Pesten: 5 voorbeelden van pestgedrag

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Laatste update: 05 oktober, 2018

Jammer genoeg komt pesten vaak voor over de hele wereld in scholen. Het kan ook verschillende vormen aannemen: fysiek en psychologisch zijn slechts twee voorbeelden. In dit artikel zullen we wat dieper ingaan op vijf soorten pestgedrag.

Als je vreemd gedrag bij je kind opmerkt dan kan dit wijzen op onderliggende problemen die aandacht vereisen. Gepest worden, bijvoorbeeld op school, kan één van deze problemen zijn.

Je zal je moederinstinct moeten scherpstellen om het op te merken. Sommige soorten pestgedrag laten immers sporen achter op de geest in plaats van op het lichaam.

5 soorten pestgedrag

1. Lichamelijk pesten

Dit is een vorm van pesten die iets gemakkelijker op te merken is. Mogelijk heeft het kind wonden of sporen op het lichaam die aantonen dat hij of zij het slachtoffer is van dit soort misbruik.

Dit omvat duwen, slaan en zelfs situaties met meer dan één agressor.

In sommige gevallen kan lichamelijk geweld ook nog verder escaleren: het kan leiden tot diefstal of het beschadigen van bezittingen om het kind te kwetsen. Kinderen worden vaak op een dergelijke manier in het openbaar mishandelt en dit zorgt voor nog meer psychologische schade bij het slachtoffer.

Volwassenen hebben de plicht om in te grijpen en dit soort pestgedrag een halt toe te roepen. Ze moeten een gesprek aangaan met de agressors zodat deze inzien dat fysiek geweld nooit een oplossing is.

Als het pestgedrag blijft aanhouden dan moet de agressor gestraft worden.

2. Psychologische intimidatie

Deze vorm van pesten is iets moeilijker om te herkennen. De slachtoffers van dergelijk misbruik verschuilen zich vaak achter de negatieve gevoelens die erdoor veroorzaakt worden.

Grapjes kunnen, net als spottende en kwetsende woorden, immers diepe trauma’s en complexen teweegbrengen.

Dit soort misbruik kan gebaseerd zijn op de fysieke verschillen tussen de agressor en het slachtoffer. Denk hierbij aan gewicht, lengte, etnische afkomst, religie of zelfs de sociaal-economische status.

3. Cyberpesten

Cyberpesten of virtueel pesten is één van de meest recent ontstane soorten van pestgedrag.

Het houdt in dat de privacy van iemand op digitale wijze geschonden wordt.

Dit kan gebeuren via mediums zoals sociale media of platforms voor instant messaging.

Deze vorm van pesten houdt in dat het slachtoffer voortdurend lastiggevallen wordt. Er kunnen valse geruchten verspreid worden of bepaalde privézaken kunnen openbaar gemaakt worden waardoor het sociale leven van het slachtoffer eronder lijdt.

Een vaak voorkomende en wrede manier van cyberpesten is lijstjes of rangschikkingen maken.

Deze lijsten worden opgesteld om de kinderen te ‘rangschikken’ op de beoordeling van hun schoonheid, charisma of andere eigenschappen.

Naast het stimuleren van vooroordelen en het focussen op de uiterlijke verschijning, kan cyberpesten ook zeer negatieve gevolgen hebben voor kinderen die slecht scoren op de lijsten.

Een correcte opvoeding is zeer belangrijk om dit soort gedrag reeds op jonge leeftijd te voorkomen. Kinderen moeten leren hoe ze op een verantwoorde manier met technologie moeten omgaan zonder andere mensen te kwetsen.

Het is bovendien gezond wanneer ouders een bepaalde controle hebben over wat hun kinderen online doen en bekijken.

Er zijn trouwens allerlei nieuwe applicaties op de markt gebracht die ouders helpen om het surfgedrag van hun kinderen aan banden te leggen.

4. Sociaal pesten

Dit soort pestgedrag heeft te maken met sociale relaties. Het slachtoffer van sociaal pesten wordt vaak bewust over het hoofd gezien bij allerlei activiteiten of evenementen. Het slachtoffer wordt vaak genegeerd en niet in de groep opgenomen.

Dit kan gebeuren in vriendengroepen, in voetbalteams of bij andere activiteiten. Het kan ook gebeuren op verjaardagsfeestjes.

Vaak komt het samen met andere soorten pestgedrag voor zoals cyberpesten. Het delen van foto’s of video’s waarin het kind buitengesloten wordt, kan hem of haar met een heel slecht gevoel opzadelen.

Om dit soort pestgedrag op te merken moeten ouders proberen om op plotselinge stemmingswisselingen te letten.

Mogelijk weigert het slachtoffer om deel te nemen aan groepsactiviteiten.

Bovendien zullen slachtoffers van sociaal pesten vaak niet willen vertellen wat ze op school of met hun vrienden hebben gedaan.

Om pesten en sociaal buitensluiten te kunnen voorkomen, moeten kinderen het belang van verdraagzaamheid aanleren. Ze moeten verschillen leren te respecteren, andere mensen steunen en proberen om iedereen te aanvaarden.

Tolerantie is een cruciale eigenschap die niet uitsluitend op school moet worden bevorderd.

De opvoeding begint thuis en de ouders zijn verantwoordelijk om tolerantie aan te leren.

5. Seksuele intimidatie

Hoewel dit soort pestgedrag vaak voorkomt in de puberteit, kan het ook al eerder voorvallen.

Het kan geuit worden door middel van kleine gebaren die de agressor zelf misschien onbeduidend vindt.

Refereren naar de intieme delen van iemand, naar hun seksualiteit of hen dwingen om iemand te kussen… dit zijn allemaal vormen van seksuele intimidatie.

Het kan zich ook uiten aan de hand van obscene opmerkingen of het opdringen van pornografisch materiaal.

Dit is een zeer gevoelig onderwerp. Het voorkomen van dit soort pestgedrag is de plicht van zowel ouders als leerkrachten. De beste manier om seksuele intimidatie te voorkomen is door op jonge leeftijd doeltreffende seksuele voorlichting te geven.

Ouders en leerkrachten moeten zich bewust zijn van twee zaken.

• Het eerste is dat dit soort gedrag de emotionele relaties van het slachtoffer gedurende zeer lange tijd in de war kan sturen. Slachtoffers hiervan hebben het vaak zeer lang moeilijk om andere mensen te vertrouwen.
• Het tweede dat men moet begrijpen is dat, in het geval van kinderen, het gedrag van de agressor van hem of haar niet noodzakelijk een zedendelinquent maakt. Soms zien ze het als een spelletje en begrijpen ze de ware gevolgen niet van hun daden.

Conclusie

De kindertijd en de schooltijd zijn mooie fasen die bovendien belangrijk zijn voor de ontwikkeling van een kind.

Het is belangrijk dat zowel ouders als leerkrachten de kleintjes doorheen deze fasen begeleiden. Het is hun taak om kinderen aan te leren wat goed en wat fout is.

In veel gevallen is het niet uit slechtheid dat agressors doen wat ze doen. Vaak lijden ze immers zelf aan verregaande psychologische problemen die de oorzaak zijn van hun gewelddadige gedrag.

Wanneer dit het geval is dan kunnen zij ook slachtoffers zijn. Daarom is het belangrijk dat ouders en leerkrachten alles op alles zetten om alle soorten pestgedrag te voorkomen.