ICT in het basisonderwijs: voordelen en hulpmiddelen

ICT in het basisonderwijs is een fundamenteel hulpmiddel. Leerlingen verwerven vaardigheden door middel van informatie- en communicatietechnologieën in de klas.

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Geschreven door Azucena Fernández

Laatste update: 22 december, 2022

ICT in het basisonderwijs is van fundamenteel belang, omdat het kinderen in staat stelt de informatie die ze nodig hebben op te zoeken en wat ze gevonden hebben te ordenen. Bovendien kunnen kinderen met computervaardigheden in een vroeg stadium van hun leven de moderne wereld beter aan.

ICT, ofwel Informatie- en Communicatie Technologie, kan gedefinieerd worden als het geheel van hulpmiddelen dat gebruikt wordt bij het snel en efficiënt verwerken en overbrengen van informatie door een groot aantal mensen. Dit alles ongeacht de afstand die hen scheidt.

Naarmate kinderen verder komen in het schoolsysteem, worden ze meer verantwoordelijk voor hun eigen leren. Veel deskundigen vinden dan ook dat ICT in het leerplan moet worden geïntegreerd. Het doel is dus dat alle scholen computervaardige en zelfstandige leerlingen voortbrengen.

Kort historisch overzicht over het gebruik van ICT in het basisonderwijs

In 1985 ging het eerste institutionele project van start om ICT in de klas te integreren: het Atenea Project. Samen met dit project ging het Mercurio project voor de invoering van computer- en audiovisuele media in het leerplan van start. De ontwikkeling ervan vond plaats met de verschijning van de personal computer.

De tweede fase kwam in 1995. Het is een stadium dat samenhangt met de verschijning van het internet. Vanaf dat moment hebben de plannen voor de invoering van ICT in het onderwijs componenten van de staat en van de autonome gemeenschappen.

Op dit moment is het de bedoeling dat alle scholen toegang krijgen tot breedband-internet. De invoering gebeurt beetje bij beetje en is er ook op gericht geen onderscheid te maken tussen geografische gebieden.

Voordelen van het gebruik van ICT in de klas

Kenmerken van ICT zoals de flexibiliteit in interactiviteit, de mogelijkheid om informatiestromen te verspreiden en virtualiteit zijn zo belangrijk dat het praktisch onmogelijk is aan een lagere school onderwijs te denken zonder zulke technologische hulpmiddelen (Begoña Gros en David Contreras, 2006 – Spaanse link).

Het gebruik van ICT in het onderwijs is een sleutelpunt om de resultaten van het onderwijs-leerproces te verbeteren. We hoeven alleen maar naar constructivistische theorieën te kijken. Het zijn hulpmiddelen waarmee zowel leerkrachten als leerlingen grote voordelen uit het gebruik ervan kunnen halen.

Ze stellen leerlingen ook in staat dingen te onderzoeken, te observeren, problemen op te lossen en zelf te ontdekken. Het gebruik van ICT stimuleert ook de interactie tussen medeleerlingen en tussen leraren.

Het verruimt dus de leerervaring. Dat wil zeggen, het verhoogt de normen in het hele leerplan door de lesinhoud beter aan te bieden. Het stelt leerlingen zeker in staat om op vele en gevarieerde manieren aan de les deel te nemen.

Het creëert grenzeloos leren dat verder gaat dan de vier muren van het klaslokaal. ICT maakt onderwijs altijd en overal mogelijk. Leerlingen en leerkrachten kunnen zelfs van thuis uit toegang blijven krijgen tot bronnen.

Ook verrijkt het gebruik ervan het leerplan door de toegang tot een schat aan informatie te vergemakkelijken. Daardoor verruimt het de grenzen van het leren. Bovendien maken snelle verbindingen het mogelijk leermateriaal zowel te bekijken als te downloaden en er snel aan te werken.

Passende ICT in het basisonderwijs

Op het gebied van onderwijs zijn specifieke diensten gecreëerd voor ICT-onderwijsinterventies. Het zijn vooral zeer nuttige technologische hulpmiddelen voor het leren en versterken van inhouden in de klas en daarbuiten.

We kunnen enkele voorbeelden noemen:

• Specifieke portaalsites van officiële, staats- of regionale organisaties.
• Creatiehulpmiddelen en -ondersteuning. Bijvoorbeeld interactieve whiteboards of e-notebooks.

• Online leermateriaal dat door uitgevers van leerboeken wordt verstrekt.
• Het intranet (interne computernetwerken met een structuur die lijkt op die van het Internet).
• Educatieve spelletjes: de leerling leert op een speelse manier.

Uit vele studies blijkt dat de motivatie van leerlingen toeneemt door het gebruik van ICT. In feite leidt dit gebruik tot een onderwijskundige omslag in de methodologie van de klas.

We besluiten met eraan te herinneren dat ICT een positieve en directe invloed heeft op de huidige onderwijsomgeving, want die is ondergedompeld in de informatiemaatschappij. De .com-generatie assimileert het gebruik van technologische hulpmiddelen op een natuurlijke manier. Daarom moeten we hiervan gebruik maken om de voordelen van ICT voor het onderwijs te benutten.