Tonsillolieten bij kinderen: symptomen en behandelingen

Je weet misschien niet wat tonsillolieten bij kinderen zijn en hoe ze de kleintjes beïnvloeden. Ontdek alles wat je moet weten.
Tonsillolieten bij kinderen: symptomen en behandelingen

Laatste update: 24 januari, 2022

Je hebt waarschijnlijk wel eens kleine witte bultjes op de amandelen van je kind opgemerkt. Het kunnen tonsillolieten zijn, een veel voorkomend keelprobleem bij kinderen.

Tonsillolieten worden ook wel amandelstenen genoemd en zien eruit als wittige vlekjes op de amandelen. Lees verder en ontdek alles wat je moet weten over deze aandoening die de mondgezondheid van kinderen aantast.

Wat zijn tonsillolieten bij kinderen?

Het is heel gewoon dat professionals bij een medische controle aan kinderen vragen hun mond te openen en “ahhh” te zeggen. Dit is om naar de amandelen te kijken, twee lymfeklieren die aan weerszijden van de keel zitten.

Deze organen maken deel uit van het immuunsysteem en fungeren als een ‘verdedigingsmuur‘  tegen virussen en bacteriën die via de mond binnendringen. Hun structuur is bedekt met mondslijmvlies, zodat hun oppervlak onregelmatig is, met rimpels en putjes.

Op deze anatomische onregelmatigheden van de amandelen kunnen de resten van voedsel, bacteriën en ander vuil vastzitten. Deze resten verkalken in de loop van de tijd en verharden, waardoor zogenaamde tonsillolieten ontstaan.

Met het blote oog zien deze verkalkingen eruit als kleine gelige of wittige bobbeltjes die op kaas lijken. Om deze reden noemen sommige auteurs ze caseum. Ze zijn meestal ongeveer zo groot als een rijstkorrel en bevinden zich in de tonsillaire crypten.

Tegelijk hebben ze, doordat ze van organische resten afkomstig zijn, de neiging een onaangename geur af te geven.

Tonsillolieten bij kinderen

De oorzaken van tonsillolieten bij kinderen

De anatomische kenmerken van de amandelen zijn een van de belangrijkste factoren die kinderen vatbaar maken voor tonsillolieten. Sommige kleintjes hebben diepere crypten en putjes, wat de kans vergroot dat er zich resten in ophopen.

Vorming van amandelstenen komt ook vaker voor bij zuigelingen met frequente faryngitis of grote amandelen.

Behalve de bovenstaande oorzaken zijn er nog andere situaties die de vorming van amandelstenen bevorderen:

  • Slechte mondhygiëne: Slechte mondhygiëne bevordert de groei van bacteriën in de mond en strekt zich uit tot de amandelen. Bovendien kunnen voedselresten die niet door het poetsen verwijderd worden, op de amandelcrypten vastlopen.
  • Monddroogheid: De geringe speekselproductie en de daaruit voortvloeiende droge mond bevorderen de proliferatie van bacteriën, de ophoping van resten op de amandelen en de vorming van tonsillolieten bij kinderen.
  • Lage afweer: Een afname van het aantal witte bloedlichaampjes, de cellen die infecties moeten bestrijden, bevordert ook de vorming van amandelstenen.
  • Bacteriële of virale infecties: Het hebben van herhaalde faryngeale en orale infecties maakt individuen vatbaar voor de vorming van amandelstenen.

Symptomen van tonsillolieten bij kinderen

Veel van de kinderen met tonsillolieten ervaren geen ongemak of pijn, ze hebben gewoon witte bultjes op hun amandelen.

Hoe dan ook moet je weten dat deze formaties verantwoordelijk kunnen zijn voor halitose, de onaangename geur die de mond van sommige kinderen uitstraalt.

Patiënten met symptomen die in verband worden gebracht met de aanwezigheid van stenen hebben meestal grote tonsillolieten. In deze gevallen kunnen stenen in de keel dysfagie of ongemak bij het slikken veroorzaken.

Ontsteking van de amandelen en een rode keel gaan ook vaak met dit probleem gepaard en veel kinderen hebben faryngeale pijn en ongemak in de oren door deze oorzaak.

Behandeling

Tenzij ze tijdens een pediatrisch consult worden waargenomen of enig ongemak bij het slikken veroorzaken, blijven tonsillolieten bij kinderen vaak onopgemerkt. In de meeste gevallen is er geen reden om je zorgen te maken, want na verloop van tijd vallen ze vanzelf af.

