De 6 meest voorkomende mondinfecties bij kinderen

Mondinfecties bij kinderen kunnen verschillende oorzaken hebben. We vertellen je over de meest voorkomende, zodat je weet wat je moet doen.

Geschreven en geverifieerd door de tandarts Vanesa Evangelina Buffa.

Laatste update: 23 april, 2024

Bacteriën, virussen en schimmels kunnen ziekten veroorzaken die zich in de mondholte manifesteren. Als je ze kent, ben je beter voorbereid om ze te voorkomen en als ze toch verschijnen weet je wat je kunt verwachten en hoe je je kleintje het beste kunt begeleiden. Daarom gaan we je vandaag vertellen welke de meest voorkomende mondinfecties bij kinderen zijn. Lees dus verder!

De 6 meest voorkomende mondinfecties bij kinderen

1. Tandbederf

Tandbederf is een van de meest voorkomende en frequente mondinfecties bij kinderen. Het is de vernietiging van de harde weefsels van de tanden door de inwerking van zuren die ontstaan door de stofwisseling van suikers in de voeding.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO – Engelse link):

Het wordt als een infectie beschouwd omdat een van de noodzakelijke factoren voor het ontstaan ervan de ophoping van bacteriën in de mond is. Streptococcus mutans is de belangrijkste microbiële agent in dit proces van tandvernietiging.

Als een gaatje voor het eerst begint, wordt het waargenomen als witte vlekken op de tanden, die later geel, bruin en zelfs zwart worden. Als het kind niet tijdig tandheelkundige zorg krijgt, gaat het proces verder en vordert het in uitbreiding en diepte tot het volledige verlies van de tand. Dit veroorzaakt problemen met esthetiek, eten, spreken, en het goed afsluiten van de mond.

Het goede nieuws is dat we deze mondontsteking kunnen voorkomen met een goede mondhygiëne, het gebruik van fluoriden en gezonde voeding. Elke dag de tanden van je kind poetsen met fluoride tandpasta en minder snoepen en frisdranken laten drinken is een van de beste manieren om gaatjes te voorkomen.

En als het rottingsproces toch optreedt, zijn er tandheelkundige behandelingen (Spaanse link) om een eind aan het probleem te maken en de mondgezondheid van je kind te herstellen. Hoe vroeger we deze uitvoeren, hoe eenvoudiger en comfortabeler ze zijn. Dus regelmatige controle bij de kindertandarts is essentieel.

2. Gingivitis en parodontale aandoeningen

Gingivitis is een andere ziekte, veroorzaakt door de ophoping van bacteriële plak. Als de kiemen in de mond niet goed worden opgeruimd met poetsen, irriteren ze het tandvlees en raakt het ontstoken.

Ontstoken tandvlees ziet er rood en gezwollen uit, is oncomfortabel en bloedt tijdens het poetsen. Als dit probleem niet op tijd behandeld wordt, kan het overgaan in pyorrhea of parodontale ziekte. Dit laatste scenario komt niet het meest voor bij kinderen, maar het is toch een mogelijkheid.

In dit scenario verplaatsen ontsteking en infectie zich naar diepere delen. Uiteindelijk tasten ze het steunweefsel van de tanden aan.

Dagelijkse mondhygiëne en professionele gebitsreinigingen zijn dus de beste opties om gingivitis in de mond van kinderen te voorkomen. Goed tandenpoetsen, flossen en het gebruik van fluoride tandpasta, en elke 6 maanden de tandarts bezoeken kunnen tandvleesproblemen voorkomen.

3. Candidiasis of spruw

Candidiasis, ook wel spruw genoemd, is een andere veel voorkomende mondinfectie bij kinderen.

Deze infectie wordt veroorzaakt door de schimmel Candida albicans, die deel uitmaakt van de gebruikelijke flora van de mond. Onder bepaalde voor het micro-organisme gunstige omstandigheden neemt de groei ervan toe. Daardoor wordt het evenwicht van het mondecosysteem verstoord en raakt mondweefsel geïnfecteerd.

Overmatig of veelvuldig gebruik van antibiotica, overmatige mondhygiëne, bepaalde medische behandelingen, of sommige systemische ziekten zijn voorbeelden van omstandigheden die het ontstaan ervan kunnen bevorderen.

Spruw wordt gekenmerkt door het verschijnen van kleine witte vlekjes op de tong, de hoek van de lippen, de wangen, het gehemelte en andere delen van het mondslijmvlies. Het ziet eruit als gestolde melk en komt niet los als je het met een gaasje probeert te verwijderen.

Als het kind deze plekjes in de mond vertoont, is het aangewezen het naar de kinderarts of kindertandarts te brengen voor een passende behandeling.

4. Mondinfecties bij kinderen: orale herpes

Herpesvirus infecties komen vrij vaak voor bij kinderen. Dezelfde verwekker kan aanleiding geven tot twee verschillende processen.

Herpetische gingivostomatitis

Dit is het klinische beeld dat veroorzaakt wordt door de eerste infectie van het herpesvirus. Het komt het meest voor bij jonge kinderen, tussen 0 en 3 jaar.

