Wat is posturale asfyxie en hoe kun je het vermijden?

Wist je dat jonge baby's kunnen stikken als ze halfzittend blijven zitten met een verkeerde nekhouding? Ontdek hoe je houdingsasfyxie kunt voorkomen.

Beoordeeld en goedgekeurd door de fysiotherapeut Maria Elisa Lisotti Luppi.

Geschreven door Maria Elisa Lisotti Luppi

Laatste update: 22 december, 2022

Heb je wel eens gehoord van posturale asfyxie bij baby’s? Als het antwoord nee is, is het belangrijk dat je uitzoekt waar het over gaat.

Tijdens de eerste levensmaanden vraagt je baby voortdurend je aandacht. Ook op momenten van rust, uitstapjes en vervoer. Naast steun en comfort is zorgen voor een veilige omgeving essentieel om ernstig letsel te voorkomen.

Posturale asfyxie kan veroorzaakt worden in autostoeltjes, schommelstoelen, of in elk apparaat voor baby’s waar de stand van de wervelkolom lange tijd in een C-vorm is. Daarom is het van essentieel belang dat je deze toestellen goed leert gebruiken.

Wat is posturale asfyxie?

Pasgeborenen worden geboren met een nogal slappe spiertonus. Daardoor kunnen ze hun romp nog niet stevig houden om te blijven zitten of van houding te veranderen. Daarom hebben ze voor de meeste bewegingen de hulp van hun verzorgers nodig.

Houdingsasfyxie wordt veroorzaakt door het inzakken van de luchtwegen, als gevolg van onvoldoende en aanhoudende buiging van de nek.
Als het kind op een licht verhoogd oppervlak ligt, neemt zijn wervelkolom een C-vormige houding aan. Dit bevordert de voorwaartse kanteling van de romp en het hoofd, die druk uitoefent op de ademhalingsstructuren en het kind belet te ademen (Engelse link).

Omdat de baby niet voldoende vermogen heeft om rechtop te zitten, neemt na enige tijd de zuurstof in zijn bloed af en kan het zijn leven verliezen.

Daarom is het belangrijk je kind niet langer dan anderhalf uur  (Engelse link) in een autostoel, stoel of soortgelijk toestel te laten zitten. Bovendien moet je ze steeds in de gaten houden en helpen wanneer dat nodig is.

Hoe jonger de leeftijd, hoe groter het risico op verstikking. Naarmate ze groeien, ontwikkelen kinderen kracht en spierspanning. Na 3 maanden zijn baby’s meestal in staat hun hoofdpositie en beweging te controleren. Tegen 6 maanden kunnen velen zonder steun rechtop zitten.

Wat kun je doen om posturale asfyxie te voorkomen?

Het eerste waar je op moet letten om posturale asfyxie te voorkomen is kinderstoeltjes alleen te gebruiken waarvoor ze ontworpen zijn. Dit gezegd hebbende, is het gebruik van een autostoeltje als rustplaats voor je baby heel gewoon, maar uiterst riskant.

Hieronder delen we enkele veiligheidsmaatregelen. Pas ze toe om voor je baby te zorgen bij het gebruik van deze toestellen:

• Maak je baby op de juiste manier vast aan de stoel: Zorg ervoor dat het tuigje de juiste maat heeft voor je kleintje. De schouders van je kind moeten contact maken met het stoeltje om te voorkomen dat ze voorover gaan leunen.
• Laat ze niet langer dan 90 minuten in hun autostoeltje zitten: De functie van dit toestel is alleen om kleintjes te vervoeren. Daarom mag je het nooit binnen in je huis voor andere doeleinden gebruiken.
• Als je je kind een paar minuten moet achterlaten om iets te doen, is het beter het op een vlakke en veilige ondergrond te zetten, altijd op de grond. Dit bevordert veilig rusten en moedigt vrije beweging aan als het wakker is.
• Houd permanent toezicht op het kind: Het feit dat de baby comfortabel ligt en ondersteund wordt, is niet voldoende om zijn welzijn te garanderen. Het kind moet altijd binnen het zicht van de volwassene reizen, of het nu slaapt of wakker is.
• Als je ver gaat reizen, maak dan frequente stops: Minstens een keer per uur is het belangrijk te stoppen en de baby uit zijn stoeltje te halen. Je kunt van deze pauzes gebruik maken om borstvoeding te geven of hun luier te verschonen.
• Gebruik het autostoeltje of de wipstoel niet om je baby ‘s nachts in slaap te brengen, want dan kun je niet voortdurend toezicht houden.

Andere overwegingen om rekening mee te houden

Op de markt zijn honderden alternatieven voor het plaatsen of vervoeren van kleintjes. Maar als je voor een van deze alternatieven kiest, moet je de kenmerken ervan nagaan:

• Controleer het type en de grootte van het autostoeltje: Controleer of het zitje geschikt is voor de leeftijd en het gewicht van het kind.
• Installeer het stoeltje correct in het zitje van je auto, afhankelijk van het bevestigingselement (isofix, vergrendeling, of gordel). Dit is een van de bepalende factoren voor de veiligheid van het zitje. Het voorkomt dat het kind zich abrupt in de auto beweegt.
• Gebruik goedgekeurde verloopstukjes of adapters om het hoofd van de baby in de juiste positie te houden: Sommige zitjes hebben deze accessoires. Zo niet, zoek dan naar speciaal geconditioneerde kussens.
• Gebruik het autostoeltje altijd met het gezicht naar achteren: Zorg ervoor dat het zitje je toelaat het in deze positie te plaatsen.

Je kunt posturale asfyxie voorkomen!

Hoewel posturale asfyxie een ongelukkig gevolg is, is het  volledig te voorkomen. Daarom moet je proberen de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen als je je kind in een toestel voor baby’s laat zitten.

Bedenk dat autostoeltjes alleen gebruikt mogen worden als een element van veilig vervoer.