Tips om de darmflora van kinderen te herstellen
Schrik niet, maar de darmen van onze kinderen worden bewoond door meer dan 400 soorten micro-organismen die hen koloniseren vanaf het moment dat ze in de baarmoeder zitten. Tot ieders verbazing geldt echter: hoe gevarieerder de gemeenschap van bacteriën of darmflora, hoe gezonder de baby. Daarom delen we een aantal tips met je om de darmflora van kinderen te herstellen als deze is veranderd.
Wat is darmflora?
De darmflora of microbiota kan worden omschreven als een leger van bacteriën dat leeft in het slijmvlies van de dikke darm. Daar werken ze samen aan de gezondheid van de gastheer. Ze bestaat uit triljoenen bacteriën die samen tussen de 300 en 600 gram wegen. Meer dan 95% van hen leeft in het lumen van de dikke darm, terwijl de rest in de maag en dunne darm leeft.
Waar komen de bacteriën vandaan?
Alles lijkt erop te wijzen dat de kolonisatie van de microbiële flora in de darm begint in de baarmoeder van de moeder en dan verder gaat bij de geboorte. Naarmate het kind opgroeit, spelen omgevingsfactoren en voeding ook een rol in dit proces.
- Vanuit de baarmoeder: in 2017 verscheen in het tijdschrift Pediatrische Obesologie (Engelse link) een van de artikelen getiteld Are we colonized with bacteria in utero? Het bewijs lijkt erop te wijzen dat er een directe overdracht is van bacteriën van de baarmoeder van de moeder naar het kind. Daarom is een goede gezondheid van de moeder tijdens de zwangerschap zo belangrijk.
- De wijze van geboorte: de darmflora varieert afhankelijk van of de bevalling via een keizersnede of vaginaal is. Bij een keizersnede verschijnt de kolonisatie later en is de verhouding laag en de diversiteit laag. Aan de andere kant, bij een vaginale bevalling koloniseren vaginale en fecale bacteriën de darm en vertonen ze een hoge diversiteit.
- Zwangerschapsduur: bij premature baby’s is de flora minder divers en is er een laag aantal nuttige bacteriën, bekend als probiotica. Dit zijn onder andere bifidobacteriën en lactobacillen.
- Voeding: moedermelk is de belangrijkste factor die kolonisatie van de darm van de pasgeborene mogelijk maakt. Het vergemakkelijkt de groei van 85% van de probiotische bacteriën. Later verschijnen er andere die meegroeien met de veranderingen in de voeding tijdens de groei.
- Genetische en omgevingsfactoren, lichaamsbeweging en levensstijl: de flora kan veranderen afhankelijk van omgevingsfactoren of sociale status. De omgeving, geografische locatie, ras en zelfs blootstelling aan huisdieren vanaf jonge leeftijd hebben een aanzienlijk effect op het microbioom van kinderen, zoals gerapporteerd in het tijdschrift Elife (Engelse link).
Wat zijn de belangrijkste functies?
De belangrijkste functies van darmflora worden beschreven door Only About Children (Engelse link):
- Versterken van het immuunsysteem: de darmen herbergen 70% van het immuunsysteem van het lichaam en vormen een beschermende barrière tegen ziekteverwekkende bacteriën die ziekten voorkomen.
- Onderhouden van de spijsvertering: probiotica produceren een klein vet genaamd boterzuur, dat dient om cellen in de dikke darm van energie te voorzien. Ze stimuleren ook de stoelgang om constipatie te voorkomen.
- Ze produceren vitaminen: bifidobacteriën produceren B-vitamines om de gezondheid van de gastheer te ondersteunen.
- Ze dragen bij aan de geestelijke gezondheid: darmflora produceren chemische stoffen tussen de darm en de hersenen die neurotransmitters helpen activeren die de geestelijke gezondheid bevorderen.
Hoe kan de darmflora van kinderen veranderen?
Hier zijn de oorzaken die leiden tot de verandering of dysbiose van de darmflora bij kinderen.
Ongecontroleerd gebruik van antibiotica
Sommige antibiotica die de ziekteverwekkende bacteriën die ziekten veroorzaken vernietigen, kunnen ook de darmflora ongedaan maken. Bovendien, zoals gerapporteerd in het tijdschrift MicrobiologicOpen (Engelse link) in 2022, kan het ongedifferentieerde gebruik van antibiotica de microbiële samenstelling veranderen, de functie ervan wijzigen en de resistentie van bacteriën tegen deze medicijnen vergroten.
