Distikstofoxide als pijnstiller voor de bevalling

Heb je al eens het beruchte ‘lachgas’ gezien in films of tekenfilms? Dit gas heet distikstofoxide en wordt nu al geruime tijd gebruikt als pijnstiller voor de bevalling.

Opvallend is dat de resultaten positief blijken te zijn. Hieronder gaan we verder in op deze eigenaardige techniek.

Landen zoals Canada, Engeland, Finland, Zweden en Australië gebruiken dit gas doorgaans om vrouwen te verdoven tijdens de bevalling.

Het gas heeft een licht zoete smaak en lage giftigheid. Bovendien wordt het gas, in deze gevallen, gemengd met 50% zuurstof: dit mengsel heet dan entonox. 

Wat is de werking van lachgas?

Wanneer het gebruikt wordt als pijnstiller voor de bevalling, neutraliseert het gas de pijnprikkel in de hersenen.

Lachgas werd voor het eerst gebruikt in de medische wereld bij tandheelkundige extracties. Uiteraard heeft deze pijn nauwelijks iets te maken met de pijn van de bevalling.

In principe voelen vrouwen zich wat duizelig en ontspannen. Hoewel de pijn nog steeds gevoeld wordt, brengt het gas toch verlichting.

Over het algemeen wordt het als enige pijnstiller voor de bevalling gebruikt. Vergeleken met epidurale verdoving ligt de doeltreffendheid lager op het vlak van pijnvermindering.

Voordelen van lachgas als pijnstiller voor de bevalling

In sommige landen, zoals de Verenigde Staten, zijn er vraagtekens over het gebruik of bestaat er zelfs een verbod in bepaalde plaatsen. Toch heeft lachgas volgende voordelen:

• Het werkt snel. Omdat het niet wordt opgenomen in het bloed of andere weefsels, werkt het als een snelle verdoving. Ook verdwijnt het effect kort na het stoppen van de toediening.
• Het wordt doeltreffend verwijderd. Het gas verlaat het lichaam vooral door de longen, hoewel minimale afgifte door de huid ook werd opgemerkt. Na ongeveer twee minuten is het gas uitgewerkt.

• Het heeft geen effect op de foetus of de moeder. Het is bewezen dat het geen negatieve gevolgen heeft op de borstvoeding. Noch onderdrukt het de samentrekkingen van de baarmoeder.
• Het is makkelijk toe te dienen. De verpleegster plaats een zuurstofmasker bij de moeder over de neus en mond en in een mum van tijd treedt het gas de longen binnen. Bovendien is het de vrouw zelf die de dosissen toedient.
• Gevoel van een natuurlijke bevalling. Diegenen die het gebruikt hebben, benadrukken dat lachgas meer aanvoelt als een natuurlijke bevalling dan na een epidurale verdoving. Hoewel de pijn meer gevoeld wordt, is er geen verlies van gevoel of controle onder de taille.
• Het is goedkoper dan een epidurale verdoving. 

Hoe wordt lachgas gebruikt?

Het eigenaardige aan deze methode is dat de moeder zelf de inhalatie toedient. Hoe werkt dit?

Als het zuurstofmasker eenmaal geplaatst is ademt de vrouw diep in. Intussen volgt ze de instructies van de verpleegster of vroedvrouw.

Voor elke wee, ademt ze diep en traag in. Aangezien het ongeveer 30 seconden duurt voor het gas begint te werken, valt dit doorgaans samen met het moment van de hevigste pijn. Als het eenmaal is uitgewerkt, is de wee voorbij.

Dit is de essentie van het gebruik: het maximale pijnstillende effect samen laten vallen met de maximale pijn tijdens de weeën. Over het algemeen lukt het de moeder na enkele pogingen om dit te bereiken.

Nadelen van lachgas

Het eerste nadeel heeft te maken met de intensiteit van de pijn. Aangezien het pijnstillend en niet verdovend werkt, vermindert het de pijn wel, maar het onderdrukt deze niet.

Daarom zou de vrouw haar toevlucht moeten nemen tot andere, meer krachtige methoden indien de pijn ondraaglijk wordt.

Aan de andere kant wekt het doorgaans misselijkheid op. Dit kan soms erg vervelend zijn. Dit gebeurt tussen de 25 en 30 procent van de tijd wanneer het gebruikt wordt bij de bevalling.

Ten slotte kunnen er ook andere bijwerkingen optreden, hoewel in mindere mate :

• droge mond
• loomheid
• tinnitus
• geheugenstoornissen
• tintelend gevoel
• euforie

Logischerwijs zijn er ook gevallen waarin het gebruik van lachgas wordt afgeraden. Bijvoorbeeld wanneer de moeder longproblemen heeft of verhoogde druk in de hersenen. Dit komt echter niet veel voor.

Kortom, er kan gesteld worden dat lachgas een veilige methode is voor vrouwen die hier de voorkeur aan geven. Uiteindelijk dient ieder zijn keuze zelf te maken: niet iedereen ervaart pijn op dezelfde manier.