Postnataal herstel wordt vaak als zwaar ervaren

Tijdens de kraamtijd moeten lichaam en geest weer herstellen wat niet altijd meevalt voor de nieuwe moeders.

Postnataal herstel, oftewel de kraamtijd, is meer dan de tijd van afzondering die het lichaam van een vrouw nodig heeft om zich te herstellen. Het is ook een tijd van aanpassingen, vaak gekenmerkt door de overweldigende emoties en vele tranen.

Voor de duidelijkheid, we hebben het hier niet over postnatale depressie, maar over het normale postnatale herstel.

Om te beginnen doorstaan veel moeder onverwachte procedures tijdens de bevalling. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een keizersnede.

Er zijn lichamelijke wonden, die tijd nodig hebben om te helen. Je lichaam is beschadigd, je buik is nog opgezwollen. Nieuwe angsten dienen zich aan, nu je samen bent met dit kwetsbare, fragiele wezen dat totaal van jou afhankelijk is.

De kraamtijd is niet gemakkelijk. Elke vrouw vindt hierin haar weg op de beste en meest gezond manier voor haarzelf. Deze eerste weken staan in het teken van het opnieuw in contact komen met je lichaam en het versterken van de band met je baby. Je emoties zullen op en neer gaan en je omgeving zal niet altijd aan jouw kant staan. 

Lichamelijk en emotioneel herstel

Er is zoveel om je op voor te bereiden, wanneer een kind wordt geboren. Moeder en vader hebben bedacht hoe de babykamer er uit zal zien, wie waar verantwoordelijk voor is en hoe ze dit nieuwe lid van het gezin gaan opvoeden.

Temidden van deze lange termijn projecten, denken we zelden na over de dringende uitdagingen op korte termijn. Postnataal herstel is daar één van.

Je hebt jouw kind verwelkomt op deze wereld en nu is het tijd om de realiteit van een leeg lichaam weer onder ogen te zien. Een lichaam dat pijn heeft en een figuur wat je wellicht niet herkent.

Laten we dit eens verder bekijken.

Jouw postnataal herstel verschilt wellicht van het mijne.

Wellicht heeft een vriendin van jou een droombevalling gehad, zo eentje waarbij de baby er praktisch uit zichzelf en zonder assistentie uitkomt. Een bevalling waar alles volgens plan verloopt en waar er voldoende tijd is voor huid-op-huid contact met de pasgeborene.

Echter, er zijn ook bevallingen die totaal anders gaan. Een vroeggeboorte, een keizersnede, of een couveuse-kindje. Niemand is hierop voorbereid. En in alle gevallen ligt dit alles heel gevoelig en kan het zelfs traumatisch zijn.

Elke vrouw ervaart de kraamtijd daarom anders. Desondanks zijn we vaak verrast hoe snel bekende vrouwen vaak hun figuur weer terug hebben.

We zien foto’s op sociale media van nieuwbakken moeders die pronken met hun platte buik. En dan heb je ons, eruitziend alsof we nog steeds in het derde trimester zitten.

Postnataal herstel is de tijd van een hormonale omwenteling

Je hebt behoefte aan rust, maar jouw lichaam verandert nog steeds. Het doet ook pijn. Je wilt graag ontspannen, maar je maakt je zorgen over het feit of je baby wel eet, slaapt, ademt, plast, beweegt en of het misschien buikpijn heeft.

En alsof dit al niet voldoende is, gaan je hormonen ook nog eens met je aan de haal.

De dagen na de bevalling verminderen namelijk de niveau’s van oestrogeen en progesteron. Echter, geen zorgen, dit herstelt zich weer wanneer jouw ovulatiecyclus zich herpakt.

Op hetzelfde moment stijgen de niveau’s van prolactine. Dit speelt een belangrijke rol bij de productie van melk en de aanmaak van oxytocine. Dit hormoon, wat ook zorgt voor de opwekking van de weeën, heeft nu een hele andere taak.

Danzij prolactine trekt je baarmoeder samen. Dit helpt om bloedingen te voorkomen, tijdens het helen van de wond die je placenta veroorzaakte toen hij los liet.

De fases van postnataal herstel

We weten allemaal dat de kraamtijd de tijd is om te herstellen na de geboorte. Deze tijd is voor iedereen anders. Er zijn echter fases die min of meer constant zijn:

• Onmiddelijke kraamtijd: de eerste 24 uur nadat de baby is geboren
• Vroege of tussen kraamtijd: van dag 2 tot 7 na de geboorte. In deze tijd worden je geslachtsdelen weer normaal. Vaginale afscheiding verschijnt en je produceert moedermelk.
• Late kraamtijd: van dag 11 tot de 40ste of 45e dag na de geboorte van de baby. In deze fase is de baarmoeder klaar met samentrekken. De menstruatie kan weer terugkeren als de moeder geen borstvoeding meer geeft.

In sommige landen, zoals Canada bijvoorbeeld, praten experts over een verlengde kraamtijd van 8 tot 12 maanden. Tenslotte heeft het vrouwenlichaam, met al haar emoties, meerdere maanden de tijd nodig om zich te herstellen.

Postnataal herstel en het recht om je gevoelens te uiten

Het zijn niet alleen maar hormonen. Niet alles is chemisch. Je wordt geconfronteerd met een nieuwe realiteit, die hard aankomt. En ook al ben je moe en heb je een slaaptekort, iets drijft je om altijd alert en opmerkzaam te zijn. Dit zijn onbekende sensaties, vreemde maar ook bevredigende sensaties.

Je bent nu een moeder en dat is zowel spannend als angstaanjagend. “Doe ik het goed?”. Dit is een vraag die keer op keer in je gedachte naar voren komt. Maar je zet hem opzij terwijl je je kind in je armen houdt.

Je lichaam is gewond, je draagt mega groot maandverband, losse kleren en je ziet er niet op je best uit. 

Misschien vraag je je af of je ooit weer de oude zal worden. Deze twijfels komen en gaan. Van tijd tot tijd laat je alles los en huil je. Nou en?

Je bent echter gelukkig met dit nieuwe leven in je armen. Het postnatale herstel zal snel over zijn, maar voor jou is dit pas het begin.