Het kenmerkende symptoom is ontsteking en bloeding van het tandvlees en het ontstaan van kleine blaasjes en zweren in de hele mond. Deze zijn erg pijnlijk en bemoeilijken het voeden en hydrateren van de zuigeling. Bovendien kunnen ze gepaard gaan met koorts, overmatig kwijlen, prikkelbaarheid en vermoeidheid.

Het proces duurt meestal ongeveer een week en verdwijnt spontaan. De arts kan echter medicijnen voorschrijven om de pijn te verlichten en het kind te helpen verder te voeden. Uitdroging is een veel voorkomende complicatie die we moeten voorkomen.

Zoals alle herpes is het gemakkelijk te verspreiden, dus vermijd je best contact met andere kinderen tijdens de uitbraak. Het wassen van de handen en van het keukengerei en speelgoed dat baby’s en kleine kinderen in hun mond stoppen is essentieel om overdracht thuis te voorkomen.

Je moet weten dat de eerste besmetting met het herpesvirus niet altijd dit klinische beeld veroorzaakt. Bij sommige kinderen kan het helemaal onopgemerkt blijven.

Terugkerende koortslip

Orale herpes veroorzaakt ook kleine, pijnlijke laesies in de mond of op de huid van de lippen, in de vorm van clusterblaren. En als ze openbreken (want ze jeuken erg), laten ze gelige korstjes achter die na een paar dagen genezen.

Deze infectie wordt veroorzaakt door het herpes simplex (Engelse link) virus en als het kind eenmaal besmet is, blijft deze infectiekiem de rest van zijn leven latent in zijn lichaam aanwezig.

Als om een of andere reden de afweer vermindert en het virus een gunstige situatie vindt, reactiveert het en veroorzaakt opnieuw de symptomatologie. Het eten van bepaalde voedingsmiddelen, blootstelling aan de zon, verkoudheid, trauma, of momenten van stress zijn enkele van de factoren die ertoe kunnen bijdragen dat de symptomen weer verschijnen.

Het hele proces duurt meestal van een week tot 10 dagen en behoeft in het algemeen geen behandeling. Wel kan een antiviraal middel plaatselijk op de laesies worden aangebracht om de genezing te versnellen.

Orale herpes uitbraken zijn besmettelijk, dus is het belangrijk de handen van je kinderen goed te wassen en te voorkomen dat ze de zweertjes aanraken. Bedenk dat het virus zich van besmette handen naar andere slijmvliezen kan verplaatsen.

5. Hand-, voet- en mondziekte

Hand-, voet- en mondziekte is een infectie die veroorzaakt wordt door het Coxsackievirus A16 of enterovirus 71. Dit tast niet alleen de mond aan, maar ook de huid op andere delen van het lichaam.

De symptomen worden gekenmerkt door een zere keel en koorts. Er ontstaan pijnlijke blaasjes op de wangen en tong, handpalmen, voetzolen en billen.

Dit proces treft jonge kinderen en schoolgaande kinderen en verdwijnt, hoewel vaak vervelend, meestal binnen drie tot zeven dagen.

6. Herpangina

Herpangina is een andere veel voorkomende mondinfectie bij kinderen die ook door een virus wordt veroorzaakt. De oorsprong is in feite meestal dezelfde als die van hand-, voet-, en mondziekte: Coxsackie A en enterovirussen.

De meest voorkomende plaats is het zachte gehemelte, de amandelen en de keel en de symptomen gaan meestal gepaard met koorts, keelpijn en moeite met slikken.

Deze infectie manifesteert zich door kleine rode vlekjes achter in de mond. Deze veranderen snel in vloeibare blaasjes, die dan barsten en aanleiding geven tot de pijnlijke zweertjes. Deze laatste zijn zo vervelend dat ze het kind ertoe brengen voedsel en water te weigeren. Ze verdwijnen echter vanzelf binnen 5 tot 10 dagen.

Het treft meestal zuigelingen tussen de leeftijd van 3 en 10 jaar, vooral in het zomer- en herfstseizoen.

In dit stadium is het belangrijk ervoor te zorgen dat het kind gehydrateerd is. Pijnstillers of huismiddeltjes kunnen ook gebruikt worden om de symptomen te verlichten (Engelse link).

Hoe mondinfecties bij kinderen te voorkomen

De meest voorkomende oorzaken van mondinfecties bij kinderen kunnen virussen, bacteriën en schimmels zijn. De komst van ziektekiemen is soms niet te vermijden. Maar met enkele eenvoudige maatregelen kun je het risico om ziek te worden verkleinen.

Dieetverzorging en een goede mondhygiëne zijn twee fundamentele strategieën om de ophoping van bacteriële plak te verminderen. Regelmatig bezoek aan de tandarts is ook van groot belang om bacteriën onder controle te houden en de mond gezond te houden.

Vermijd het proeven van baby’s voedsel, het schoonmaken van hun keukengerei met speeksel, of het kussen op de mond helpt om de overdracht van ziektekiemen te verminderen. Ook het schoonmaken van het huis en van de producten die de kleintjes gebruiken, samen met een goede handhygiëne, bevordert de preventie.

En als er infecties opduiken, is naar de kinderarts of tandarts gaan om professionele hulp te zoeken de beste manier om je kleintje te begeleiden.