De meest bekende theorieën over taalverwerving

In het volgende artikel zullen we enkele van de meest bekende theorieën over taalverwerving onder de loep nemen, een proces dat begint wanneer kinderen ongeveer 12 maanden oud zijn.
De meest bekende theorieën over taalverwerving
Marta Crespo Garcia

Geschreven en geverifieerd door de pedagoge Marta Crespo Garcia.

Laatste update: 27 december, 2022

Er zijn verschillende benaderingen of perspectieven die het proces van taalontwikkeling hebben verklaard. Vandaag gaan we kijken naar de meest bekende theorieën over taalverwerving, dus blijf lezen.

Babytaal begint tijdens de prelinguïstische fase. Deze fase duurt vanaf het moment dat een kind wordt geboren tot ongeveer de leeftijd van 12 maanden. Dan komt de taalfase, waarin kinderen beginnen aan het complexe proces van taalverwerving. Ze beginnen taal op een functioneel niveau te verwerven en te beheren.

Theorieën over taalverwerving

Skinner’s theorie van operante conditionering of de theorie van gedrag

B. F. Skinner was van mening dat de ontwikkeling van taal uitsluitend van externe prikkels afhangt. Taalverwerving vindt volgens deze Amerikaanse psycholoog en auteur plaats door middel van operante conditioneringsmechanismen.

In het begin imiteren kinderen namelijk de geluiden die ze horen in de taal die volwassenen gebruiken. Vervolgens beginnen ze bepaalde woorden met verschillende situaties, objecten of acties te associëren.

Het verwerven van woordenschat van grammaticale regels vindt ook plaats door middel van operante conditionering. De manier waarop dit gebeurt, is dat de volwassenen die met de kinderen omgaan, hen belonen met lof en aandacht wanneer ze de taal correct gebruiken of nieuwe woorden gebruiken.

Als kinderen echter onjuiste constructies gebruiken, op de verkeerde manier uitspreken of slechte woorden zeggen, straffen volwassenen hen of keuren ze hun onjuiste taal af.

“De gevolgen van een handeling zijn van invloed op de kans dat deze zich opnieuw voordoet.”
-B. F. Skinner-

Taal is iets dat erg complex is en de theorie van gedrag schiet een beetje tekort in het uitleggen ervan. Het overweegt geen enkele fase van taalverwerving. Volgens deze theorie is taal gewoon een sommatie.

Het verklaart ook niet waarom alle kinderen een soortgelijk proces van taalontwikkeling volgen. Het positieve van deze benadering is dat vervolgonderzoeken de context en de manier van spreken van een kind zullen beschouwen.

Chomsky’s psycholinguïstische theorie: de aangeboren hypothese

Moeder leert dochter praten

Volgens Chomsky ontwikkelt taal zich op basis van aangeboren structuren. Volgens deze auteur is er namelijk een factor die het ‘apparaat voor taalverwerving’ wordt genoemd. Deze factor is iets aangeborens dat bestaat in de biologische en genetische factoren van een individu en de verwerving en ontwikkeling van taal bepaalt.

Uitgaande van dit apparaat zijn kinderen dus in staat om goed gestructureerde zinnen uit te werken en te begrijpen hoe ze grammaticale regels moeten gebruiken.

Volgens de aangeboren hypothese bestaat er geen verband tussen taal en denken en zijn beide processen onafhankelijk. Huidige studies zijn daarom niet in overeenstemming met deze theorie. De experts van vandaag zijn het er echter over eens dat mensen een aangeboren neiging tot taalverwerving hebben.

De Bruner-theorie: de pragmatische benadering

De benadering van Bruner zoekt naar een derde pad dat rekening houdt met constructivisme en sociale interactie. Het probeert namelijk de kloof te vullen tussen het onmogelijke en het wonderbaarlijke (de imitatie van Skinner en de aangeborenheid van Chomsky).

Bruner, een Amerikaanse psycholoog, concentreerde zijn studies op sociale interactie. Hij was van mening dat er goede interactiekaders moeten zijn om leren te laten plaatsvinden. Deze ondersteuning noemt men ‘scaffolding’.

Hij introduceerde het concept van de “Language Acquisition Support Systems” (LASS). Binnen dit ondersteuningssysteem beschrijft de auteur babypraat, de taal die volwassenen gebruiken om kleintjes aan te spreken.

Het helpt kinderen zodat ze de structuur en taalregels kunnen extraheren. Bruner hield vol dat kinderen door interactie met hun moeders zullen leren spreken.

Babypraat wordt gekenmerkt als een langzame, korte, repetitieve en eenvoudige taal die zich op het concrete (hier en nu) concentreert. Studies hebben aangetoond dat zelfs 4-jarigen deze taal gebruiken om met kleinere kinderen te praten.

Piagets theorie over taalverwerving

Volgens de Zwitserse psycholoog Jean Piaget zijn taal en denken twee processen die nauw met elkaar verband houden. Cognitieve processen en structuren gingen aan het verschijnen van taal vooraf.

De juiste ontwikkeling van deze cognitieve processen zorgt dus voor het verschijnen en ontwikkelen van taal. Maar zodra een kind taal verwerft, draagt het bij aan een betere denkontwikkeling.

“Kinderen hebben alleen echt begrip van wat ze zelf uitvinden, en elke keer dat we ze iets te snel proberen te leren, dan voorkomen we dat ze het zelf opnieuw uitvinden.
-Jean Piaget-

Vygotsky’s theorie: de sociaal-culturele benadering

Theorieën over taalverwerving

Sovjetpsycholoog Lev Semyonovich Vygotsky geloofde dat de ontwikkeling van taal en denken bij kinderen zich onafhankelijk ontwikkelt. Daardoor beginnen kinderen privé-spraak te ontwikkelen.

Met andere woorden, ze praten tegen zichzelf om problemen op te lossen en in het geval van spanning te ontspannen. Taal wordt daarom een instrument om gedrag te reguleren.

Tegen de tijd dat kinderen de leeftijd van 4 jaar bereiken, begint dus de samenvloeiing van taal en denken. Kinderen slagen erin om van externe privé-spraak naar interne spraak te gaan.

Vanaf dat moment wordt taal intellectueler en worden gedachten dus verwoord. Met andere woorden, er is een samenloop van taal en denken. Volgens Vigotsky, wordt taal, die als een sociaal fenomeen begint, een individueel intra-psychisch fenomeen.

“Een woord zonder gedachte is een dood ding, net zoals een gedachte die niet vergezeld gaat van woorden in de schaduw blijft.
– Vygotsky-

Waar je op moet letten bij theorieën over taalverwerving

Gezien de meest erkende punten van deze verschillende theorieën over taalverwerving, kunnen we concluderen dat kinderen een aangeboren capaciteit hebben die hen vatbaar maakt voor het leren van talen.

Verder hebben kinderen, om de taal correct te laten ontwikkelen, een geschikte omgeving nodig die de ontwikkeling van zowel taal als denken mogelijk maakt.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.