Waarom bijten kinderen en hoe leer je het ze af?

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Geschreven door Redactieteam

Laatste update: 23 april, 2024

“Waarom bijten kinderen?” Veel ouders vragen zich dit af. Bijten komt vaak voor bij kinderen tussen 1 en 3 jaar en om verschillende redenen.

Baby’s en peuters gebruiken hun mond om:

• dingen te ontdekken 
• te leren
• in contact te treden met de wereld om hen heen

De mond is immers een van de eerste lichaamsdelen waarvan de gevoeligheid zich snel ontwikkelt.

Bovendien hebben baby’s wanneer hun tandjes doorkomen behoefte aan iets om hun tandvlees te verzachten. Zonder het toezicht van de ouders zouden baby’s op zowat alles bijten en kauwen.

Kinderen tussen 1 en 3 jaar gebruiken dit gedrag ook in een sociale context. Maar waarom bijten kinderen? Gewoonlijk is het om aandacht op te eisen of om een speeltje te krijgen.

Soms bijten kinderen ook wanneer ze zenuwachtig of gefrustreerd zijn, bijvoorbeeld tijdens een ingrijpende verandering in hun leven. Deze gewoonte zal meestal uit zichzelf weer verdwijnen. Bijvoorbeeld wanneer ze naar de opvang gaan en communicatievaardigheden beginnen te ontwikkelen.

Natuurlijk kunnen er nog andere oorzaken zijn waarom kinderen bijten. Emotionele problemen bijvoorbeeld. Daarom moeten we kinderen goed in de gaten houden zodat we dit gedrag tijdig kunnen signaleren.

Hieronder zullen we de belangrijkste redenen behandelen waarom bijten kinderen.

Waarom bijten kinderen: 5 redenen

Volgens studies van de American National Society for the Education of Young Children zijn er 5 hoofdredenen waarom kinderen bijten.

Ontdekken

Baby’s raken vlug gewend aan de gewoonte om te bijten. Dat komt door hun onbedwingbare nieuwsgierigheid voor alles wat hen omringt. De mond ontwikkelt zich zeer snel.

Baby’s en peuters gebruiken al hun zintuigen om de wereld te ontdekken. Zo kunnen ze bijvoorbeeld bijten in de hand van een ander kind. Wanneer dit gebeurt volstaat het om je kind duidelijk te maken dat dit niet mag.

Aandacht

Een van de hoofdredenen waarom kinderen bijten is om de aandacht van een ouder of een ander kind te trekken. Het is zeer belangrijk dat het kind erop wordt gewezen dat dit niet mag en pijnlijk is voor de andere persoon.

Vertel hem op een strenge manier dat ze dat niet meer mogen doen. Leer dat ze zich moeten uiten met woorden zonder iemand anders pijn te doen.

Zelfverdediging

Het kan zijn dat kinderen bijten wanneer ze in een nieuwe omgeving met nieuwe kinderen worden geconfronteerd.

Vaak zal een kind bijten om zichzelf tegen anderen te verdedigen. Probeer hen in dit geval te verzekeren dat ze veilig zijn en dat niemand hen pijn wil doen.

Controle

Kinderen hebben een grote behoefte aan autonomie en controle. Het kan zijn dat ze zich sterker voelen wanneer ze de effecten op hun omgeving ontdekken wanneer ze bijten.

Het is belangrijk dat dit gedrag wordt gecorrigeerd. Dit kan door:

• goed gedrag aan te leren
• speelgoed te delen
• dank u te zeggen
• andere mensen te respecteren 

Leer je kind dat het respect kan krijgen van andere kinderen zonder te bijten.

Verandering

Ook een onderliggend emotioneel probleem of een grote verandering kan dit gedrag veroorzaken. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer een broertje of zusje bij komt.

Ook verhuizen kan ervoor zorgen dat kinderen beginnen te bijten.

Wat kun je aan dit gedrag doen?

Tegen kinderen zeggen dat iets niet mag, betekent niet dat ze daarom het verschil tussen goed en slecht zullen inzien. Naarmate ze ouder worden kopiëren kinderen steeds vaker het gedrag van mensen om hen heen.

Daarom is het belangrijk dat de ouders het goede voorbeeld geven. Toon dat er andere manieren zijn om met mensen om te gaan.

Gebruik taal om problemen op te lossen, wissel elkaar af, vraag of je een stuk speelgoed mag lenen, geef knuffels, wees vriendelijk en respecteer anderen – al deze zaken kunnen aangeleerd worden door het goede voorbeeld te tonen.

Toon je waardering wanneer je kind zich goed gedraagt. Zo leren kinderen dat ze zich zo horen te gedragen. Feliciteer je kind bijvoorbeeld wanneer het rustig met een ander kind heeft zitten spelen.

Hoe laat je een kind ophouden met bijten?

Het eerste dat je moet doen is je kind observeren. Zo kan je ontdekken waarom het kind bijt. Het zal waarschijnlijk even duren om dit gedrag af te leren. Daarom zijn geduld en begrip cruciaal om op lange termijn resultaten te kunnen behalen.

Wat kunnen we doen om een kind te doen stoppen met bijten?

• Denk eens over wanneer en waarom je kind bijt.
• Hou je kind in het oog wanneer het met andere kinderen speelt. Jouw aanwezigheid zal het kind geruststellen.
• Blijf kalm wanneer je kind iemand bijt. Leg rustig uit waarom het verkeerd is om te bijten. Maak duidelijk dat hij of zij nooit iemand anders mag bijten. Eten is het enige dat in hun mondje mag!
• Vraag andere ouders welke methode zij gebruiken bij hun kinderen. Misschien kunnen ze helpen.
• Probeer om niet te schreeuwen of je kind te straffen. Probeer hen in plaats daarvan te begrijpen.

Weet dat kinderen allerlei gewoonten oppikken tijdens hun jeugd. Het is aan ons om hen hier zonodig in te corrigeren. Het belangrijkste is dat we de redenen begrijpen waarom ze zich zo gedragen.

Steun je kind te allen tijde. Als je echt geen oplossing weet dan kan je misschien aan jouw ouders om hulp vragen. Misschien kennen zij methoden waar jij nog niet aan hebt gedacht.