Wordt atopische dermatitis van ouders op kinderen overgebracht?
Atopische dermatitis is een veelvoorkomende huidaandoening bij kinderen en volwassenen, wat velen ertoe brengt zich de volgende vraag te stellen: wordt atopische dermatitis overgedragen van ouders op kinderen? Hoewel het een aandoening is met een grote genetische component, zijn er meerdere factoren die het ontstaan ervan kunnen bevorderen.
Hieronder vertellen we je daarom wie de meeste kans heeft atopische dermatitis te krijgen. Ben je geïnteresseerd in meer informatie? Lees dan verder!
Wat is atopische dermatitis?
Atopische dermatitis is de meest voorkomende ontstekingsziekte van de huid bij kinderen. Deze aandoening treft tussen 15 en 30% van de kinderen en wordt gekenmerkt door chronische, jeukende en steeds terugkerende huidlaesies.
Het ontstaat meestal in de vroege kinderjaren, tussen 3 en 6 maanden oud. Meer dan de helft van de kinderen ontwikkelt laesies in het eerste levensjaar en 90% vóór de leeftijd van 5 jaar. (Engelse link)
Klinische verschijnselen
De verspreiding van laesies varieert naar gelang van de leeftijd van de persoon die er last van heeft.
Bij zuigelingen en pasgeborenen (leeftijd 0 tot 2 jaar) manifesteert het zich meestal als erythemateuze, pruritische, exsuderende plaques op de hoofdhuid, wangen en strekvlakken van de ledematen.
In de kindertijd gaat dit type laesie over in xerosis (droge huid), verdikte plaques, papels en excoriaties op de buigvlakken van de ledematen en polsen (2 tot 12 jaar).
In het algemeen is het belangrijkste symptoom van atopische ziekte een droge huid die erg jeukt, en die tijdens opflakkeringen de neiging heeft in een rode uitslag te veranderen.
De oorzaken van atopische dermatitis
Veel interne en externe factoren kunnen een uitbraak van eczeem of dermatitis uitlokken.
Het basisbegrip van atopische dermatitis is dan ook dat de ontsteking het gevolg is van een verkeerd gerichte reactie van het immuunsysteem op een droge huid met een verstoorde huidbarrière.
Hoewel er een genetische component is, gaat het hier om een multifactoriële ziekte. Met andere woorden, om het te laten ontstaan zijn andere immunologische, constitutionele en omgevingsfactoren nodig. Bijvoorbeeld bepaalde klimatologische omstandigheden, stress, of de aanwezigheid van micro-organismen op de huid of allergenen.
Wordt atopische dermatitis van ouders op kinderen overgedragen?
Zoals we al zeiden is het hebben van een familielid met atopie een sterke genetische factor als het gaat om het ontstaan van de ziekte.
Mensen met de ziekte hebben vaak een familielid dat aan atopische dermatitis lijdt. Volgens een studie (Engelse link) van het Journal of Allergy is de kans op het erven van een atopische ziekte ongeveer 75%.
Bovendien hebben mensen met atopische dermatitis meer kans op andere atopische aandoeningen zoals astma of allergieën.
Genen dragen de nodige informatie om elk element van het lichaam te maken. Elke persoon heeft twee kopieën van hetzelfde gen, één van elke ouder. Daarom is een persoon in staat gemuteerde genen van een of beide ouders te erven, wat de kans op het ontstaan van de ziekte vergroot.
Het CARD11 gen
Er zijn verschillende genen die met het ontstaan van atopische dermatitis te maken kunnen hebben. In sommige zeldzamere gevallen is alleen al het erven van een mutatie in een ervan voldoende om aan deze ziekte te lijden.
Het CARD11 gen bezit de nodige informatie om een eiwit te maken dat aanwezig is in witte bloedcellen (afweercellen). Mutaties in dit gen kunnen deze aandoening bevorderen als gevolg van een zwak immuunsysteem.
Overigens vond een studie (Engelse link) van Nature Genetics dat slechts één mutatie van een CARD11 gen al voldoende is om atopische dermatitis te ontwikkelen.
Het FLG gen
Een ander gen dat betrokken is bij het ontstaan van atopische dermatitis is het gen dat codeert voor pro-filaggrine, dat de voorloper is van het filaggrine-eiwit (Engelse link).Dit element speelt namelijk een essentiële rol bij de instandhouding van de huidbarrière en bij de hydratatie van de huid.
Tussen 20 en 30% van de mensen met atopische dermatitis hebben een mutatie in het filaggrine gen. De ziekte heeft zelfs de neiging ernstiger te zijn bij mensen die mutaties in beide exemplaren van het gen hebben.
Het KIF3A gen
Het KIF3A gen codeert voor een eiwit dat betrokken is bij celsignalering en bij het transport van sommige eiwitten. Verandering van dit DNA-onderdeel kan de kans op het ontstaan van atopische dermatitis vergroten.
Dit komt vooral door het verlies van water aan het huidoppervlak en de verzwakking van de natuurlijke beschermende barrière.
Atopische dermatitis is een multifactoriële ziekte
Wordt deze aandoening dus van ouders op hun kinderen overgedragen? Wel, hoewel iemand bepaalde gemuteerde genen van zijn ouders kan erven, kan hij in de loop van zijn leven ook zelf enkele mutaties verwerven.
Op zijn beurt kun je een gemuteerd gen hebben (een toestand die de kans op ziekte vergroot), maar het blijft inactief tot het aan een bepaalde omgevingsfactor wordt blootgesteld.
Daarom is het goed te weten dat de kans om deze huidziekte te manifesteren geconditioneerd kan worden door de familiegeschiedenis. Dit is echter niet de enige reden waarom je kind er aan kan lijden.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Kay J, Gawkrodger DJ, Mortimer MJ, Jaron AG. The prevalence of childhood atopic eczema in a general population. J Am Acad Dermatol. 1994 Jan;30(1):35-9. doi: 10.1016/s0190-9622(94)70004-4. PMID: 8277028.
- Chiesa Fuxench ZC. Atopic Dermatitis: Disease Background and Risk Factors. Adv Exp Med Biol. 2017;1027:11-19. doi: 10.1007/978-3-319-64804-0_2. PMID: 29063427.
- Elmose, Camilla, and Simon Francis Thomsen. “Twin Studies of Atopic Dermatitis: Interpretations and Applications in the Filaggrin Era.” Journal of allergy vol. 2015 (2015): 902359. doi:10.1155/2015/902359
- Ma CA, Stinson JR, Zhang Y, Abbott JK, Weinreich MA, Hauk PJ, Reynolds PR, Lyons JJ, Nelson CG, Ruffo E, Dorjbal B, Glauzy S, Yamakawa N, Arjunaraja S, Voss K, Stoddard J, Niemela J, Zhang Y, Rosenzweig SD, McElwee JJ, DiMaggio T, Matthews HF, Jones N, Stone KD, Palma A, Oleastro M, Prieto E, Bernasconi AR, Dubra G, Danielian S, Zaiat J, Marti MA, Kim B, Cooper MA, Romberg N, Meffre E, Gelfand EW, Snow AL, Milner JD. Germline hypomorphic CARD11 mutations in severe atopic disease. Nat Genet. 2017 Aug;49(8):1192-1201. doi: 10.1038/ng.3898. Epub 2017 Jun 19. Erratum in: Nat Genet. 2017 Oct 27;49(11):1661. PMID: 28628108; PMCID: PMC5664152.
