Hoe voor jezelf zorgen na een keizersnede?
Na een keizersnede moeten vrouwen goed voor zichzelf zorgen, nog veel meer dan degenen die een vaginale bevalling doormaakten. In dit artikel vertellen we je waarom het nodig is om zoveel rekening te houden met verzorging na een keizersnede. Daarnaast hebben we het over andere details in verband met deze kwestie die belangrijk zijn voor je om te weten.
Omdat het een invasieve procedure is, gaat een keizersnede gepaard met een groot aantal complicaties. Niet alleen tijdens de operatie zelf maar ook erna. Daarom moeten vrouwen die deze operatie ondergaan bepaalde speciale zorg in acht nemen en een aantal specifieke aanbevelingen opvolgen.
Waarom hebben vrouwen speciale zorg nodig na een keizersnede?
Het antwoord is eenvoudig: omdat een keizersnede in feite een chirurgische ingreep is met de gevaren en kwetsbaarheden van andere medische operaties. Hoewel het een alternatief is waar artsen voor moeten kiezen om een kind ter wereld te brengen als er een probleem met een vaginale bevalling opduikt, is het niet zonder risico’s.
Het is belangrijk te vermelden dat het herstel na een keizersnede veel trager verloopt dan dat van een natuurlijke bevalling. Er zijn vrouwen die na een paar uur na een ongecompliceerde bevalling al kunnen lopen en hun levensroutines praktisch hervatten. Na een keizersnede daarentegen hebben vrouwen weken nodig om volledig te herstellen.
Een ander punt om op te merken is dat sommige deskundigen menen dat de incisies in de buik van de vrouw nooit inwendig genezen. Daardoor moet ze altijd rekening houden met deze bijzonderheid en bijvoorbeeld moet vermijden dat ze bij volgende zwangerschappen te zware lasten draagt of zelfs zwanger wordt in de toekomst.
Maar van zo’n bewering is nu door meerdere studies aangetoond dat deze onjuist is. Een publicatie in het tijdschrift Verloskunde en Gynaecologie (Engelse link) heeft aangetoond dat een vaginale bevalling na een keizersnede de morbiditeit van de moeder vermindert en de kans op complicaties bij een volgende zwangerschap verkleint.
Dezelfde zorgvuldigheid die na elke operatie in acht genomen wordt, moet ook na een keizersnede in praktijk gebracht worden. Hieronder vertellen we je alles wat je moet weten.
1. Rust uit na een keizersnede, maar blijf lopen en blijf actief
Zonder twijfel is rust na de geboorte van een baby datgene waar moeders de minste tijd voor hebben. Je moet echter weten dat een kersverse moeder na een keizersnede de steun van de hele familie moet krijgen, zowel om bij te dragen aan haar rust als om te helpen bij de voortdurende zorg die zij en haar baby nodig hebben.
Vrouwen die in deze situatie verkeren moeten zo veel mogelijk rusten en overdag minstens één dutje doen. Maak daarbij gebruik van de slaaproutine van je kind. Dit is de enige manier om tijdig te herstellen.
Maar hoewel het een paradox lijkt, moeten vrouwen, net zoals ze na een keizersnede veel rust moeten nemen, ook oppassen dat ze geen volledige rust ondergaan of een zittende levensstijl aannemen.
De lichaamsbeweging die ze doen door te wandelen zal hen helpen de bloedsomloop op peil te houden en te voorkomen dat er bloedklonters in hun buik ontstaan. Uit onderzoek dat in 2021 (Engelse link) gepubliceerd werd bleek namelijk dat vrouwen die minder liepen na een keizersnede meer kans hadden op complicaties.
De formule is dus: sta op, zorg voor je baby, draag hem, geef hem borstvoeding, verschoon zijn luier en wijd tijd aan jezelf door langzaam en met veel geduld te lopen. En neem voldoende rust als je kunt om niet oververmoeid te raken.
2. Eet gezond
Als je aan het herstellen bent van een keizersnede, moet je evenwichtig, maar rijk aan voedingsstoffen eten. Dit zal ook een positief effect hebben op de kwaliteit van de melk die je voor je kind produceert. Een recente studie (Engelse link) stelt vast dat keizersneden een nadelig effect hebben op de vroege lactatie. Dus de kwaliteit van de melk met voeden verhogen kan grote voordelen hebben.
Vermijd junkfood en ook pittig en te gekruid voedsel, dat constipatie kan veroorzaken waardoor de stoelgang moeilijk en pijnlijk is.
3. Niet tillen of vrijen
Nieuwe moeders die een keizersnede hebben gehad mogen niet tillen, maar dit betekent niet dat ze hun pasgeborene niet mogen dragen. Het gewicht van je baby zou geen kwaad moeten kunnen. Overmatig gewicht is echter helemaal af te raden tijdens de eerste weken na de ingreep.
