10 Sleutels tot goede hygiënegewoonten thuis met kinderen

Kinderen van jongs af aan goede hygiënegewoonten bijbrengen helpt hen thuis een routine te ontwikkelen en te handhaven.
10 Sleutels tot goede hygiënegewoonten thuis met kinderen

Laatste update: 16 februari, 2022

Het aanleren van goede hygiënegewoonten thuis bij kinderen is belangrijk voor hun welzijn en gezondheid. Daarom is het van essentieel belang kinderen het belang van het in praktijk brengen ervan bij te brengen.

Het duurt ongeveer 21 dagen om een gewoonte aan te leren. Het kan bijdragen tot het verminderen van medische consulten door het ontstaan van bepaalde ziekten bij kinderen te voorkomen.

Goede hygiënegewoonten thuis

Het aanleren van goede hygiënegewoonten op jonge leeftijd is van essentieel belang, omdat ze dan nog niet beseffen hoe essentieel het is een goede hygiëne- en verzorgingsroutine in acht te nemen.

1. Handen wassen

Idealiter moeten kinderen eraan wennen hun handen vaak te wassen. In de loop van de dag worden kinderen blootgesteld aan virussen en bacteriën en kunnen ze snel besmet raken door in hun ogen te wrijven, hun vingers in hun mond te stoppen, of hun neus aan te raken.

Volgens een studie van Unicef (Engelse link) is een op de 10 kinderen niet opgeleid om de handen goed te wassen. Handen moeten gewassen worden voor het eten, na naar het toilet te zijn geweest, na het aanraken van een dier, na hoesten en niezen en na van buiten naar binnen te zijn gekomen.

2. Leer het gebruik van nat toiletpapier

Dit soort toiletpapier biedt dezelfde voordelen als natte doekjes en valt gemakkelijk uiteen in het toilet, net als traditioneel toiletpapier.

Omdat het gemaakt is van biologisch afbreekbare en 100% natuurlijke vezels kan het, in tegenstelling tot natte doekjes, door het toilet gespoeld worden. Bovendien biedt het een effectievere reiniging. Het gehalte aan additieven kan echter dermatitis ontwikkelen.

3. Tandenpoetsen 3 keer per dag

Bij kinderen moeten de tanden gepoetst worden zodra ze doorkomen. Als je deze gewoonte vroeg begint aan te leren, zal het kind er sneller aan wennen (Engelse link).

De manier waarop je je tanden poetst is even belangrijk als de tijd die je er aan besteedt. Ook moet je de tong zachtjes poetsen om nare geurtjes in de mond te voorkomen.

4. Elke dag ondergoed verwisselen

De gewoonte aanleren om dagelijks ondergoed te verwisselen is een essentiële routine om infecties te vermijden. Daarom moeten kinderen elke dag hun ondergoed vervangen.

Het is belangrijk hen de gewoonte bij te brengen om schoon te zijn, zodat zij degenen zijn die zelfstandig en natuurlijk hun kleren kiezen, in bad gaan en zich omkleden.

5. Regelmatig baden hoort ook bij de goede hygiënegewoonten

Kinderen hebben regelmatige douches of baden nodig. Dit kan bereikt worden door baden aan het eind van de dag aan te moedigen als onderdeel van een bedtijdroutine.

Zorg ervoor dat het hele lichaam gewassen wordt, ook de anale en genitale delen en de oksels. Droog het lichaam goed en grondig af voor het aankleden.

6. Beschikking over hun eigen persoonlijke verzorgingsspullen

Om kinderen te laten wennen aan het hebben van een persoonlijke verzorgingsroutine zijn bepaalde technieken nodig, zodat ze zich er toe aangetrokken voelen.

Ze moeten hun eigen spullen hebben, zoals tandpasta en tandenborstel, kam, handdoeken, zeep en haarverzorgingsproducten. Als gevolg krijgen ze zo meer verantwoordelijkheid voor hun eigen voorwerpen en gewoonten.

7. Voeten schoonmaken

Voeten schoonmaken

Als bacteriën samenkomen met zweet ontstaat er een nare geur, hetzij aan de voeten, hetzij onder de oksels. Als het kind de hele dag schoenen draagt, hopen vuil en bacteriën zich op de voeten op.

Het is dus belangrijk dat de voeten bij het baden goed schoongemaakt worden, tussen de tenen, de voetzolen en onder de nagels.

8. Oorhygiëne

Om de oren van kinderen schoon te maken kun je dat het beste doen tijdens het bad of de douche. Het is een goede gewoonte een doekje te gebruiken om het oorsmeer dat uit de gehoorgang gekomen is schoon te maken.

Wattenstaafjes of kleine elementen mogen niet in de oren gebracht worden. Kinderen hebben de neiging alles na te doen wat volwassenen doen. Doe daarom geen ongepaste praktijken in hun bijzijn.

9. Goede hygiënegewoonten bij hoesten en niezen

Ziektekiemen zijn overal en hebben het vermogen zich door de lucht te verplaatsen. Studies gepubliceerd (Engelse link) door de Universiteit van Cambridge tonen aan dat hoesten en niezen tot 200 keer verder kunnen reizen dan eerder gedacht.

Daarom is het aan te bevelen kinderen te leren eraan te wennen hun neus en mond te bedekken met een zakdoekje of in de holte van hun arm hoesten of niezen.

10. Nagels knippen

Onder de nagels kunnen veel bacteriën en vuil zich ophopen, niet alleen bij kinderen maar ook bij volwassenen.

Bacteriën die zich onder de nagels nestelen kunnen naar de neus, ogen en mond overgebracht worden. Het gebruik van een nagelborsteltje en het regelmatig knippen van de nagels kan zelfs de kans op ingegroeide teennagels verkleinen.

Hygiënegewoonten en kinderen

Het aanmoedigen van goede hygiënegewoonten bij de verzorging van kinderen is dus nodig voor hun goede ontwikkeling. In feite helpt het aanleren van persoonlijke hygiëne om de verspreiding van ziekten tegen te gaan.

Het stimuleert zelfs de ontwikkeling van levenslange hygiënische gewoonten, een essentiële parameter van voor- en vroegschoolse educatie en opvang.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Barata, Ana N, and Tiago Maricoto. Teaching children about hygiene: A primary prevention experience in Portugal. Journal of family medicine and primary care vol. 8,3 (2019): 1017-1021. doi:10.4103/jfmpc.jfmpc_428_18
  • Bartram J, Cairncross S. Hygiene, sanitation, and water: forgotten foundations of health. PLoS Med. 2010 Nov 9;7(11):e1000367. doi: 10.1371/journal.pmed.1000367. PMID: 21085694; PMCID: PMC2976722.
  • Turney K, Lee H, Mehta N. The social determinants of child health. Soc Sci Med. 2013 Oct;95:1-5. doi: 10.1016/j.socscimed.2013.07.015. Epub 2013 Jul 25. PMID: 23932165.
  • Ozgul BM, Sakaryali D, Senirkentli GB, Tirali RE, Cehreli SB. Do really parents brush their children’s teeth better? Eur J Paediatr Dent. 2019 Dec;20(4):325-329. doi: 10.23804/ejpd.2019.20.04.13. PMID: 31850778.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.