De gevaren van rauwe melk voor zwangere vrouwen en kinderen

Het is essentieel om de consumptie van rauwe melk te vermijden bij zwangere vrouwen, omdat dit de gezondheid van de foetus in gevaar kan brengen.

Geschreven en geverifieerd door de voedingsdeskundige Saúl Sánchez Arias.

Laatste update: 04 januari, 2023

Tijdens de zwangerschap moet je extreme voorzorgsmaatregelen nemen met de voeding. Dit om vergiftigingen te voorkomen die de gezondheid van de foetus kunnen aantasten. Een van de voedingsmiddelen die onder de aandacht is gebracht is rauwe melk. Die zou namelijk bacteriën kunnen bevatten die pathogeen zijn voor de mens. In feite verbiedt de FDA de interstatelijke verkoop en distributie van rauwe melk, maar in bepaalde staten (Engelse link) kun je het lokaal kopen.

Het is belangrijk erop te wijzen dat bacteriën die niet pathogeen of schadelijk zijn voor de moeder, maar wel voor de foetus die zich in haar baarmoeder ontwikkelt, in het lichaam kunnen komen via de voeding van de moeder. Sommige daarvan verhogen het risico op een miskraam of misvormingen.

De voordelen van rauwe melk

Koemelk is een voedingsmiddel dat gekenmerkt wordt door zijn hoge voedingsdichtheid. Het levert eiwitten van hoge biologische waarde met alle essentiële aminozuren en een goede verteerbaarheidsscore. Het bevat ook essentiële micronutriënten zoals calcium, waarvan is aangetoond (Engelse link) dat het de gezondheid van de botten op middellange en lange termijn verbetert.

Er moet echter worden opgemerkt dat de meeste melk die in een supermarkt kan worden gekocht, vooraf wordt gesteriliseerd. De melk wordt gedurende een bepaalde tijd aan hoge temperaturen blootgesteld om de aanwezigheid van ziekteverwekkers die de menselijke gezondheid kunnen aantasten uit te schakelen.

Voorstanders van rauwe melk beweren dat het vermijden van dergelijke agressieve temperaturen verlies van essentiële voedingsstoffen kan voorkomen. Wetenschappelijk bewijs heeft dit echter niet bevestigd. Immers, rauwe melk moet je thuis koken vóór consumptie en moet koud bewaard worden.

De risico’s van de consumptie van rauwe melk

Er zijn verschillende risico’s verbonden aan de consumptie van rauwe melk. Het vermijden van sterilisatieprocessen betekent dat het voedsel ziekteverwekkende bacteriën kan bevatten, zoals Salmonella, Escherichia coli of E. coli, Campylobacter, of Listeria. De inname van een van deze micro-organismen kan ernstige voedselvergiftiging veroorzaken, vooral bij zwangere vrouwen. Daarbij komt de gezondheid van de foetus in gevaar.

Het is belangrijk te benadrukken dat zowel het melken als het hanteren van rauwe melk volgens hygiënische maatregelen moet gebeuren. Men moet de dieren eerst onderwerpen aan veterinaire controle. Dit is echter niet voldoende om de aanwezigheid van deze micro-organismen in het voedsel, die de werking van het lichaam negatief kunnen beïnvloeden, volledig te voorkomen.

Het gevaar van Listeria tijdens de zwangerschap

Van alle hierboven genoemde bacteriën die in rauwe melk voorkomen, is de bacterie die listeriose veroorzaakt de meest zorgwekkende voor zwangere vrouwen. Tijdens de zwangerschap neemt de gevoeligheid voor Listeria-infectie toe. Producten die Listeria kunnen bevatten moet je dus in het dieet vermijden. Als de bacterie het lichaam besmet, is de kans op een miskraam namelijk groot.

Volgens een studie gepubliceerd in het tijdschrift mBIo (Engelse link) kan de bacterie er ook voor zorgen dat de foetus geboren wordt met aanzienlijke neurologische stoornissen. Het risico heeft dus niet alleen te maken met een vroegtijdige bevalling of miskraam. Maar ook met veranderingen in de normale fysiologie van de baby.

Opgemerkt moet worden dat Listeria een micro-organisme is met een uitstekend aanpassingsvermogen. Het verdraagt hitte en kou goed. Om het te vernietigen is het cruciaal om de temperatuur van de melk boven de 122 graden te brengen. Daarom zijn alleen pasteurisatie en sterilisatie effectieve methoden om de risico’s uit te sluiten.

Rauwe melk mag je niet consumeren tijdens de zwangerschap

Zoals je hebt gezien, mag je rauwe melk niet consumeren tijdens de zwangerschap. Het risico dat een micro-organisme de gezondheid van de foetus in gevaar brengt is namelijk groot. Dit voedsel is ook niet geschikt voor kinderen onder de 5 jaar. Het immuunsysteem is namelijk nog niet volledig volgroeid en kan mogelijk niet vechten tegen de aanwezigheid van bepaalde bacteriën.

Vergeet niet dat het essentieel is om tijdens de zwangerschap op je voeding te letten, en in je dieet gekookt voedsel op te nemen dat de relevante kwaliteitscontroles heeft doorstaan. Als je niet zeker weet of je iets wel of niet mag eten tijdens de zwangerschap, kun je het beter vermijden totdat je een specialist raadpleegt.