Waarom plassen kinderen in bed volgens de psychologie?
Waarom kinderen in bed plassen is een vraag waar veel ouders over nadenken. Wc-training is een van de grootste mijlpalen in de ontwikkeling van kinderen. Hoewel die meestal tussen twee en vier jaar bereikt wordt, volgt elk kind zijn eigen ritme en kan dit proces, afhankelijk van het geval, op een variabele manier verlengd worden.
Maar toch, als de algemeen vastgestelde leeftijd overschreden wordt, kunnen we te maken krijgen met een probleem dat medisch of psychologisch ingrijpen vereist. Daarom gaan we vandaag uitleggen waarom kinderen in bed plassen.
Is er een probleem als kinderen in bed plassen?
Het verschijnsel waardoor kinderen in bed plassen heet enuresis. Dit kan van verschillende aard zijn:
- Als het kind nooit controle over zijn blaas gekregen heeft, hebben we het over primaire enuresis.
- Anderzijds, als het minstens zes maanden in staat is geweest zijn urine goed op te houden en dit vermogen plotseling verliest, hebben we het over secundaire enuresis.
- Daarnaast kan het kind, afhankelijk van het tijdstip van de dag waarop het urineverlies optreedt, diurnale, nocturnale of gemengde enuresis hebben .
In elk geval is het opsporen van de onderliggende oorzaken essentieel om actie te kunnen ondernemen.
Zoals we al opmerkten, komt de verwerving van controle over de sluitspier bij kinderen op een variabele leeftijd tot stand.
Maar het verloopt wel volgens een bepaalde volgorde:
- Eerst leren ze de darmlediging beheersen (fecal continence).
- Dan verwerven ze controle over het urineren overdag,
- Tot slot verwerven ze de controle over het urineren ‘s nachts.
Daarom is het mogelijk dat een kind overdag geen luier om heeft en die ‘s nachts wel nog moet dragen.
In verband met het bovenstaande moet aan bepaalde diagnostische criteria voldaan zijn om te kunnen stellen dat een zuigeling die in bed plast een aandoening heeft:
- Herhaaldelijk urine laten lopen (in bed of op kleding), vaak minstens tweemaal per week, gedurende drie opeenvolgende maanden of langer.
- Aanzienlijk ongemak bij het kind, verslechtering van zijn sociale banden, of van zijn schoolprestaties ten gevolge van het verlies van urine.
- Chronologisch bij een leeftijd van vijf jaar of ouder, of een gelijkwaardige graad van ontwikkeling.
- Afwezigheid van een bekende medische aandoening die dit veroorzaakt, zoals diabetes, spina bifida, of het gebruik van bepaalde stoffen (zoals diuretica).
Waarom plassen kinderen in bed?
Hoewel er enige controverse (Spaanse link) over bestaat, is de meest gangbare overtuiging dat primaire en secundaire enuresis op verschillende oorzaken reageren. Daarom houdt het in het eerste geval meestal verband met genetische of erfelijke factoren. In het tweede geval staan psycho-affectieve factoren centraal.
Hieronder bespreken we de meest voorkomende oorzaken (Spaanse link) waarom kinderen in bed plassen.
1. Familiegeschiedenis van enuresis
Zoals we al gezegd hebben kan enuresis een erfelijke component hebben.
Daarom is de gemiddelde incidentie bij kinderen van wie de ouders niet in bed plasten minder dan 15%, terwijl bij die met een familiegeschiedenis het risico hoger is: 45% als een van de ouders in de kindertijd aan enuresis leed en 77% als beide ouders dat deden.
2. Fysiologische oorzaken
Kinderen die in bed plassen blijken vaak een kleinere blaas te hebben dan hun leeftijdgenootjes. Daardoor moeten ze overdag vaker plassen en zijn ze niet in staat het ‘s nachts op te houden.
Bovendien kunnen deze kleintjes moeite hebben het dringend plassen uit te stellen. Dat wil zeggen, ze hebben niet het vermogen om het samentrekken van de blaasdetrusor spier af te remmen als ze zin hebben om te plassen. Daardoor kunnen ze niet op tijd naar de wc.
