Taalachterstand bij kinderen

Geschreven en geverifieerd door de psychologe Fátima Servián Franco.

Laatste update: 29 juni, 2018

Een taalachterstand is een licht probleem aan het begin van de taalontwikkeling. Met andere woorden, het is geen  probleem op de lange termijn.

Als een kind niet de taalvaardigheid heeft die bij zijn leeftijd hoort, heeft hij waarschijnlijk te maken met een achterstand.

De meest voorkomende oorzaken hiervoor zijn overbescherming en een gebrek aan stimulatie thuis. Bijvoorbeeld als ouders altijd alle wensen van het kind tegemoet komen, zal het kind nooit de moeite hoeven te nemen om zijn behoeften hardop uit te spreken.

Ook al is het taalgebruik aangetast het betekent niet dat het begrip aangetast is. Integendeel, een taalachterstand geeft aan dat het kind meer begrijpt dan hij spreekt.

Hoe ontstaat een taalachterstand?

Een taalachterstand geeft aan dat taal langzamer en later ontwikkelt dan normaal.

In deze gevallen zegt het kind zijn eerste woordjes rond de leeftijd van 2 jaar in plaats van 1 jaar. Daartegenover verschijnen de 2-woord combinaties (bijvoorbeeld, “gele bloem”) pas na 3 jaar, terwijl dit eigenlijk rond 18 maanden zou moeten zijn.

Er moet gezegd worden dat als taal minder gebruikt wordt, het moeilijk wordt om zinnen te vormen. Dit betekent dat als het kind iets gevraagd wordt, hij antwoordt met hele korte zinnetjes en is over het algemeen erg kortaf. Op dezelfde manier is het duidelijk dat het kind een passieve houding aanneemt als het om taal gaat.

Er zijn fases waarin het kind specifieke zinnen begrijpt, vooral als zijn familie ingrijpt. Bijvoorbeeld: “Geef me de bal”. Met meer abstracte tijd/ruimte zinnetjes of met zinnen waar hij niet mee bekend is (bijvoorbeeld: “op stap gaan”), zal hij op jonge leeftijd meer moeite hebben.

De oorzaken van een taalachterstand

• Familiegeschiedenis van een taalachterstand
• Bepaalde omgevingsfactoren: slechte of onvoldoende woordenschat in de familie-omgeving, gebrek aan stimulatie of overbescherming.
• Ruzies en geweld in het huishouden.

Wat zijn de verschillen tussen een taalachterstand en andere taalstoornissen?

Volgens onderzoeken wordt een specifieke taalstoornis bekend als dysfasie gezien als een ernstigere vorm van een taalachterstand. In dit geval wordt taal ook laat ontwikkeld, maar volgt het niet de normale evolutionaire patronen. Het begrijpen van taal is vooral sterker aangetast dan bij een gewone taalachterstand.

Als specialisten echter beginnen met het behandelen van een kind met een taalachterstand, vinden ze het vaak moeilijk om onderscheid te maken tussen de twee verschillende taalstoornissen.

Daarom is het belangrijk om zo snel mogelijk een specialist te zien. De vooruitgang van taalontwikkeling en het vinden van oplossingen verloopt effectiever als het op tijd behandeld wordt.

Om te overwegen

Sommige mensen geloven dat deze achterstand geen grote gevolgen heeft op de ontwikkeling van het kind. Er wordt verwacht dat het zal verbeteren na de leeftijd van 6 jaar.

In sommige gevallen kan een taalachterstand ook geassocieerd worden met onhandigheid wat betreft zowel de fijne motoriek als de laterale coördinatie en een vermogen om kleuren en vormen te herkennen.

De beste suggestie om met kinderen met een lichte taalachterstand om te gaan is door duidelijk te articuleren. Spreek niet te snel en vermijd kinderlijke woorden.

Eveneens is het een goed idee dat als je naar de kinderopvang gaat en je kind in gesprek ziet met een ander, dat je dit respecteert en de tijd geeft.

Je kunt een praktisch en aangenaam gesprek beginnen dat past bij zijn niveau van begrijpen. En het is raadzaam om boeken met plaatjes te lezen, omdat dit helpt om zijn woordenschat op te bouwen.

Het laatste advies is om kinderliedjes te zingen. Dit zijn een uitstekend hulpmiddel om spraakpatronen op te starten.