Maar als je kleintje klaagt over ongemak van deze verkalkingen, praat dan met de kinderarts. De dokter kan het gebruik van een ontstekingsremmend medicijn aanraden of je doorverwijzen naar de keel-, neus- en oorarts.

In ernstiger gevallen kan een tonsil cryptolyse toegepast worden, een laser ingreep die de oppervlakkige lagen van de amandelen verwijdert waar zich stenen vormen.

Bij kinderen met steeds terugkerende keelontstekingen, erg grote amandelen, of amandelen die vaak problemen veroorzaken, kan ook tonsillectomie of chirurgische verwijdering van de amandelen overwogen worden. In elk geval, omdat ze een afweerweefsel voor het lichaam zijn, is deze optie alleen voorbehouden voor specifieke gevallen die dat rechtvaardigen.

Men mag niet proberen de stenen uit de amandelen te verwijderen met een wattenstaafje, borsteltje, of een ander huishoudelijk instrument. Dit is erg gevaarlijk omdat het verwonding of beschadiging kan veroorzaken.

Vaak is het belangrijk om tonsillolieten bij kinderen te onderscheiden van bacteriële tonsillitis plaques die in hetzelfde gebied voorkomen. Maar deze laatste aandoening gaat meestal gepaard met keelpijn, koorts en algehele malaise.

Voorkomen is beter dan genezen

Vader en zoon poetsen hun tanden

Door eenvoudige mondhygiëne gewoonten te beoefenen, kun je het risico dat je kinderen tonsillolieten krijgen verkleinen. Daarom zijn halfjaarlijkse bezoeken aan de tandarts erg belangrijk. Dit helpt namelijk de mond in goede conditie te houden.

Let goed op bij het poetsen van de tanden, het tandvlees en de tong van kinderen na elke maaltijd. Gebruik ook tandpasta met fluoride om voedselresten en bacteriën uit de mond te verwijderen. Als de leeftijd van het kind het toelaat, moeten ook flosdraad en mondspoelingen gebruikt worden om de mondreiniging aan te vullen.

Veel water drinken helpt de mond gehydrateerd te houden en maakt zo steenvorming moeilijker. Een gezonde en evenwichtige voeding met weinig zoetigheid, vet en sterk zure producten vermindert ook het risico op de ophoping van tonsillolieten bij kinderen.

Met deze eenvoudige gewoonten voorkom je het ontstaan van mondproblemen die zich kunnen uitbreiden en compliceren.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Dura Gontijo de Moura, M., Fróis Madureira, D., Noman-Ferreira, L. C., Neves Abdo, E., Guimarães de Aguiar, E., & Silva Freire, A. R. D. (2007). Tonsilolito: informe de tres casos clínicos. Med. oral patol. oral cir. bucal (Internet), E130-E133.
  • Donat, F. J. S., Mocholí, A. P., Ferriol, J. E. E., & Mihi, V. M. (2005). Tonsilolito gigante: a propósito de un caso. Medicina oral10(3), 239-242.
  • Barba, L., & Valerio, I. (2020). Halitosis: Principios básicos sobre su origen y tratamiento Revisión narrativa. Odovtos International Journal of Dental Sciences22(1), 47-59.
  • De La Cruz, J. I. O., Angulo, H. B., Villalva, J. N., Huamán, H. O., & Oré, V. (2019). Tratamiento de tonsilolito. Revista Científica Visión Dental22(1), 625-631.
  • López, J. S. A. N., Zaputovich, B. M. V., & González, M. M. AMÍGDALAS Y ADENOIDES: DEFENSA ANTE AGENTES PATÓGENOS Y SU IMPLICANCIA ESTOMATOLÓGICA.
  • Tucta Castro, M. G. (2021). Halitosis: diagnóstico y tratamiento en atención primaria de salud (Bachelor’s thesis, Universidad de Guayaquil. Facultad Piloto de Odontología).
  • Gualapuro Gualapuro, D. I. (2021). Desarrollo de competencias en el manejo diagnóstico y terapéutico de la amigdalitis aguda viral y bacteriana en médicos generales de unidades de primer nivel de atención del Distrito 17D03–La Delicia durante el periodo noviembre 2019 a abril 2020 (Master’s thesis, Quito: UCE).
  • Sonia, D. M. AMIGDALECTOMÍA: INDICACIONES Y CONTROVERSIAS. ACTUALIZACIONES PEDIATRICAS PIBES 2018, 28.
  • Arabolaza, M., Basile, M., & Paoli, B. (2014). Indicaciones y complicaciones de adenoamigdalectomía. Revista faso21(2), 70-78.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.