De behandeling van een gespleten lip
Je hebt waarschijnlijk wel eens van een gespleten lip gehoord, maar vandaag willen we je vertellen over de behandeling ervan. Hoewel het een onvermijdelijke gezondheidstoestand is, zijn er veel manieren om baby’s die ermee geboren worden te helpen.
Een gespleten lip en gehemelte zijn niet louter cosmetische problemen. Ze hinderen de baby ook bij het eten, spraak en het doorkomen van de tandjes. Bovendien zijn ze predisponerend voor bepaalde oorproblemen.
Tijdig de situatie aanpakken maakt dus een verschil in de levenskwaliteit van het kind en de rest van de familie. Lees daarom verder en ontdek hoe je in deze gevallen te werk moet gaan.
Wat is een gespleten lip?
Een gespleten lip en gespleten gehemelte zijn twee aangeboren misvormingen van de schedel en het aangezicht. Dat wil zeggen dat ze in de baarmoeder van de moeder ontstaan als de botten en zachte delen van de neus en mond van de baby samensmelten om het gehemelte en de bovenlip te vormen. Als ze niet volledig samengaan, blijft er een spleet achter op de lip, het gehemelte, of beide.
Dit defect kan zich op verschillende manieren manifesteren, afhankelijk van de aangetaste weefsels:
- Een kleine spleet in de lip.
- Een bredere spleet, die zich uitstrekt van de lip tot de neus.
- Een spleet in het gehemelte, voor (hard gehemelte), achter (zacht gehemelte), of volledig, aan één of beide kanten.
De specifieke oorzaak die dit probleem opwekt is onbekend, hoewel deskundigen verschillende geassocieerde factoren hebben vastgesteld. Bijvoorbeeld het gebruik van bepaalde medicijnen en farmaceutische producten door de ouders, blootstelling aan giftige stoffen, contact met bepaalde virussen en natuurlijk genetische aanleg.
De behandeling van een gespleten lip
De diagnose van een gespleten lip en gehemelte vindt plaats bij de geboorte van de baby, door een lichamelijk onderzoek van mond, neus en gehemelte.
Dankzij de technologische vooruitgang in de verloskundige echografie wordt vaak een prenatale diagnose gesteld. Dit betekent een groot voordeel voor het kind, want artsen en ouders kunnen zo de aanpak van dit probleem van tevoren plannen.
Een belangrijk aspect van deze aandoening is dat ze interdisciplinaire zorg vereist (Engelse link), omdat er verschillende aspecten en functies van het lichaam van het kind bij betrokken zijn. Daarom is de ervaring van de verschillende disciplines nodig om de beste gezondheidsprognose te garanderen.
In het algemeen bestaat het therapeutisch team uit kinderartsen, kaak- en aangezichtschirurgen, otorinolaryngologen, kindertandartsen, logopedisten, audiologen en psychologen. In sommige gevallen kan ook de tussenkomst van genetici en maatschappelijk werkers nodig zijn.
De behandeling van een gespleten lip kan in twee hoofdfasen verdeeld worden. De eerste wordt gekenmerkt door de chirurgische ingrepen die nodig zijn om de spleten te sluiten. De tweede omvat de rest van de behandelingen en revalidatietherapieën van de verschillende functies van het kind.
Chirurgische behandeling van een gespleten lip
Het doel van de operatie is de kloven te sluiten en verloopt in het algemeen in verschillende stadia of operatietijden:
- De eerste operatie bestaat uit het oplossen van de lipspleet en noemt men cheiloplastie. Deze operatie vindt meestal vóór de eerste verjaardag plaats en vereist algehele anesthesie in de operatiekamer. Het sluiten van de gespleten lip verbetert de vorm van de bovenlip en de neus en laat vaak een klein litteken achter.
- Als het kind ook een gespleten gehemelte heeft, dan voeren artsen een tweede operatie uit, die men een palothoplastie noemt. Die vindt plaats tussen 12 en 18 maanden leeftijd, voordat het kleintje begint te spreken. Bij deze ingreep wordt het gehemelte-defect gesloten om te voorkomen dat voedsel naar de neus gaat.