3. Diepe slaap
Als kinderen ‘s nachts in bed plassen, kunnen ze een heel diepe slaap hebben. Door minder af te wisselen met de meer oppervlakkige slaapstadia is hun drempel om wakker te worden hoog en kunnen ze de noodzaak om te plassen niet waarnemen. Daardoor worden ze niet wakker en plassen ze uiteindelijk in bed.
4. Hormonale factoren
In tegenstelling tot wat bij andere kinderen gebeurt, maken sommige kleintjes die in bed plassen ‘s nachts geen antidiuretisch hormoon aan. Hierdoor produceren hun nieren tijdens de nachtrust een grote hoeveelheid urine en dit bevordert het onvrijwillig plassen.
5. Psychologische en emotionele oorzaken
Psychologische en emotionele factoren kunnen ook een belangrijke rol spelen bij dit probleem, vooral als het om secundaire enuresis gaat.
Kinderen kunnen terugvallen op bedplassen als ze te maken krijgen met overgangsfasen of grote veranderingen die veel stress met zich meebrengen.
Denk bijvoorbeeld aan een scheiding, de geboorte van een broertje of zusje, een verhuizing, of de dood van een dierbare. Ook wanneer er conflicten in het gezin of op school zijn die een zekere mate van angst en bezorgdheid bij het kind veroorzaken.
Wat te doen als kinderen in bed plassen?
Het is belangrijk op te merken dat enuresis een uitstekende toekomstprognose heeft en dat het in verreweg de meeste gevallen vanzelf oplost als het kind opgroeit. Sommige gevallen kunnen echter tot in de adolescentie aanhouden.
Toch kan het gezin enkele richtlijnen toepassen om de situatie te helpen verbeteren:
- Verneder, verwijt of straf het kind niet. Bedenk dat nachtelijke enuresis onvrijwillig en onbewust is en dat de minderjarige er dus niet op uit is om ons op deze manier kwaad te doen of lastig te vallen. Wees dus geduldig en begripvol om geen bijkomende emotionele schade te veroorzaken .
- Vraag de kleine na urineverlies om je te helpen de lakens te verschonen. Niet als straf, maar als een natuurlijk gevolg van het proces. Bovendien kan dit helpen het schuldgevoel van de minderjarige te verminderen. Hij kan namelijk meewerken aan de oplossing van het probleem.
- Zorg ervoor dat het kind ‘s avonds niet te veel vloeistoffen drinkt en dat het naar de wc gaat voor het naar bed gaat.
- Een andere doeltreffende maatregel is ze ‘s morgens vroeg wakker te maken en ze mee te nemen om te plassen.
- Beloon en bekrachtig ze verbaal op de dagen dat ze droog wakker worden.
Zoek professionele hulp indien nodig
Tot slot, als de situatie aanhoudt, is het belangrijk om professionele hulp te zoeken. Zo kunnen bepaalde organische oorzaken worden uitgesloten of psychotherapeutische behandelingen worden toegepast om het kind te helpen zijn moeilijkheden te overwinnen.
Vrijwillige retentietraining, droogbedtraining, of het gebruik van alarmtoestellen zijn enkele van de meest effectieve mogelijkheden. Bovenal moet het proces met geduld en begrip benaderd worden. Vroeg of laat zal je kind namelijk ophouden met bedplassen. Daarentegen kan de emotionele schade die uit een eventuele vernedering voortvloeit levenslang aanhouden.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Lapeña, S., Rodríguez, L. M., Marugán, J. M., Palau, M. T., Reguero, S., Gutiérrez, M., … & San Martín, J. L. M. (1996). Enuresis nocturna primaria y secundaria.¿ Son entidades diferentes?. An Esp Pediatr, 44, 345-350.
- Alfaro, A. D. (2002). Enuresis en la infancia. In Anales del Sistema Sanitario de Navarra (Vol. 25, pp. 63-72).