Geografie onderwijzen aan kinderen: een wereld om te ontdekken

Aardrijkskunde bestudeert de relatie tussen de mens en zijn fysieke omgeving. Aardrijkskunde onderwijzen aan kinderen is essentieel.

Beoordeeld en goedgekeurd door de psychopedagoog María José Roldán.

Geschreven door Redactieteam

Laatste update: 29 november, 2022

Geografie bestudeert de relatie tussen de mens en de fysieke omgeving. Daarom is het van essentieel belang kinderen dit onderwerp zo snel mogelijk te leren. Maar hoe kan dat en welke voordelen zijn er?

Het begrip geografie

Op zich is geografie of aardrijkskunde de wetenschap die de vorm van de aarde bestudeert. Het hangt samen met de studie van klimaat, bodem, water en plantaardige formaties op een oppervlak. En rekening houdend met de oorsprong van de term geografie (van het Griekse geograaf), probeert ze de elementen van het aardoppervlak te beschrijven, evenals hun verdeling en schikking.

Geografie is echter geen geïsoleerde wetenschap. Deze wetenschap is namelijk diep verbonden met astronomie, geologie, natuurwetenschap, geschiedenis en politieke economie. Dit gegeven legt een diepe relatie met de bevolkingsentiteiten en de verschillende culturen die in de wereld bestaan. Bovendien beïnvloedt het de communicatienetwerken die de mens in de fysieke omgeving tot stand brengt.

De voordelen van onderwijs van geografie

Hier zijn enkele voordelen van aardrijkskunde voor kinderen:

1. Het dwingt kinderen na te denken over de ruimtelijke ligging van de verschillende plaatsen die in de wereld aanwezig zijn.
2. Het helpt bij de bewustwording van het belang van zorg voor het milieu.
3. Aardrijkskunde leert kinderen dat er andere culturen zijn dan hun eigen cultuur. Culturen die aanwezig zijn in andere delen van de wereld. Daarom moet je ze leren ze te respecteren.
4. Met het oog op de problemen die in het milieu aanwezig zijn (opwarming van de aarde, vervuiling, economische crisis, watertekort, enz.) is geografie essentieel om kinderen te leren hoe belangrijk het is deze problemen samen op te lossen; omdat ze ook henzelf treffen.
5. Het levert waardevolle gegevens op over de fysische, sociale en biologische aspecten. Deze aspecten kunnen de mens helpen zich op bijvoorbeeld een natuurramp voor te bereiden.
6. Het leert hen hoe ze beter gebruik kunnen maken van de natuurlijke hulpbronnen die op een bepaalde plaats aanwezig zijn. Een gegeven dat de economische ontwikkeling van verschillende naties gunstig kan beïnvloeden.
7. Geografie graveert de begrippen vaderland en natie in kinderen, die diep verbonden zijn met het land dat ze bewonen.
8. Het helpt hen de geschiedenis van verschillende beschavingen in de wereld (Engelse link) te begrijpen.

Alle menselijke handelingen worden niet alleen op een bepaalde tijd uitgevoerd, maar vereisen ook hun ontwikkeling op een bepaalde plaats.

Uit dit feit begrijpen we waarom verschillende oude beschavingen zich in de buurt van rivieren en gunstige klimaatgebieden vestigden, waardoor ze zich in economische zin konden ontwikkelen. Maar, hoe maak je nu het leren van geografie aantrekkelijk voor kinderen?

Hoe het aan kinderen te onderwijzen?

Momenteel gebruikt men bij het onderwijzen van aardrijkskunde aan kinderen verschillende methoden. Enkele daarvan noemen we hieronder:

1. Het gebruik van landkaarten is een materiaal dat kinderen niet al te aantrekkelijk vinden. Het is namelijk moeilijk voor hen om zich het verband voor te stellen tussen een plaats en de plaats die op een kaart getekend is. Het helpt hen echter om een mentaal beeld te krijgen dat verband houdt met een plaats die op het aardoppervlak aanwezig is.
2. Het gebruik van beelden die betrekking hebben op de te onderwijzen plaatsen waar de activiteiten en karakteristieke landschappen van een streek op hun waarde geschat kunnen worden. Op deze manier verkrijgt men een groter realisme in het onderwijs.
3. Hoewel men zegt dat de beste manier om geografie te leren is door te reizen, is dit vaak onmogelijk als het op kosten en tijd aankomt. Maar met het oog op de vooruitgang van de technologie kan bij het aardrijkskunde-onderwijs gebruik gemaakt worden van het internet of van simulatietechnieken.
4. Gebruik vergelijkende tabellen waarin de verschillen of contrasten tussen streken worden vastgesteld.
5. Stel de voor- en nadelen van een land vast ten opzichte van zijn onderlinge relatie met de rest van de wereld, die sterk samenhangt met de plaats waar het land op het aardoppervlak ligt.
6. Maak tekeningen van de oppervlakken waar verschillende landen in de wereld gevestigd zijn. Zo kunnen deze beelden in het geheugen van het kind gegrift worden door er een schets van te maken.

Wat met deze methoden wordt nagestreefd is dat kinderen natuurlijke landschappen ontdekken en waarderen. Veel daarvan heeft de mens tot hun leefgebied gemaakt ten koste van verslechterende milieuomstandigheden. Daarom moeten we de toekomstige generaties bewust maken van de zorg voor het milieu.

Technologische vooruitgang en het verband met geografie-onderwijs voor kinderen

Het lijdt geen twijfel dat de technologische vooruitgang een essentieel hulpmiddel is geweest. Het stelt ons in staat de kenmerken van een plaats te kennen om te weten hoezeer deze is aangetast en zo de nodige maatregelen te treffen om de omstandigheden waarin we nu leven te verbeteren.

Alleen zo kunnen mensen meewerken aan de zorg voor het milieu door te weten wat de gevolgen zijn als ze dat niet doen. In feite kunnen ze leren van de fouten die door verschillende beschavingen of volkeren gemaakt zijn. Het niet zorgen voor de leefomgeving waar ze zich vestigden vormt een van de fundamentele elementen van het heden en de toekomst.

Oplossen van het probleem van opwarming van de aarde en vervuiling

De minimale inspanningen die veel mensen zich getroosten om voor het milieu te zorgen moeten we niet als vanzelfsprekend beschouwen. Alle mensen dragen namelijk met het weinige dat ze kunnen doen bij tot de algemene oplossing van het probleem dat in de wereld aanwezig is in verband met vervuiling en opwarming van de aarde.

Maar dit kunnen we alleen bereiken als we de mensen van jongs af aan, zowel kinderen als adolescenten, het belang bijbrengen van het leren van geografie om de natuurlijke conflicten op te lossen waarmee de mensheid in het dagelijks leven te maken krijgt.