5 Voedingsadviezen om gaatjes bij kinderen te voorkomen
Velen weten van de schade die snoep en traktaties aan de tanden toebrengen. Maar is het mogelijk gaatjes bij kinderen te voorkomen als we ons aan bepaalde voedingsadviezen houden?
De waarheid is dat, om de beschadiging van de tanden te voorkomen, het belangrijk is ze op een aantal manieren te verzorgen. Gaatjes zijn een multifactoriële ziekte. Aandacht besteden aan alle omstandigheden die het ontstaan van gaatjes bevorderen vermindert dus het risico er last van te krijgen.
Gaatjes zijn vlekken en beschadigingen op het tandglazuur, veroorzaakt door het verlies van de natuurlijke mineralen. Dit ontstaat door de inwerking van zuren die vrijkomen door de stofwisseling van suikers in de voeding.
Daarom kunnen sommige voedingsmiddelen die we eten de ontwikkeling, verspreiding en vermenigvuldiging bevorderen van kiemen die suikers omzetten in zuren. Ze verhogen daarmee de vernietiging van tandstukjes.
Tegelijkertijd kunnen andere voedingsmiddelen ervoor zorgen dat de bacteriën het substraat missen dat ze nodig hebben om te overleven en daarom raden we je aan deze voedingsmaatregelen te consumeren om gaatjes bij kinderen te helpen voorkomen.
1. Neem voedingsmiddelen op die rijk zijn aan calcium
Tijdens de kindertijd zijn tanden en botten in volle groei en ontwikkeling. Voldoende bronnen van calcium bieden helpt deze structuren goed te vormen (Spaanse link) en toekomstige structurele ziekten te voorkomen.
Daarom is de aanwezigheid van calcium in de voeding een van de voedingsadviezen die gaatjes bij kinderen helpen voorkomen. Tanden met goed ontwikkelde weefsels en zonder afwijkingen in hun samenstelling zijn er namelijk minder vatbaar voor.
Hier zijn enkele calciumrijke voedingsmiddelen om kinderen aan te bieden:
- Melk en afgeleiden daarvan.
- Groene bladgroenten.
- Broccoli.
- Sommige noten, zoals amandelen.
Melk levert calcium en helpt ook de pH van de mond te alkaliseren. Dit vermindert de concentratie van zuren die beschikbaar zijn voor bacteriën in de mond.
Het is belangrijk dat, als de kleintjes melk in een flesje consumeren, de toevoeging van suiker, honing, of andere zoetstoffen vermeden wordt. Ook is het belangrijk dat het kind niet in slaap valt of lang met de speen van de fles in de mond blijft zitten. Deze factoren bevorderen namelijk het ontstaan van gaatjes bij jonge kinderen.
Anderzijds zijn yoghurts bijzonder heilzaam, omdat ze behalve calcium ook bacteriën bevatten die positieve werkingen voor de gezondheid uitoefenen, ook voor de mondgezondheid.
Natuurlijke yoghurts worden van betere kwaliteit geacht dan commerciële, omdat ze behalve probiotica ook toegevoegde suiker bevatten en dat is niet goed.
Kaas is een ander calciumrijk voedingsmiddel dat de tandoppervlakken kan beschermen en demineralisatie kan voorkomen. Volgens een recente studie (Engelse link) vermindert het opnemen van caseïne (een eiwit dat in kaas voorkomt) in de voeding de groei van bacteriën en bevordert het de remineralisatie van de tanden.
2. Zorg voor een goede vezelinname om gaatjes bij kinderen te voorkomen
Kinderen producten aanbieden die rijk zijn aan vezels en complexe koolhydraten is een andere voedingsaanbeveling om gaatjes bij kinderen te helpen voorkomen. Bovendien zijn ze gunstig voor andere aspecten van de gezondheid van onze kleintjes.
Omdat het voedingsmiddelen zijn die bij het kauwen meer werk vragen, stimuleren ze de aanmaak van speeksel. En deze mondvloeistof werkt als een beschermende barrière die de tandoppervlakken reinigt en door bacteriën geproduceerde zuren neutraliseert.
Vezels zitten in groene bladgroenten, groenten en fruit. Je vindt ze ook in granen, zoals havermout en zilvervliesrijst, en in peulvruchten zoals linzen, erwten en bonen.
