobreprotección familiar y su incidencia en el proceso de enseñanza-aprendizaje de los estudiantes del quinto año de educación básica de la Escuela Manuela Espejo de la parroquia Huachi Loreto del cantón Ambato provincia de Tungurahua (Bachelor’s thesis, Universidad Tècnica de Ambato. Facultad de Ciencias Humanas y de la Educaciòn. Carrera de Educaciòn Bàsica).
  • Ison, M. S., & Morelato, G. S. (2011). Contexto Familiar y desarrollo de Habilidades Cognitivas para la Resolución de Problemas Interpersonales en niños. Psykhe, 11(1). http://psykhe.cl/index.php/psykhe/article/view/459
  • Lantieri, L. (2010). Las emociones van a la escuela. National Geographic, Monográfico Cerebro y emociones, 1, 66-73.
  • Manzanares, M. C. S., & Sánchez, J. M. R. (2011). Entrenamiento metacognitivo y estrategias de resolución de problemas en niños de 5 a 7 años. International Journal of Psychological Research, 4(2), 9-19. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3904244
  • Muñoz Rios, C. N. (2020) El juego de roles como estrategia didáctica para manejar conflictos de manera constructiva. https://tesis.pucp.edu.pe/repositorio/handle/20.500.12404/17668
  • Ortiz Gómez, E. (2014). La empatía como base de la resolución de conflictos. https://repositorio.unican.es/xmlui/bitstream/handle/10902/5437/OrtizGomezEva.pdf?sequence
  • Shapiro, L. E., & Tiscornia, A. (1997). La inteligencia emocional de los niños. Buenos Aires: Javier Vergara. Disponible en este enlace

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.