Verkeerde voeding kan de darmflora van kinderen aantasten
Het Tijdschrift voor Translationele Geneeskunde (Engelse link) uit 2017 legt uit dat sommige voedingscomponenten de verscheidenheid aan darmbacteriën kunnen veranderen. Daaronder zijn overtollige suikers, geraffineerde granen, ongezonde vetten of een laag vezelgehalte in de voeding.
Ziekten
Sommige ziekten, zoals diarree van infectieuze oorsprong, kunnen het evenwicht tussen de verschillende vormen van darmflora bij kinderen veranderen. Andere, zoals die genoemd in de PeerJ(Engelse link) kunnen ook het bacteriële ecosysteem veranderen.
Als een van deze factoren de darmflora verandert, moet deze zo snel mogelijk in balans worden gebracht. De rol van dysbiose in de ontwikkeling van verschillende metabolische aandoeningen zoals diabetes, obesitas en aandoeningen die verband houden met het immuunsysteem is goed gedocumenteerd (Engelse link).
In de volgende gevallen moet je onmiddellijk je kinderarts raadplegen
Het kind:
- heeft vaak migraine
- lijdt aan intolerantie voor bepaalde voedingsmiddelen
- is erg vatbaar voor infecties
- heeft last van constipatie en afwisselende diarree, koliek, of vertoont overmatig veel gas en buikpijn
Tips om de darmflora van kinderen te herstellen
Wanneer een van deze factoren de hoeveelheid en diversiteit van de darmflora bij kinderen aantast, is het cruciaal om deze onmiddellijk weer op te bouwen. Hiervoor worden enkele eenvoudige strategieën gebruikt die je thuis kunt toepassen.
Goede voeding
Enkele eenvoudige veranderingen in het dieet kunnen helpen om de darmflora te herstellen. Het tijdschrift Celmetabolisme (Engelse link) zegt dat één manier is om de bacteriën te voorzien van voedingsstoffen die hun groei mogelijk maken, die prebiotica worden genoemd.
Vezels als prebiotica
Omdat ze niet verteerd worden, verplaatsen voedingsvezels zich naar de dikke darm om gefermenteerd te worden door de bacterieflora. Zo krijgen ze energie en onderhouden ze de functies van hun cellen.
In eerste instantie worden groenten aanbevolen die een bron zijn van fructoligosachariden (FOS). Van dit type vezels (Engelse link) is aangetoond dat ze de bestaande darmflora herstellen. Je vindt ze onder andere in asperges, uien, bananen, aardbeien, appels, prei, tomaten, perziken en witlof.
Groenten die je moet toevoegen zijn groenten die verteerbare koolhydraten leveren, zoals fructose, glucose en sucrose. Deze zitten in fruit en niet-zetmeelrijke groenten. Wortelsap of appelmoes zijn goede opties om de darmflora te helpen herstellen. Andere bronnen van vezels zijn te vinden in volle granen, zoals rijst, maïs en tarwe.
Probiotica
Een andere manier om de darmflora te herstellen is met commerciële probiotica. Dit houdt in dat je de consumptie verhoogt van voedingsmiddelen die gemaakt zijn met fermenterende en nuttige bacteriën. Onder deze groep worden gefermenteerde zuivelproducten zoals yoghurt aanbevolen, maar dan wel die waarvan op het etiket staat dat het ‘levende culturen’ bevat. Denk ook aan kefir, een minder dik soort zure melk.
Voer anti-stress activiteiten uit
Het tijdschrift Brain, Behavior, and Immunity (Engelse link) deelde in 2019 dat stress bij kinderen en adolescenten de microbiële samenstelling van de darmflora beïnvloedt, ongeacht het dieet. Daarnaast geeft het aan dat positieve emoties bij hen moeten worden opgewekt, zodat ze het stressniveau verlagen en de darmmicrobiota stabiliseren. Daarom is het belangrijk om kinderen de ruimte te geven door onder andere te schilderen, sporten, dansen of knutselen.
Kauw voedsel goed om de darmflora van kinderen te verbeteren
In een Open Access-artikel (Engelse link) werd geconcludeerd dat goed kauwen een sleutelrol kan spelen bij het bieden van een gunstig darmmilieu. Daarom is het een goede tip om goede eetgewoonten bij kinderen aan te moedigen om de spijsvertering te bevorderen en de darmflora te verbeteren.