Tegelijk moet elke vorm van seksueel contact vermeden worden tot de dokter aangeeft dat het veilig is. Seks oefent namelijk vaak veel druk uit op het bekken, wat schadelijk kan zijn. Ook het gebruik van tampons of douchen is niet aan te bevelen.
4. Wees alert op bepaalde tekenen na een keizersnede
Elk van de symptomen die we hieronder noemen, wijst erop dat je onmiddellijk je gynaecoloog moet bezoeken. Ze wijzen er namelijk op dat je een probleem kunt ondervinden dat met de keizersnede te maken heeft.
- Koorts.
- Overmatige pijn in het vaginale gebied.
- Lekken van het litteken van de keizersnede.
- Zware vaginale bloeding die met pijn gepaard gaat.
- Oedeem in de benen.
5. Maak de wond goed schoon
Na een keizersnede is het schoonhouden van de wond van essentieel belang om het ontstaan van infectie te voorkomen en de genezing te bevorderen. Gelukkig is de verzorging van de incisie heel eenvoudig. Deze moet slechts eenmaal per dag met water en neutrale zeep gewassen worden. Droog het daarna met een gaasje met zachte bewegingen af.
De wond moet bedekt worden met een verband dat kan ademen om het vocht voldoende onder controle te houden. Bovendien moet je letten op veranderingen in de wond die wijzen op de aanwezigheid van een infectie. Denk bijvoorbeeld aan een verhoogde temperatuur, ontsteking, of sijpelen uit een hechting. Als je deze symptomen opmerkt, moet je onmiddellijk je arts bellen.
Specialisten raden aan de wond droog te houden en het verband te verwisselen als de wond lekt. Bovendien moet je geen enkel natuurlijk middel op de plek aanbrengen.
Welke symptomen zijn normaal na een keizersnede?
De volgende symptomen worden als normaal beschouwd en zijn geen reden tot bezorgdheid:
- Gevoelloosheid in het gebied rond de wond.
- Jeuk in het gebied rond de hechtingen (dit is een teken dat ze aan het genezen zijn).
- Waarnemen van een scala aan kleuren rond de wond: Blauwachtig, geel, groenachtig, lila… deze kleuren lijken op die welke verschijnen na het krijgen van een klap op de benen, bijvoorbeeld. Voor postpartum vrouwen hoeven ze geen reden tot bezorgdheid zijn, omdat ze in verband gebracht worden met de manipulatie die dit gebied onderging tijdens de chirurgische ingreep.
- Lichte vaginale bloeding of lochia, die in de eerste 24 tot 48 uur zou moeten ophouden met bloederig te zijn.
Speciale zorg na een keizersnede garandeert een spoedig herstel
Zoals je ziet is er een reeks factoren waarmee je rekening moet houden om voor jezelf te zorgen na een keizersnede. Gelukkig zijn het dingen die je zonder veel moeite kunt uitvoeren. De meeste zijn gericht op het voldoende hygiënisch houden van de operatiewond en het bevorderen van de genezing.
Je moet er echter rekening mee houden dat je, telkens als je enig ongemak of alarmerende veranderingen opmerkt, je arts moet raadplegen. De specialist zal in staat zijn elke pathologische situatie tijdig op te sporen en te verhelpen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- ACOG Practice Bulletin No. 205: Vaginal Birth After Cesarean Delivery. Obstet Gynecol. 2019 Feb;133(2):e110-e127.
- Engel O, Haikin Herzberger E, Yagur Y, Hershko Klement A et al. Walking to a better future? Postoperative ambulation after cesarean delivery and complications: A prospective study. Int J Gynaecol Obstet. 2021 Jul 2.
- Zhang F, Cheng J, Yan S, Wu H, Bai T. Early Feeding Behaviors and Breastfeeding Outcomes After Cesarean Section. Breastfeed Med. 2019 Jun;14(5):325-333.
- Macones GA, Caughey AB, Wood SL, Wrench IJ et al. Guidelines for postoperative care in cesarean delivery: Enhanced Recovery After Surgery (ERAS) Society recommendations (part 3). Am J Obstet Gynecol. 2019 Sep;221(3):247.e1-247.e9.
- Fuchs F, Benhamou D. Post-partum management after cesarean delivery. Guidelines for clinical practice. J Gynecol Obstet Biol Reprod (Paris). 2015 Dec;44(10):1111-7.
- Quinlan JD, Murphy NJ. Cesarean delivery: counseling issues and complication management. Am Fam Physician. 2015 Feb 1;91(3):178-84.