Schadelijke ouders: de manieren om ze te identificeren

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Laatste update: 22 juni, 2018

Ouderschap is een moeilijke taak en vaak vragen we ons af hoe het ons af gaat in plaats van te stoppen om te bedenken of alles wat we doen voor het geluk van onze kinderen gedaan wordt of voor die van onszelf. Dit is wanneer de zogenaamde schadelijke ouders naar voren komen.

Schadelijke ouders zijn degenen die geloven dat ze hun kinderen helpen of beschermen, maar eigenlijk schade aanrichten zonder het te beseffen.

Vanaf het moment dat we ouders worden, is onze enige zorg hun welzijn. We willen hen alle kansen bieden die we zelf niet hadden, vaak zonder dat ze zich bewust zijn van de moeilijkheid en het werk dat we doen om hen alles te bieden wat ze nodig hebben.

Andere keren maken we echter de fout te ernstig en streng te zijn en dit kan ook negatief zijn. Hetzelfde gebeurt wanneer we altijd onze eigen behoeften vooropstellen of wanneer we willen dat ze doen wat we zeggen, ze ten koste van alles.

Daarom moeten we ons de volgende vraag stellen. Hoe kunnen we een schadelijke ouder identificeren?

Soorten schadelijke ouders

De helikopter

Dit zijn ouders die overbeschermend zijn naar hun kinderen en al hun taken en problemen verzorgen. Dit gaat van praten met hun leraren tot het uitkiezen van de vrienden van het kind.

Deze situatie zorgt ervoor dat de kinderen last krijgen van angst– en stressstoornissen.

Het voorkomt dat ze hun eigen onafhankelijkheid ontwikkelen en het zorgt ervoor dat ze niet in staat zijn om bepaalde situaties aan te gaan.

Competitieve ouders

Dit zijn schadelijke ouders die hun frustraties en verlangens projecteren op hun kinderen.

Het zijn meestal autoritaire mensen, die hun kinderen dwingen om de beste cijfers te halen en om uit te blinken in elke discipline, ook al betekent dit ongelooflijk veel uren werk. In de meeste gevallen stoppen ze niet om hun kinderen te vragen wat ze echt willen.

Dit type ouder eindigt met het creëren van zeer competitieve volwassenen die waarschijnlijk stressproblemen zullen hebben. Als ze opgroeien, hebben ze mogelijk ook een laag zelfbeeld of een behoefte aan acceptatie en erkenning.

Paddenstoel ouders

Op het eerste gezicht vormen ze de ideale prototype-ouder door de ogen van een kind: tolerant, genereus en meegaand.

Ze stellen nooit grenzen voor hun kinderen en laten hun kinderen elke willekeurige gril volgen. Ze geloven dat dit hun kinderen gelukkig maakt, maar in werkelijkheid creëren ze kinderen die opgroeien tot egoïstische en onbetrouwbare mensen.

Deze ouders zijn meestal mensen die zijn opgegroeid met zeer strenge onderwijsregimes of met ouders die te veel tijd buitenshuis doorbrachten. Ze proberen hun tekortschietende aanwezigheid goed te maken met geschenken en buitensporige vrijheid.

De manipulatoren

Dit zijn ouders die willen dat hun kinderen doen wat ze willen door elke mogelijke methode te gebruiken. Ze gebruiken vaak emotionele chantage, psychologisch misbruik (in ernstige gevallen ook fysiek) en manipulatie.

Ze voeden kinderen op die lijden aan een gevoel van minderwaardigheid en aan schuldgevoelens.

Het zijn mensen die slachtoffer worden, in staat zijn om voor eigen gewin te liegen of gesprekken naar hun eigen hand te draaien. Ze worden fundamenteel gekenmerkt door hun egoïsme.

Afwezige ouders

Zoals de naam al zegt, zijn ze bijna nooit aanwezig in de levens van hun kinderen. Soms kan het te wijten zijn aan werk en bij anderen als gevolg van een echtscheiding.

In deze gevallen kunnen kinderen lijden aan gevoelens van verlatenheid en gebrek aan belangrijke emotionele steun. Velen van hen ervaren haat of soms bewondering jegens een ouder.

Dit soort schadelijke ouders beschouwt hun kinderen misschien niet als een prioriteit.

De vrienden

Dit type ouders probeert de beste vrienden van hun kinderen te zijn. Ze stellen ze geen grenzen met het idee dat er dan meer van hen gehouden zal worden. Deze ouders gebruiken vaak uitdrukkingen die anderen als ‘jeugdig’ zouden beschouwen.  Ze gedragen zich meestal ongepast en zijn overdreven tolerant.

Dit soort gedrag wordt ook gehandhaafd in het bijzijn van de vrienden van hun kinderen. Hierdoor voelt het kind zich vaak beschaamd.

Door deze houding worden ze niet serieus genomen. Ze worden niet gezien als gezagsdragers en worden niet gerespecteerd. Dit creëert op zijn beurt vervreemding tussen de ouders en hun kinderen.

Zijn er oplossingen voor deze opvoedingsstijlen?

Als je je identificeert met één van deze groepen ouders is er nog steeds tijd om je gedrag aan te passen. Het is niet nodig jezelf te straffen of je schuldig te voelen. Het belangrijkste is om je bewust te zijn van het probleem. Soms kunnen we schadelijke ouders worden, omdat we het beste willen voor onze kinderen. Het probleem is dat niet alles waarvan we denken dat het goed is, dat ook daadwerkelijk is.

Er is maar één kindertijd en je kind moet die met jou doorbrengen. Ongeacht hoeveel vaders en moeders met hen omgaan, je zult altijd hun referentie zijn. Je moet altijd aandacht schenken aan hun behoeften en proberen zoveel mogelijk met hen mee te leven. Niemand kent ze beter dan jij.

We moeten niet vergeten dat kinderen ook mensen zijn, met hun eigen angsten, verlangens en gevoelens, die net zo belangrijk zijn als die van een volwassene. Ze moeten worden gerespecteerd en gewaardeerd, omdat deze fase de rest van hun leven kan bepalen.