De vier pijlers van het leren volgens Jacques Delors

4 minuten

Volgens Delors moet het onderwijs gestructureerd worden rond vier fundamentele soorten leren: leren om te weten, leren om te doen, leren om samen te leven en leren om te zijn.

De vier pijlers van het leren volgens Jacques Delors

Geschreven en geverifieerd door de sociaal pedagoog Natalia Cobos Serrano.

Laatste update: 23 februari, 2023

In 1996 publiceerde UNESCO Learning: The Treasure Within (Leren: De schat binnenin), een uiterst populair document in de onderwijswereld. Het werd geschreven door Jacques Delors (Engelse link) van de Internationale Commissie. Het legt de vier pijlers van het leren uit: leren kennen, leren zijn, leren samenleven en ook leren doen.

Om de uitdagingen van de 21e eeuw aan te gaan, begreep Delors bijvoorbeeld dat het onderwijs nieuwe doelstellingen voor het nieuwe millennium moest aanvaarden. Zo formuleerde hij (Engelse link) deze vier pijlers van het leren. Ze werden in het leven geroepen als antwoord op het nieuwe educatieve en sociale panorama dat in onze samenlevingen vorm kreeg.

“Een nieuwe, bredere opvatting van onderwijs moet ieder mens ertoe brengen zijn of haar creatieve mogelijkheden te ontdekken, te wekken en te vergroten.“- Jacques Delors –

De vier pijlers van het leren: waaruit bestaan ze?

Leren kennen

Delors definieert deze pijler van het leren als een middel en een doel voor menselijke ontwikkeling. Hij legt uit dat het doel niet alleen het verwerven van kennis is. Volgens hem gaat het ook om de beheersing van de instrumenten van kennis zelf.

Dit type leren staat dus centraal voor elk kind. Het doel is hier dat ze de wereld om hen heen leren begrijpen om het plezier van begrijpen, weten en ontdekken te voelen.

“De toename van kennis (…) bevordert het ontwaken van de intellectuele nieuwsgierigheid en stimuleert de kritische zin. Het maakt ook het ontcijferen van de werkelijkheid mogelijk, waardoor ze tegelijkertijd een autonomie van oordeel kunnen verwerven.”
– Jacques Delors –

Leren

Een van de fundamentele beginselen die de Internationale Commissie heeft vastgesteld, was dat onderwijs ook moet bijdragen tot de algemene ontwikkeling van ieder mens.

Volgens Delors heeft onderwijs de dwingende functie om alle mensen de vrijheid van denken, oordelen, voelen en verbeelden te geven. Hij zegt dat ze die nodig hebben om hun talenten ten volle te bevorderen.

In zijn verslag staat Delors stil bij dit gebied. Hij zegt dat het, om dit te bereiken, essentieel is om ook ruimte te laten voor verbeelding en creativiteit, die nodig zijn voor onze steeds veranderende wereld.

Leren samenleven, leren met anderen te leven

Leren samenleven consolideert de taak om kinderen te leren dat samenleven een noodzaak is. Dit is vooral zo in onze huidige sociale context.

Inspanningen om de ideologie van concurrentie op professioneel niveau te wekken en uiteindelijk te verheerlijken bereiken ook onze klaslokalen. Dit heeft een diepgaand effect op de manier waarop kinderen communiceren en met elkaar omgaan. Het heeft ook effect op hun manier van waarnemen van de wereld.

Daarom is het essentieel dat onze scholen een hoogwaardig onderwijsproject opzetten dat gebaseerd is op co-existentie en het criterium van gelijkheid. Dit zal alle leerlingen helpen om samen nieuwe kennis te ontdekken, terwijl ze samen deelnemen aan gemeenschappelijke projecten.

Leren om te doen, de grote uitdaging van de vier pijlers van het leren

Tot slot wijst Delors er met betrekking tot leren om te doen op dat dit type leren noodzakelijk is om invloed uit te oefenen op wat ons omringt.

Hij legt ook de directe relatie van dit type leren met de professionele wereld uit. Zo benadrukt hij het belang van de rol van het onderwijs bij de ontwikkeling van communicatieve vaardigheden en het vermogen om met anderen samen te werken. Daarnaast helpt het kinderen te weten hoe ze conflicten onder ogen moeten zien en oplossen.

Kinderen moeten leren in groepen te werken

“Het onderwijs moet de zeekaarten leveren van een complexe wereld die voortdurend in beroering is, en tegelijkertijd het kompas om daarin te kunnen navigeren.”
– Jacques Delors –

Hebben we voldaan aan de verwachtingen voor de 21e eeuw?

Om eerlijk te zijn is er nog een lange weg te gaan als het gaat om de implementatie van deze vier pijlers van het leren. Er is namelijk nog veel werk aan de winkel om kinderen te helpen onze wereld beter te begrijpen, en te leren doen en zijn. De hoop is dat ze deze kennis kunnen gebruiken om zich op al deze gebieden te ontwikkelen en te leren hoe ze werkelijk met andere mensen kunnen samenleven

Maar dat gezegd hebbende, is het concept van onderwijs van 20 jaar geleden in bepaalde essentiële aspecten veranderd. Zo is competentiegericht onderwijs een nieuwe ideologie en onderwijsopvatting die de aandacht afwendt van het louter vergaren van kennis.

Het doel van deze nieuwe benadering is de aandacht te richten op het belang van onderwijs voor onze kinderen en jongeren. Zodat ze zich goed kunnen ontwikkelen en zich kunnen aanpassen aan onze steeds veranderende samenleving.