Thuis rauwe groenten en fruit voorhanden hebben is dus een goede optie om je kleintjes gezonde tussendoortjes aan te bieden.
Complexe koolhydraten zitten in volle granen, maar niet in hun geraffineerde tegenhangers. Deze zijn rijk aan vitaminen, ijzer, en andere sporenelementen die het tandvlees beschermen. Ze leveren ook magnesium dat, samen met calcium, zorgt voor de goede ontwikkeling van botten en tanden.
3. Zorg voor voldoende eiwitinname om de tanden te verzorgen
Het geven van eiwitrijke voedingsmiddelen aan kinderen is essentieel, omdat ze een fase van grote groei doormaken. Deze voedingsstoffen dragen bij tot de processen van mineralisatie en pH-neutralisatie.
Het aanbieden van gevogelte, vis en eieren is een manier om de kleintjes de eiwitten te geven die ze nodig hebben. Bovendien bevatten deze producten mineralen, vitaminen en calcium, die ook de demineralisatie bevorderen en zo gaatjes voorkomen.
4. Beperk de inname van zoetigheid om gaatjes bij kinderen te helpen voorkomen
Producten met een hoog suikergehalte zijn het schadelijkst voor de mondgezondheid. Het is namelijk de stof waarvan bacteriën in de mond profiteren om zich te vermenigvuldigen en schadelijke zuren aan te maken.
Daarom zijn snoep, chocolade en gebak, hoewel verleidelijk en lekker, de schadelijkste producten voor de tanden. En daarbinnen zijn de kleverigste opties, die zich aan tandoppervlakken hechten, het schadelijkst.
Het zou ideaal zijn deze eenvoudige producten boordevol suiker te vermijden, maar als ze verantwoord aangeboden worden, kunnen kinderen zich af en toe toch overgeven.
Daarom, als je ervoor kiest snoep aan kinderen te geven, doe je dat beter aleen af en toe. Laat ze staan voor verjaardagsfeestjes, feestjes, of belangrijke gebeurtenissen. Het moeten geen producten van gewoonteconsumptie zijn. Bovendien kun je ze het beste bij de maaltijd aanbieden en over de dag verdelen.
Kies liever voor chocolaatjes of bonbons die sneller oplossen en niet lang een suikerhoudende drager vormen. Vermijd tegelijk lolly’s of harde snoepjes die lang in de mond blijven.
Plakkerige snoepjes, zoals kauw- en gomsnoepjes, blijven aan tandoppervlakken kleven en kunnen daar lange tijd blijven zitten. En de bacteriën weten daar dus handig gebruik van te maken.
Een andere belangrijke voedingsaanbeveling om gaatjes bij kinderen te helpen voorkomen is de speen van de fles of fopspeen niet in suiker of honing te dopen. Zoetstoffen en frisdranken mogen ook niet aan zuigflessen worden toegevoegd. Deze praktijken verhogen namelijk het risico op gaatjes bij jonge kinderen.
5. Kies altijd voor water als voorkeursdrank
Het drinken van water is de beste optie voor kinderen om gehydrateerd te blijven. Regelmatig consumeren ervan bevordert de juiste groei en voorkomt andere problemen.
Op oraal niveau houdt veel water drinken de speekselproductie op peil en voorkomt een droge mond. Zoals we je al vertelden, speelt deze vloeistof een heel belangrijke rol bij het voorkomen van gaatjes.
Verder moet, indien mogelijk, het drinkwater van je kind fluoride bevatten. In sommige landen is dit een volksgezondheidsmaatregel om de toegang tot dit element voor de hele bevolking te garanderen. In deze gevallen wordt met de eenvoudige handeling van hydrateren dit mineraal opgenomen, dat de tandoppervlakken tegen gaatjes beschermt.
En wat drankjes betreft, is het vermijden of verminderen van de consumptie van frisdranken, sappen en koolzuurhoudende dranken een andere voedingsaanbeveling die helpt gaatjes bij kinderen te voorkomen. Dit zijn erg zoete en zure vloeistoffen die de woekering van bacteriën bevorderen, zich aan de tanden hechten en bijdragen tot de vernietiging ervan.
Net als met snoep moet dit, als je ervoor kiest dit soort drankjes aan kinderen aan te bieden, alleen af en toe gebeuren. En dagelijks kunnen de kleintjes het beste water drinken.
