Wat is echolalie en wat kun je er aan doen?

Heb jij wel eens van echolalie gehoord? Ken je iemand die hieraan lijdt? Lees verder om meer te weten te komen.

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Geschreven door Macarena Esperanza Marina

Laatste update: 22 december, 2022

Heb je ooit gehoord van de verschillende typen echolalie? Het is een taalstoornis waar nog maar weinig over bekend is. Een kind met deze aandoening heeft de neiging om onwillekeurig een woord of zin te herhalen die door een derde partij is geuit.

De stoornis van het kind uit zich als een echo. Het wordt gekenmerkt door het obsessief en semi-automatisch herhalen van woorden. Deze kinderen imiteren ook vaak de originele intonatie van de spreker. Nu je weet wat dit is, rijst nog de vraag wat we hieraan kunnen doen. Lees daarom verder en kom er achter!

Verschillende typen echolalie

Er zijn verschillende typen echolalie. Je kan de verschillende classificaties in het bijzonder onderscheiden, door te kijken naar de afzonderlijke aspecten.

Daarnaast kunnen specialisten de verschillen tussen de verscheidene vormen van deze taalstoornis herkennen. Ze kijken bijvoorbeeld naar de hoeveelheid tijd die zit tussen de originele uiting en de herhaling van het woord. Bovendien letten ze ook op de communicatieve functie hiervan.

Classificatie aan de hand van de tijd die passeert tot aan de herhaling van de uiting

• Acute echolalie: De uiting wordt meteen na het produceren van het originele woord als een echo herhaald.
• Vertraagde echolalie: De echo vindt plaats, maar een tijdje na de originele uiting. Soms duurt dit minuten, uren of zelfs weken.

Classificatie afgaande op de communicatieve functie

• Functionele echolalie: In dit geval herhaalt het kind het woord met een communicatieve of informatieve bedoeling.
• Non-functionele echolalie: Dit type echolalie dient geen enkel communicatief doel. Daarom noemt men dit ook wel zelf-stimulerende echolalie.

Typologie op basis van de structurele vergelijking van de oorspronkelijke zin en de echo

• Exacte herhaling: Het origineel en de herhaling zijn exact hetzelfde.
• Verminderde herhaling: Enkel een fractie van de eerste versie wordt volledig gereproduceerd.
• Uitgebreide herhaling: In dit geval vallen gemaakte veranderingen in de globale structuur van de uiting niet op, terwijl deze er wel zijn.
• Verzachtende herhaling: Hiervan is sprake wanneer er wijzigingen zijn in het zinsmodel. Dit geeft het creatieve vermogen aan, om de algemene zinsstructuur opnieuw op te bouwen.

Hoe behandelt men echolalie?

De moeilijkheid van dit type kinderziekte ligt in de behandeling ervan. Het komt namelijk allemaal neer op het type echolalie dat men moet behandelen. Het is van groot belang om het type echolalie goed vast te stellen. Zo kan men dit op de juiste manier behandelen.

Behandeling van functionele vertraagde echolalie

Het idee achter deze behandeling is het inspelen op deze vertraagde echo, zolang deze maar een communicatieve functie heeft. Het uiteindelijke doel is het aanreiken van een model. Hiermee help je het kind op een verbale manier zijn wensen te vervullen.

Natuurlijk zou het aangeboden alternatief altijd aangepast moeten worden aan het niveau van de ontwikkeling van het kind. Tegelijkertijd, zou het alternatief voor de echo de nauwkeurigheid van de communicatie of informatie moeten vergroten. Het idee hierachter is dat ze het maximale halen uit elke uiting van spraak die ze doen.

Dit proces is een voortdurende oefening die een hoop geduld vraagt. In elke fase bereiken de uitingen namelijk een hogere mate van complexiteit. Zodra het kind met succes een bepaalde zin heeft voortgebracht, is er een actie mogelijk die functioneert als een manier om te reageren op hun correct geformuleerde zin.

Onmiddellijke behandeling van echolalie

Bij dit soort processen zal de therapeut proberen de echolalie aan een reeks onderscheidende stimuli te onderwerpen. Het idee is dat het kind begrijpt, detecteert en bepaalt bij welke gelegenheden het geschikt is om deze onvrijwillige uitingen te produceren.

Om dit te laten gebeuren is het van groot belang dat het kind leert te onderscheiden wat nuttig is om te herhalen en wat totaal niet logisch is. Het is de bedoeling het kind te leren om te herhalen wat hij hoort, alleen wanneer dit uitdrukkelijk wordt gevraagd. In dit geval kunnen specialisten vertrouwen op verschillende professionele methoden.

Procedure bij niet-functionele echolalie

Hier stuitten we op een moeilijkheid. Aangezien deze stoornis niet functioneel is, duidt dit op enige achteruitgang van de taalontwikkeling. Daarom wordt dit een belangrijke belemmering in de communicatie voor de persoon die ermee te maken heeft.

Om deze reden zal de specialist daartoe proberen om de echo’s die deze kinderen produceren, volledig uit te roeien. Om dit te bereiken, is een van de meest effectieve strategieën het uitleggen uitleggen aan het kind dat deze herhalingen niet nuttig zijn in specifieke contexten.

Ondertussen kan men bij dit type ziektebeeld een reeks gedragstechnieken gebruiken, vaak tegelijkertijd. Vanuit dit perspectief wordt zelfregulering geïntroduceerd, naast het benadrukken van tegenstrijdig gedrag en onder andere een  time-out.