Wat is het Landau reflex en hoe wordt het geëvalueerd?

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz Martín.

Laatste update: 04 augustus, 2018

Het Landau reflex is een van de vele reflexen die je in de eerste maanden van het leven van je baby kunt zien. Deze reflexen laten zien dat het zenuwstelsel efficiënt functioneert.

Laten we bekijken wat het Landau reflex is, wat de kenmerken ervan zijn en welke andere reflexen die we in de eerste maanden kunnen zien.

Zoals ieder ander reflex, is het Landau reflex een onvrijwillige reactie op een prikkel.

Reflexen zijn instinctieve acties van ons lichaam. We dragen ze in onze DNA, omdat hun belangrijkste functie is om ons aan onze omgeving aan te passen.

Er zijn primaire reflexen, waarmee we geboren worden, zoals geeuwen, niesen of knipperen met de ogen. Er zijn ook secundaire reflexen, die we ‘leren’ tijdens ons leven.

Om het Landau reflex te evalueren wordt een baby in een verticale positie op je arm gelegd (op zijn buikje), waarbij je onderarm een rechte hoek vormt. De baby zou zijn lichaam moeten strekken en zijn armen, beentjes en hoofd op moeten tillen. 

Normaal gesproken gaan deze bewegingen gepaard met een buiging van de knieën en ellebogen. Wat de baby probeert te doen met deze acties is het effect van de zwaartekracht tegen te gaan, terwijl hij naar voren kijkt om een referentiepunt te vinden.

Kenmerken van het Landau reflex

• Het Landau reflex verschijnt in de vierde maand van het leven en blijft aanwezig tot ongeveer twee jaar. Veel onderzoekers zeggen dat het slechts blijft tot net na het eerste jaar.
• Het is een combinatie van tonische labyrint reflex, tonische nek-reflex en visuele reflexen.
• Zodra de baby vrijwillige en bewuste bewegingen beginnen te ontwikkelen, wordt dit reflex steeds minder zichtbaar.
• Het wordt aanbevolen dat dit door een specialist beoefend wordt om twee redenen.
  • Ten eerste, zal zij beter in staat zijn om de reacties van de baby te evalueren.
  • En ten tweede, als je niet in staat bent om de bewegingen van de baby te beheersen, zou hij kunnen vallen of last hebben van een onverwachte of ongelukkige beweging.

Wat betekent het als het reflex er niet is?

Het ontbreken van de reactie kan betekenen dat er een motorische zwakte is bij de baby, en dan is het nodig om deze motorische ontwikkeling op een goede manier te trainen.

Of het kan aangeven dat er een vertraging is in de mentale ontwikkeling. Het beste om in deze gevallen te doen, is de aanbevelingen van je kinderarts volgen.

Dokters onderzoeken de aanwezigheid van deze reflexen al heel vroeg in het leven van baby’s. Deze evaluatie is niet alleen kwantitatief, maar ook kwalitatief. Met andere woorden, niet alleen de aanwezigheid van het reflex wordt opgemerkt, maar ook de uitvoering, ook als het totaal onvrijwillig is.

Als het te verwachten reflex niet aanwezig is, zou het een soort gebrek kunnen aangeven. Maar als het er wel is, maar erg zwak, kan het een symptoom zijn van spierzwakte.

Een extreme reactie kan echter het resultaat zijn van een onthoudingssyndroom. Als het asymmetrisch is, zou het een teken kunnen zijn van een claviculair letsel, onder andere mogelijkheden.

Andere secundaire reflexen

Het Landau reflex is niet het enige reflex dat kenmerkend is voor de eerste maanden van het leven van een baby. Onder de belangrijkste reflexen zijn onder andere de:

• Grijpreflex: de baby balt zijn handjes tot vuistjes om je vinger of een ander voorwerp te pakken dat zijn palm aanraakt.
• Loopreflex: de baby probeert te lopen als zijn voeten een hard oppervlak aanraken.

• Galant reflex: leg de baby op zijn buikje en raak hem zachtjes aan één kant van zijn ruggengraat. De baby zal zich draaien naar de kant waar hij geraakt wordt.
• Abdominale reflex: zoals het vorige reflex, maar dan leg je je baby op zijn rug. In plaats van de ruggengraat wordt de buik gestimuleerd. Dit zou ervoor moeten zorgen dat het lichaam zich kromt.
• Sleepreflex: als een baby op zijn buik ligt, moet hij zijn beetjes zo bewegen alsof hij gaat kruipen. Het is normaal voor dit reflex om lang voor de kruipfase aanwezig te zijn.
• Kruipreflex: gebeurt zodra het vorige reflex voldoende is ontwikkeld. Je moet je baby op zijn buikje leggen op een hard oppervlak waarop hij zichzelf kan opdrukken. Hij reageert meteen en brengt zichzelf in een kruippositie. Dit reflex verschijnt rond 6 of 7 maanden en blijft totdat het kind kan lopen.
• Vinger strekreflex: als de baby een gesloten vuistje heeft, aai dan zachtjes over de buitenkant van zijn hand, van de pink tot aan de pols, om het te openen. Deze techniek kan heel handig zijn als je wilt dat de baby iets loslaat wat hij te pakken heeft gehad.