Beperk het gebruik van antibiotica
De indicatie voor antibiotica moet worden overgelaten aan de kinderarts. Als ouders moeten we ons echter bewust zijn van het effect van overmatig gebruik van deze medicijnen op de darmgezondheid.
Volg een gezond dieet en een gezonde levensstijl
We moeten proberen de darmflora van onze kinderen te behouden of te herstellen, omdat het een barrière is die het immuunsysteem versterkt en ziekten voorkomt. In het geval van een verandering moeten we onmiddellijk naar de gezondheidsprofessional gaan die de juiste behandeling kan voorschrijven.
Daarnaast raden we je aan om een gezond voedingspatroon aan te houden, inclusief de toevoeging van meer nuttige bacteriën. Stimuleer ook goede kauwgewoonten en antistressactiviteiten.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Hasan, N., & Yang, H. (2019). Factors affecting the composition of the gut microbiota, and its modulation. PeerJ, 7, e7502. https://doi.org/10.7717/peerj.7502
- Kumbhare, S. V., Patangia, D. V. V., Patil, R. H., Shouche, Y. S., & Patil, N. P. (2019). Factors influencing the gut microbiome in children: from infancy to childhood. Journal of biosciences, 44(2), 49.
- Michels, N., Van de Wiele, T., Fouhy, F., O’Mahony, S., Clarke, G., & Keane, J. (2019). Gut microbiome patterns depending on children’s psychosocial stress: Reports versus biomarkers. Brain, behavior, and immunity, 80, 751–762. https://doi.org/10.1016/j.bbi.2019.05.024
- Pandey, K. R., Naik, S. R., & Vakil, B. V. (2015). Probiotics, prebiotics and synbiotics- a review. Journal of food science and technology, 52(12), 7577–7587. https://doi.org/10.1007/s13197-015-1921-1
- Patangia, D. V., Anthony Ryan, C., Dempsey, E., Paul Ross, R., & Stanton, C. (2022). Impact of antibiotics on the human microbiome and consequences for host health. MicrobiologyOpen, 11(1), e1260. https://doi.org/10.1002/mbo3.1260
- Patel, R., & DuPont, H. L. (2015). New approaches for bacteriotherapy: prebiotics, new-generation probiotics, and synbiotics. Clinical infectious diseases : an official publication of the Infectious Diseases Society of America, 60 Suppl 2(Suppl 2), S108–S121. https://doi.org/10.1093/cid/civ177
- Singh, R. K., Chang, H. W., Yan, D., Lee, K. M., Ucmak, D., Wong, K., Abrouk, M., Farahnik, B., Nakamura, M., Zhu, T. H., Bhutani, T., & Liao, W. (2017). Influence of diet on the gut microbiome and implications for human health. Journal of translational medicine, 15(1), 73. https://doi.org/10.1186/s12967-017-1175-y
- Song, S. J., Lauber, C., Costello, E. K., Lozupone, C. A., Humphrey, G., Berg-Lyons, D., Caporaso, J. G., Knights, D., Clemente, J. C., Nakielny, S., Gordon, J. I., Fierer, N., & Knight, R. (2013). Cohabiting family members share microbiota with one another and with their dogs. eLife, 2, e00458. https://doi.org/10.7554/eLife.00458
- Sonnenburg, E. D., & Sonnenburg, J. L. (2014). Starving our microbial self: the deleterious consequences of a diet deficient in microbiota-accessible carbohydrates. Cell metabolism, 20(5), 779–786. https://doi.org/10.1016/j.cmet.2014.07.003
- Yaoita, Fukie & Watanabe, Keita & Kimura, Ikuo & Miyazawa, Masayuki & Tsuchiya, Shinobu & Kanzaki, Makoto & Tsuchiya, Masahiro & Tan-No, Koichi. (2022). Impact of habitual chewing on gut motility via microbiota transition. Scientific Reports. 12. 10.1038/s41598-022-18095-x.Por
- Zaman, S. A., & Sarbini, S. R. (2016). The potential of resistant starch as a prebiotic. Critical reviews in biotechnology, 36(3), 578–584. https://doi.org/10.3109/07388551.2014.993590