Het verdient ook de voorkeur dat kinderen een rietje gebruiken bij het drinken van deze producten, om het contact met de tandoppervlakken te beperken. En zoals we al zeiden, mogen flessen ook niet met dit soort drankjes gevuld worden.
Aanvullen met andere gewoonten
Het verzorgen van de voeding is een heel belangrijke factor als het gaat om het voorkomen van gaatjes. Maar het is niet het enige waar je rekening mee moet houden.
Het is ook van cruciaal belang dat je goed de tanden poetst om bacteriële plak te verwijderen. Volwassenen zijn verantwoordelijk voor het poetsen van de mond van hun kleintjes tot ze het zelf kunnen. Dit is tussen de leeftijd van 6 en 8 jaar.
Zodra de tanden in de mond van baby’s verschijnen, is het dus tijd om ze te gaan poetsen. Het gebruik van een kindertandenborstel en de juiste dosis fluoride tandpasta helpt hun mond schoon te houden.
Naarmate er meer tanden verschijnen, is het toevoegen van flosdraad aan je mondhygiëne routine van onschatbare waarde. Met dit hulpmiddel kun je de plaatsen schoonmaken waar de tandstukjes met elkaar in contact komen.
Tot slot is het ook van essentieel belang om regelmatig de kindertandarts te bezoeken. Gebitscontroles moeten beginnen vanaf het eerste jaar van de baby en elke 6 maanden doorgaan.
Deze vakman helpt de groei van de kaken en de uitgroei van de tanden te controleren. En als er toch een probleem opduikt, kan het vroegtijdig ontdekt en behandeld worden tot optimaal voordeel van de kinderen. Bovendien geeft de deskundige de nodige adviezen om de mond van je kleintje te verzorgen met het advies dat het beste bij zijn of haar geval past.
Gezond eten in de kindertijd om gaatjes bij kinderen te helpen voorkomen
Kinderen gevarieerde, voedzame en gezonde voeding geven is de sleutel tot hun juiste groei en ontwikkeling. Als je je niet bewust bent van het belang van de voeding die we onze kinderen geven, vergroot dat het risico dat ze aan allerlei ziekten, waaronder gaatjes, zullen lijden.
“…het gaat er niet alleen om dat kinderen genoeg eten; het gaat er ook om dat ze de juiste voedingsmiddelen eten.”
-UNICEF-
Met deze voedingsadviezen kun je gaatjes bij je kinderen helpen voorkomen. Maar ook leer je ze verantwoord en gezond te eten, iets dat hun algehele gezondheid veel voordelen zal brengen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Alava Sosa, G. S., & Yunapanta Castro, K. S. (2021). Estudio comparativo de los niveles de calcio en la sangre asociados a la hipercalcemia y la hipocalcemia en niños pediátricos (Doctoral dissertation, Universidad de Guayaquil. Facultad de Ciencias Químicas).
- Fathulhuda, M. M., Caroline, C., Muthmainnah, S., & Faridah, D. N. (2019). Application of casein phosphopeptide isolate in cheese as dental caries prevention. KEMAS: Jurnal Kesehatan Masyarakat, 15(2), 241-246.
- Illaccanqui Romero, V. (2021). Calidad nutricional y su relación con la prevalencia de caries dental en los niños de 5 a 12 años atendidos en el centro de Salud Santa Elena 2019.
- Guerra, M. H., Rondón, N. D., Zamudio, Y. C., & Hoffmann, I. M. (2018). Hábitos alimenticios y su relación con la caries de la primera infancia.
- Bergara Chapilliquien, E. P. (2020). Dieta y caries dental (Bachelor’s thesis, Universidad de Guayaquil. Facultad Piloto de Odontología).
- Salas Peña, J. F. (2021). Consumo de frutas y verduras como protector de la salud bucal y los determinantes sociales de la salud en personas mayores de 15 años, Perú-2018.
- Benitez, P. S. (2021). Estado nutricional, hábitos alimentario, higiene dental y aparición de caries en población infantil que concurre a consultas odontológicas en el Centro de Salud Dr. Bartolomé Giacomotti de Concepción del Uruguay durante los meses de Julio de 2021 (Doctoral dissertation, Universidad de Concepción del Uruguay–SC).
- Suarez, M. R. G. (2019). La caries dental en relación con el pH salival, dieta e higiene dental. Orbis Tertius-UPAL, 3(5), 73-82.