Wat is het ovarieel hyperstimulatiesyndroom?

Wat is het ovarieel hyperstimulatiesyndroom?

Laatste update: 21 juli, 2018

Sommige vrouwen raken moeilijk zwanger. Zij kiezen dan voor behandelingen die de eierstokken stimuleren. Soms raken de eierstokken echter overgestimuleerd en de bloedvaten beschadigd. Deze aandoening staat bekend als ovarieel hyperstimulatiesyndroom.

Tijdens de menstruele cyclus produceert de vrouw een eicel. Dit gebeurt eenmaal per maand. Vrouwen die moeilijk zwanger raken, kiezen daarom voor in vitro -behandelingen. Deze behandelingen verhogen de productie van eicellen binnen een cyclus. Dit geeft hen namelijk meer kans om zwanger te raken.

Sommige technieken stimuleren de eierstokken teveel waardoor de bloedvaten beschadigd raken. Men spreekt dan van ovarieel hyperstimulatiesyndroom (OHSS). Dit is een zeldzame aandoening die voorkomt bij vrouwen die vruchtbaarheidsmedicijnen nemen.

Ovarieel hyperstimulatiesyndroom is een complicatie waarbij er een abnormale verhoogde reactie op de stimulatie optreed. De symptomen kunnen mild, gematigd of ernstig zijn. Maar in zeldzame gevallen kan dit resulteren in een trombose en zelfs de dood.

Symptomen van ovarieel hyperstimulatiesyndroom

Wanneer dit syndroom zich ontwikkelt, variëren de symptomen afhankelijk van de ernst van de aandoening. We sommen hieronder enkele symptomen op. Deze helpen om de aandoening te identificeren overeenkomstig het stadium waarin het zich bevindt.

Symptomen van ovarieel hyperstimulatiesyndroom

Milde gevallen

  • buikpijn
  • opgeblazen gevoel
  • gewichtstoename

Gematigde gevallen

  • minder hoeven plassen
  • gezwollen buik en hevige buikpijn
  • kortademigheid

Ernstige gevallen

  • hevige pijn door verdraaide eierstokken
  • miskraam
  • aanhoudende eierstokcysten
  • bloedarmoede
  • vochtophoping in de buik
  • slechte werking van de lever
  • pleuravocht (vochtophoping in de ruimte rondom de longen)

Factoren die het ovarieel hyperstimulatiesyndroom verergeren

Er zijn vele zaken die het syndroom kunnen verergeren. Het risico wordt namelijk groter afhankelijk van de lichaamseigenschappen van een vrouw. Hieronder vindt je enkele factoren waarvan je je bewust moet zijn als je een behandeling overweegt.

  • Laag lichaamsgewicht. Vrouwen met een laag lichaamsgewicht hebben een grotere kans op het ovarieel hyperstimulatiesyndroom.
  • Leeftijd. Het komt vaker voor bij vrouwen jonger dan 30-35. Dit is waarschijnlijk te wijten aan een verhoogde concentratie van hCG-receptoren. Het doet zich ook voor omdat op deze leeftijd de eierstokken meer follikels bevatten. Dit geeft een verhoogde reactie op de behandeling.
  •  Verhoogd oestrogeen-gehalte. Een verhoogd oestrogeen-gehalte in het bloed tijdens de behandeling kan zeer riskant zijn. Het is zorgwekkend wanneer het gehalte tot 75% of meer stijgt. Dit is binnen een periode van 24 uur.
  • Aanwezigheid van meerdere cysten in de eierstokken. Dit is een ander symptoom dat kan optreden. Er wordt een grote hoeveelheid cysten aangetroffen in de eierstokken. Bij de behandeling van ovariële hyperstimulatie wordt een overdreven verhoogde reactie waargenomen.
Behandeling van ovarieel hyperstimulatiesyndroom

Behandeling van het ovarieel hyperstimulatiesyndroom

Bij milde gevallen is er geen behandeling vereist. Het kan zelfs de kans op zwangerschap verhogen. Het wordt toch aanbevolen om de onplezierige symptomen te bestrijden. Dit is zeker het geval bij ernstigere gevallen waar je complicaties moet voorkomen.

Onderstaande maatregelen zijn mogelijke behandelingen:

  • Als je zwanger wordt, kom je onder nauw medische toezicht te staan. De symptomen kunnen verergeren. Het kan daarnaast wekenlang duren voordat ze afnemen. Anderzijds bestaat de kans dat ze ernstiger worden.
  • Neem voldoende rust en leg je benen omhoog. Dit helpt je lichaam immers om vocht kwijt te raken. Je mag af en toe lichte activiteiten doen, maar vermijdt hevige inspanning.
  • Beperk seksuele betrekkingen aangezien dit de eierstokken kan beïnvloeden. Seksuele activiteit kan het scheuren of draaien van de cysten veroorzaken.
  • Drink voldoende, minstens 10 tot 12 glazen water per dag. Je mag ook hydraterende dranken nuttigen.
  • Vermijd alcohol, koffie en alle andere dranken rijk aan cafeïne.
  • Je mag pijnmedicatie nemen tegen de pijn. Het gebruik van paracetamol in het bijzonder wordt aangeraden.
  • Verzeker je er van dat er geen gewichtstoename is. Gewichtstoename van meer dan een kilo per dag kan resulteren in een zorgwekkende situatie.
  • Communiceer met je arts zodat de juiste behandeling wordt gevolgd. 

Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Sociedad Española de Ginecología y Obstetricia. Prevención y manejo del síndrome de hiperestimulación ovárica (2017). Prog Obstet Ginecol 2018;61(4):410-416.
  • Saavedra, J. Síndrome de hiperestimulación ovárica: clasificación, fisiopatología y manejo. Revisión del tema. Revista colombiana de obstetricia y ginecología. 2002. 53: (3), 1-16.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.