Het belang leerlingen een stem te laten hebben

Kinderen hebben hun eigen gedachten en meningen. Daarom moeten we naar ze luisteren en rekening met ze houden. Hieronder leggen we uit wat het betekent dat kinderen een eigen mening hebben, want het is van belang dat leerlingen een stem hebben.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Ana Couñago.

Laatste update: 22 december, 2022

Het onderwijssysteem heeft de mogelijkheid en het voorrecht om een kind te vormen. Dit geldt niet alleen voor academisch niveau, maar heeft ook betrekking op waarden en normen. Daarom is school de ideale plek om een betere samenleving voor de toekomst te creëren. Om dit doel te bereiken is het belangrijk om naar kinderen te luisteren en hun mening te kennen. Daarom gaan we het in dit artikel vandaag hebben over het belang leerlingen een stem te laten hebben.

We hebben de plicht om onze kinderen te onderwijzen, maar ook om van ze te leren. Daarom moeten docenten actief naar hun leerlingen luisteren. Op die manier kunnen wij namelijk begrijpen hoe zij de wereld zien, welke standpunten ze hebben en wat hen zorgen baart.

Wat betekent het om leerlingen een stem te laten hebben?

De uitdrukking ‘studentenstem’ is een term die over de hele wereld aan populariteit en betekenis wint. Het concept verwijst naar die initiatieven die tot doel hebben het pleidooi en de deelname van studenten aan bepaalde aspecten van de schoolomgeving te vergroten. 

Om dit te doen, moeten scholen de leerlingen middelen en mogelijkheden aanreiken waarmee ze beslissingen kunnen nemen. Het betekent dat ze een actieve in plaats van een passieve rol krijgen in hun eigen onderwijs en leren.

Daarnaast is het goed er op te wijzen dat alle leerlingen een stem zouden moeten hebben, zonder vooroordeel wat betreft het volgende:

• Invaliditeit
• Leeftijd
• Geslacht
• Nationaliteit
• Religie
• Vooropleiding

Het is dus belangrijk dat leerlingen de kans krijgen dat er naar hen geluisterd wordt. Boven alles hebben alle leerlingen een eigen mening, onafhankelijk van hun kenmerken en capaciteiten. Deze meningen zijn belangrijk!

Activiteiten waardoor leerlingen een stem kunnen hebben

Door leerlingen een stem te geven, kunnen leerlingen bijdragen aan het verbeteren van hun school. Het dient ook als een middel om in actie te komen en verandering in te voeren. Hierdoor kunnen scholen een completer en democratisch onderwijs bieden.

Enkele van de mogelijkheden die docenten kunnen helpen hun leerlingen een stem te gevenzijn bijvoorbeeld:

• Consultatieve acties: Denk bijvoorbeeld aan ideeënbussen, stemmingen, petitiepanels, enz.
• Rollenspel: Groepsdynamiek uitvoeren op basis van rollenspel.
• Lego Serious Play: met deze methode, gemaakt door Lego, kunnen leerlingen bouwstenen gebruiken om vervolgens oplossingen voor een bepaald probleem weer te geven.
• Sociale of participatieve mapping: hier maken leerlingen kaarten met diverse grafische elementen om problemen en oplossingen weer te geven.

Een nieuwe lerarenmentaliteit

Kinderen een stem laten hebben betekent een mentaliteitsverandering van leraren en professoren bij het aanvaarden van hun rol als onderwijsmediators. Daarom moeten ze traditionele lesmethoden vergeten.

Over het algemeen zijn leraren het middelpunt van de aandacht in de klas. De leerlingen zijn de ontvangers van informatie. Door leerlingen een stem te laten hebben, verandert deze dynamiek.

Tegelijkertijd moeten leraren hun gezaghebbende positie opzij zetten en leerlingen laten deelnemen aan het schoolleven. Hierdoor ontwikkelen ze namelijk persoonlijke autonomie, leren ze verantwoordelijkheid te nemen en worden ze zo bewuste personen.

Hoe leerlingen een stem te laten hebben

Samengevat, scholen moeten inclusieve onderwijspraktijken implementeren die studenten toestaan een stem te hebben. Deze zelfde praktijken zouden vreedzaam samenleven en adequate educatieve ondersteuning moeten aanmoedigen om veranderingen en verbeteringen op scholen te bevorderen.

Het is daarom tijd om leerlingen te motiveren om meer deel te nemen aan hun eigen onderwijs. In die zin willen we het volgende argument benadrukken:

De participatie van kinderen mag natuurlijk niet beperkt blijven tot de educatieve omgeving alleen. In plaats daarvan moeten we leren luisteren naar en respect hebben voor de stemmen van kinderen op alle gebieden. Dit geldt ook voor bij hen thuis en in hun woonbuurten.

Tot slot zouden we kunnen zeggen dat het aanmoedigen van participatie en het geven van een stem aan leerlingen langdurige voordelen heeft. Het heeft niet alleen een positieve invloed op het onderwijs van een kind. Het helpt namelijk ook om burgers te vormen die actief deelnemen aan de toekomstige samenleving.