- In sommige gevallen zijn ingrepen nodig om nieuw weefsel te retoucheren, hetzij om bepaalde functies te verbeteren, hetzij om het uiterlijk van de patiënt te verbeteren.
Andere behandelingen
Hoewel een chirurgische behandeling essentieel is om het defect te verhelpen, is het niet voldoende om de normale functies van de mond van het kind te herstellen. Daarom is het belangrijk die aan te vullen met de aanpak van andere gespecialiseerde disciplines over dit onderwerp. Hier zijn er enkele van:
- Kinderverzorging: Kinderen met een gespleten lip en gehemelte kunnen borstvoeding krijgen en dit is wat deskundigen het meest aanraden. De moeder moet de nodige steun en voorlichting krijgen om haar baby correct te voeden.
- Tijdelijke prothesen: Bij een gehemeltespleet is het plaatsen van protheseplaatjes (Spaanse link) nodig om de doorgang van voedsel in de neus te voorkomen. Dit is aangewezen tot het moment van de operatie.
- Tandheelkunde en orthodontie: Toezicht op de ontwikkeling van de kaken en het doorkomen van de tanden is nodig. Het gebruik van orthodontische toestellen is vaak geïndiceerd om de botgroei te begeleiden en de tanden te herplaatsen.
- Spraaktherapie: Als gevolg van het defect in het gehemelte en de lip hebben sommige patiënten moeite met spreken. Spraaktherapie-behandelingen en oefeningen zullen nodig zijn om deze complicaties op te lossen.
- Gehoorcontroles: Oorontstekingen komen vaak voor bij kinderen met een gespleten gehemelte en daarom moeten ze regelmatig op controle bij de audioloog of KNO-arts.
- Psychologie: Het aannemen en aanvaarden van dit soort zichtbare misvorming kan moeilijk zijn, zowel voor het kind als voor zijn familie. Psychologische steun kan hen nuttige hulpmiddelen geven om met deze aandoening om te gaan.
De voordelen zullen mettertijd komen
Een vroegtijdige aanpak met een ervaren professioneel team (Engelse link) is de sleutel tot de beste gezondheidsomstandigheden voor deze kinderen. De meeste jongeren reageren met succes op behandelingen, hoewel die tijd, interventies en geduld vergen.
Het loont echter de moeite om consequent te zijn! Want na een paar jaar zal de gespleten lip nog maar een anekdote zijn uit de kindertijd van ons kleintje.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Plasencia-Dueñas, E. A., Díaz-Vélez, C. & Dueñas-Roque, M. M. (2020). Factores asociados a la presencia de fisura labiopalatina en recién nacidos en un hospital peruano de tercer nivel de atención. Un estudio de casos y controles. Acta Médica Peruana, 37(3), 304-311.
- Leiva, N., Stange, C., Ayala, F. & Fuentes, V. (2018). Clasificación anatómica: una propuesta para categorizar las fisuras labiopalatinas. Odontología sanmarquina, 22(3), 245-249.
- Cabello Gómez, E. (2021). Alimentación en los niños con fisura labiopalatina. Estudio de 31 casos.
- Gamarra Esteban, P. (2021). Protocolo del paciente con fisura labio-palatina congénita.
- Mogrovejo, E. (2017). La importancia de las placas palatinas en recién nacidos con labio y paladar hendido. Revista científica digital INSPILIP Código ISSN, 2588, 0551.
- Villagra, N. L., Layera, L. S. & Parada, R. P. (2017). Tratamiento odontológico multidisciplinario de un paciente complejo con fisura labiopalatina bilateral. Odontología sanmarquina, 20(2), 95-100.
- Worley, M. L., Patel, K. G. & Kilpatrick, L. A. (2018). Cleft lip and palate. Clinics in perinatology, 45(4), 661-678.
- Gatti, G. L., Freda, N., Giacomina, A., Montemagni, M. & Sisti, A. (2017). Cleft lip and palate repair. Journal of craniofacial surgery, 28(8), 1918-1924.
- Dogan, E., Dogan, E. I. & Dogan, S. (2019). Interdisciplinary treatment approaches for cleft lip and palate patients to obtain esthetic and functional results. Journal of Dentistry and Oral Hygiene, 11(1), 1-5.