Perineummassage: wat is het en hoe voer je het uit ?

Perineummassage tijdens de zwangerschap helpt episiotomieën en uitscheuren voorkomen. Hier vertellen we je hoe je dat moet doen. Mis het niet!

Beoordeeld en goedgekeurd door de fysiotherapeut Maria Elisa Lisotti Luppi.

Geschreven door Maria Elisa Lisotti Luppi

Laatste update: 22 december, 2022

Het perineum of de bekkenbodem speelt een fundamentele rol tijdens de bevalling. Het is belangrijk om het tijdens de zwangerschap voor te bereiden. Perineummassage is een eenvoudige techniek die de spierelasticiteit bevordert en uitscheuren en episiotomieën voorkomt.

Deze praktijk wordt daarom sterk aanbevolen voor vrouwen in hun eerste zwangerschap, om hen te helpen hun eigen lichaam te herkennen. Er zijn echter ook andere positieve voordelen aangetoond voor moeders die al andere kinderen hebben gekregen. Er zijn maar weinig contra-indicaties.

Hier, in het volgende artikel, vertellen we je hoe je ze in praktijk kunt brengen.

Herkenning van de bekkenbodem

Voor je een perineummassage uitvoert, moet je het gebied waar je aan gaat werken lokaliseren en herkennen. Je kunt een spiegel gebruiken om je bekkenbodem beter te visualiseren, of er gewoon aan voelen en je bewust worden van alle structuren die er in zitten.

Een andere heel nuttige manier om het perineum te herkennen is door op een pilates bal of kussen te gaan zitten. Zorg ervoor dat je voeten contact maken met de vloer en dat je knieën wijd uit elkaar staan.

Zet je bekken in een neutrale positie en voel vervolgens de spieren die in contact komen met het oppervlak van de bal. Als je met beide handen het gebied onder de billen voelt, zie je dat het lijkt op een ruit gevormd door de zitbeenderen aan weerszijden, het schaambeen voor en het stuitbeen achter. Dit alles is de bekkenbodem, en dat is waar je de massages toepast.

Stap-voor-stap instructies voor perineummassage bij zwangerschap

Perineummassage kun je elke dag doen, maar om het effectief te laten zijn, raden we aan het minstens een of twee keer per week te doen.

Voor de massages heb je een glijmiddel nodig. Dat kunnen bekkenbodem-vriendelijke oliën zijn (zoals amandelolie) of een glijmiddel op waterbasis. Als je wilt, kun je jezelf helpen met een spiegel om de herkenning van het gebied te vergemakkelijken.

Hier volgen de stap-voor-stap instructies voor een perineummassage.

1. Probeer de massage uit te voeren in een intieme en comfortabele ruimte

De houding die je aanneemt hangt af van je comfort. Je kunt half zittend op je bed gaan liggen, met een aantal kussens achter je rug om te ontspannen. Een andere mogelijkheid is om op het toilet te zitten of in bad te gaan liggen.

2. Verken het te behandelen gebied voor je begint met een perineummassage

Nadat je je comfortabel hebt gemaakt, begin je het perineumgebied voorzichtig te verkennen. Smeer de crème of het glijmiddel op je handen en bekkenbodem, zodat de massage geen ongemak veroorzaakt. Als je een zelfmassage uitvoert, gebruik je je duimen. Is het een ander die de massage toepast, dan gebruikt die zijn ring- en middelvinger.

3. Begin met de massages

Om te beginnen moet je je vingers bij de ingang van de vagina inbrengen, slechts enkele centimeters (niet meer dan 4). Schuif ze zachtjes zijwaarts, alsof je de diameter van de holte probeert te vergroten.

Doe dan hetzelfde naar boven, in de richting van de plasbuis, maar zonder helemaal naar de plasbuis te gaan. Als je het kunt verdragen, houd dan ongeveer 3 tot 4 minuten druk op dat gebied.

Probeer tot slot deze oefening aan de andere kant te herhalen, dus naar de anus toe. Plaats je vingers in de hoek waar de labia majora en de labia minora samenkomen. Houd de druk nog ongeveer 4 minuten vast.

4. Geef je spieren de tijd en blijf consequent

In het begin kun je warmte of ongemak voelen, maar je zult merken dat het gebied na verloop van tijd begint te ontspannen en losser wordt. Je begint ook vertrouwd te raken met sommige van de nieuwe gewaarwordingen die je waarschijnlijk op de dag van de bevalling zult ervaren.

Je hoeft het niet allemaal tegelijk te doen; het is het beste je eigen tijd en die van je lichaam te respecteren. Als je op een bepaald moment pijn voelt, stop dan met de massage en probeer het een andere keer opnieuw.

Voorzorgsmaatregelen voor een perineummassage bij zwangerschap

Hoewel perineummassage een veilige en eenvoudige techniek is, moet je toch rekening houden met enkele voorzorgsmaatregelen als je de massage uitvoert.

De eerste overweging is de massage niet uit te voeren vóór de 34e week van de zwangerschap, om complicaties te voorkomen. Praat er ook met je arts over voor je ermee begint.

Wat de techniek betreft, is het belangrijk die geleidelijk uit te voeren. Begin eerst met uitwendige massages en ga dan verder met inwendige massages, waarbij je de druk langzaam en geleidelijk opvoert. Het is belangrijk beide gebieden te masseren om de hele bekkenbodem musculatuur te laten ontspannen. Zorg ervoor dat je zachte maar stevige druk uitoefent, zodat het effect heeft, zonder pijn te veroorzaken.

Gebruik tot slot een voldoende hoeveelheid glijmiddel om het gebied niet te beschadigen en zorg elke dag voor voldoende hydratatie. Op die manier zullen je weefsels gezond en sterk zijn om de nieuwe etappe die voor de deur staat tegemoet te treden.