Kan de haarkleur van een baby veranderen?
Een van de grote vragen voor aanstaande ouders is of de kleur van het haar van hun baby kan veranderen. Hoewel er veel kenmerken zijn die de neiging hebben in de loop van de tijd te veranderen, is de wetenschap niet erg overtuigend over de haarkleur. De ervaring heeft echter geleerd dat de haarkleur van een baby tijdens het eerste levensjaar varieert. Hier vertellen we je er daarom meer over.
Wanneer wordt de haarkleur van een baby bepaald?
Bij de bevruchting komt het sperma in contact met de eicel, en uit deze verbintenis wordt de eicel of zygote gevormd. Elke ouder geeft vervolgens via chromosomen zijn genetische informatie aan het nieuwe wezen door. Daarom worden alle kenmerken van de toekomstige baby (o.a. oogkleur, geslacht, haarkleur) in dit vroege stadium bepaald.
Elke cel van het embryo heeft 46 chromosomen: 23 van de vader en 23 van de moeder. De eigenschappen of kenmerken hangen echter af van de genetische combinatie van de chromosomen in paren, en het resultaat is uniek. Daarom lijken sommige kinderen binnen dezelfde familie vaak meer op de ene ouder dan op de andere, of lijken ze op een mengsel van beide.
De interactie van de betrokken genen
De wetten van Mendel (Engelse link) zijn een stel regels die verklaren hoe de genetische overdracht van lichamelijke eigenschappen door de generaties heen verloopt. Volgens deze wetten hangt de haarkleur van een baby af van de combinatie van genen van beide ouders.
Elk gen in de baby bestaat op zijn beurt uit verschillende allelen. In het geval van haarkleur associeert men in het algemeen dominante allelen met donker haar en recessieve allelen met lichte tinten. Dat wil zeggen, een kind hoeft maar één ouder met donker haar te hebben om deze tint te hebben, en twee ouders met licht haar zijn nodig om de baby deze kleur te laten erven. Ondanks de theorie is dit niet altijd het geval.
Tot slot komen sommige genen tot uiting als reactie op bepaalde hormonen, zodat in sommige gevallen de uiteindelijke haarkleur pas in de puberteit duidelijk wordt.
Hoewel de wetenschap geprobeerd heeft te verklaren hoe de haarkleur van kinderen bepaald wordt, is er volgens een publicatie (Engelse link) van het Tech Museum of Innovation nog veel onderzoek te doen.
De pigmenten die de haarkleur van een baby bepalen
De soort en hoeveelheid pigment in het haar van zuigelingen, samen met de verdeling ervan, bepalen mede de algemene tint van het haar. Opgemerkt moet worden dat deze kenmerken in de loop van de tijd kunnen evolueren, net als bij pasgeborenen.
Er zijn twee haarpigmenten bij de mens:
- Eumelanine, dat bruin/zwarte kleuren bepaalt.
- Pheomelanine, dat verantwoordelijk is voor rode en blonde tinten.
De combinatie van beide pigmenten resulteert in de natuurlijke, uiteindelijke haarkleur.
Waarom verandert de haarkleur van een baby?
Het kleurveranderingsproces bij baby’s staat bekend als fysiologische haaruitval.
Pasgeboren haar valt tijdens de eerste levensmaanden spontaan uit. Het maakt dan plaats voor de ontwikkeling en groei van nieuw haar.
Hoewel prenataal haar (Engelse link) soms dezelfde pigmentatie heeft als het uiteindelijke haar, heeft het nieuwe haar soms een andere kleur dan het oude haar.
De cellen die voor de kleur zorgen zijn melanocyten die melanine produceren. Dit is een natuurlijk pigment dat de cellen van de iris van het oog en de huid kleurt. De melanocyten die de baby heeft zijn onvolgroeid en mettertijd nemen hun functionaliteit en kleurproductie toe.
De uiteindelijke haarkleur
Het is niet zo eenvoudig om te raden wat de haarkleur van een baby in de toekomst zal zijn. Net als andere lichamelijke kenmerken wordt het uiterlijk van het haar bepaald door de DNA-volgodrde van de baby. Dat wil zeggen, door de combinatie van genen die ze van mama en papa erven.
Het duurt echter wel even voor de uiteindelijke tint ontwikkeld is, want dit is niet de enige bepalende factor. Het is de moeite waard de kleur van de wimpers en de wenkbrauwen in ogenschouw te nemen. Dit om een idee te krijgen van wat het uiteindelijke uiterlijk van de rest van het haar zal zijn.
Haarkleur van een baby en de veranderingen ervan
Samenvattend verandert de haarkleur van een baby na de geboorte verschillende keren van tint voordat de uiteindelijke kleur bereikt is. Pas tegen de tweede verjaardag kan je dus het toekomstige uiterlijk en de kleur bepalen, die de baby de rest van zijn leven bij zal blijven.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Can you tell me more about the genetics of hail color. [Internet] Disponible en: https://www.thetech.org/ask-a-geneticist/ask39
- Neri I, Piccolo V, Cocchi G, Starace M, Patrizi A, Dika E, Piraccini BM. Hair in newborns and infants: clinical and dermoscopic evaluation of 45 cases. Br J Dermatol. 2013 Oct;169(4):896-900. doi: 10.1111/bjd.12459. PMID: 23746094.
- Lewis RG, Simpson B. Genetics, Autosomal Dominant. 2021 May 7. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan–. PMID: 32491444.