Encoprese of fecesincontinentie bij kinderen

Kinderen die zindelijk zijn, kunnen toch regelmatig incontinent van ontlasting zijn. Dit staat bekend als encoprese bij kinderen. Als de ouders zich bewust zijn van de tekenen en oorzaken van het probleem, kunnen ze hier beter mee omgaan.
Encoprese of fecesincontinentie bij kinderen

Laatste update: 30 november, 2020

Veel ouders beschouwen encoprese bij kinderen als een teken van een gedragsstoornis. Echter, in veel gevallen is er een lichamelijke oorzaak. Als je vies ondergoed vindt, terwijl je kind al weet hoe het naar het toilet hoort te gaan, dan kan dit zorgwekkend zijn.

Wat kunnen de redenen zijn dat een kind niet naar het toilet gaat, terwijl het wel moet poepen?

Wat is encoprese bij kinderen?

Kinderen poepen soms op de verkeerde plaats en op het verkeerde moment, al dan niet vrijwillig.

Dit soort fecesincontinentie treedt meestal op bij kinderen van 4 jaar of ouder die dus al zindelijk zijn. Bovendien komt het vaker voor bij jongens dan bij meisjes.

Dit probleem staat bekend als encoprese.  Het wordt gediagnosticeerd nadat artsen een ziekte hebben uitgesloten. Een andere naam ervoor is ook wel fecesincontinentie.

Wanneer het kind aandrang voelt om naar het toilet te gaan, knijpen ze hun sluitspier samen om het tegen te houden. Uiteindelijk kan de dikke darm van het kind geen ontlasting meer vasthouden en kan de ontlasting weglekken.

Tekenen van encoprese bij kinderen

De belangrijkste symptomen van encoprese of fecesincontinentie bij kinderen zijn:

  • Onregelmatige stoelgang. Het kind kan maar 2 keer of minder per week naar het toilet om te poepen.
  • Droge, harde of grote ontlasting die pijnlijk is voor het kind. Kinderen met dit probleem gaan minder vaak naar het toilet en hebben veel ontlasting voor hun leeftijd.
  • Angst om in het toilet of potje te poepen. Het kind is misschien te bang om je te vertellen wanneer het nodig moet poepen.
  • Anale bloedingen.
Encoprese is een probleem bij kleine kinderen
  • Plotselinge incontinentie. Dit betekent dat het kind niet in staat is de ontlasting op te houden tot aan het toilet.
  • Lekken van dunne, waterige ontlasting of onverwachte diarree.
  • Buikstress tijdens de stoelgang. Dit kan leiden tot een versnelde hartslag, waardoor het kind duizelig kan worden.
  • Buikpijn of ongemak.
  • Het poepen op ongeschikte momenten; bijvoorbeeld in kleding, op een stoel, in de hoek van het huis of andere plaatsen waar geen toilet is.

Kinderen poepen soms op de verkeerde plaats of op het verkeerde moment, vrijwillig of onvrijwillig.

Oorzaken van encoprese bij kinderen

Enkele van de meestvoorkomende oorzaken van encoprese bij kinderen zijn:

Chronische constipatie

Soms kan ontlasting vast komen te zitten in de dikke darm. Het kan hard worden of heel dik worden. Daarom kan naar het toilet gaan een pijnlijke beproeving worden.

Vroege of verkeerde zindelijkheidstraining

Wanneer je in een zeer vroeg stadium van de kindertijd aan zindelijkheidstraining begint, kan dit leiden tot een angst voor het gebruik van de toilet.

Oppositioneel opstandige stoornis

Het kind wil laten zien dat hij of zij degene is die de situatie onder controle heeft. Om dit te doen, weigert hij of zij het toilet te gebruiken om te poepen.

Stressvolle situaties

Wanneer kinderen hun negatieve emoties niet kunnen uiten, is het het lichaam dat de spanning uit. Encoprese bij kinderen kan dus een teken zijn van emotioneel leed.

Andere factoren die ertoe kunnen leiden zijn:

  • Slachtoffer zijn van seksueel misbruik.
  • Kloven rond de anus.
  • Genetische aanleg voor darmstoornissen.
  • Uitdroging of een vezelarme voeding.
  • Overmatig gebruik van zetpillen of laxeermiddelen.
Kind op de wc

Gevolgen van encoprese

Niet alleen fysieke gevolgen, maar encoprese bij kinderen kan ook blijvende psychologische gevolgen hebben.

Gevoelens van schuld

Als kinderen zich bewust worden van het probleem, kunnen ze ook gevoelens van schaamte en schuld krijgen. Deze gevoelens zullen hun zelfvertrouwen beïnvloeden.

Sociale uitsluiting

Kinderen die aan dit probleem lijden, kunnen omgang met andere mensen of kinderen vermijden. Dit vanwege angst of schaamte.

Het kind kan weigeren om naar school te gaan en proberen weg te blijven van andere kinderen. Dit is duidelijk geen goede zaak.

Dit soort incontinentie treedt meestal op bij kinderen van 4 jaar of ouder die al zindelijk zijn, daarnaast komt het vaker voor bij jongens dan bij meisjes.

Negatief zelfbeeld

Je kind negeren of andere kinderen of mensen de kans geven om over het probleem te lachen, kan het zelfvertrouwen van het kind ernstig schaden. Met dit in gedachten, moet je het bezoeken van een arts niet uitstellen.

Het is gemakkelijker om te denken dat dit een stadium is waar je kind uit zal groeien. Echter, in feite kan encoprese leiden tot verdere complicaties. Dit kan zowel fysiek als emotioneel zijn.

Vanaf ongeveer de leeftijd van 4 jaar moeten ouders alert zijn op incontinentie-problemen die meer dan eens per week voorkomen. Kinderen met deze aandoening hebben namelijk extra steun van hun ouders nodig, geen kritiek of plagerijen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Warsame MO, McMichael JR. Chronic abdominal pain and diarrhea. J Fam Pract. 2020 Sep;69(7)
  • Fathallah N, Spindler L, Zeitoun JD, De Parades V. Fissure anale [Anal fissure]. Rev Prat. 2019

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.