Pijnlijke tepels tijdens borstvoeding: 10 tips
Pijnlijke tepels tijdens het geven van borstvoeding zijn een van de meest voorkomende redenen die vrouwen ertoe brengen af te zien van exclusieve borstvoeding. De nadelen die dit resultaat veroorzaken zijn bijvoorbeeld problemen met de tepelplaatsing of het vastklikken, infecties, omgekeerde of platte tepels, vasospasme, of stoornissen in de mondholte van de baby.
Wat de oorzaak ook is, er is veel wat je kunt doen om pijnlijke tepels te verbeteren. We vertellen je hieronder hoe. Mis het dus niet!
Pijnlijke tepels bij borstvoeding
Verwonding van de tepels is een veel voorkomende complicatie bij vrouwen die borstvoeding geven. Het kan optreden met hevige pijn of een branderig gevoel in de borsten, vooral als je de baby erop legt om borstvoeding te geven.
Een andere moeilijkheid van deze verwondingen is dat ze terugkerend kunnen zijn, en zo de snelheid van epithelialisatie verminderen en de genezing vertragen. Als gevolg heeft dit ernstige gevolgen voor de borstvoeding en conditioneert de continuïteit ervan.
Dat gezegd hebbende, is het dus van cruciaal belang de nodige strategieën toe te passen om de conditie van mama’s tepels te verbeteren. We geven je daarom 10 aanbevelingen om dat te bereiken.
1. Corrigeer slechte positionering en vastklikken als je last hebt van pijnlijke tepels
Het corrigeren van de positionering (Engelse link) en vastklikken van de zuigeling is een van de meest voorkomende, op ervaring gebaseerde aanbevelingen om tepelirritatie en -pijn te beheersen.
Als deze aanpassingen in de eerste week na de geboorte worden gedaan, resulteren ze in langer aanhoudende borstvoedingen en nog minder problemen tijdens het geven van borstvoeding.
2. Beoordeel de mogelijkheid van mastitis
Bij mastitis is slechts een deel van de borst aangetast. Dit zich uit als een harde, rode zwelling aan het oppervlak van de borst, die bij de geringste aanraking intense pijn veroorzaakt. De moeder kan zelfs ook koorts hebben en zich flauw voelen.
Mastitis komt het meest voor in de eerste 2 tot 3 weken na de bevalling, maar het kan op elk moment tijdens de borstvoeding optreden. De juiste behandeling van deze aandoening is de melkafvoer te verbeteren en te proberen eventuele specifieke oorzaken te verhelpen.3. Hydrateer de huid als je last hebt van pijnlijke tepels
Het behoud van de beschermende lipidenlaag van het huidoppervlak is essentieel tijdens de lactatie. Je bereikt dit door het aanbrengen van crèmes. Als de tepels geïrriteerd zijn of pijn vertonen door wrijving, kun je bijvoorbeeld lanoline zalven gebruiken om het ongemak te verlichten.
Sommige vergelijkende studies (Engelse link) evalueren de voordelen van lanoline tegenover moedermelk zelf en positioneren lanoline als een van de meest effectieve middelen om tepelhuidirritaties te verhelpen.
4. Breng calendula olie aan
Topische toepassing van calendula olie voor de behandeling van gebarsten en pijnlijke tepels tijdens de borstvoeding heeft gunstige effecten. Deze verbinding heeft namelijk belangrijke ontstekingsremmende, verzachtende en regenererende eigenschappen. Tegelijk is het een natuurlijke vochtinbrenger die belangrijke veranderingen in de huid teweegbrengt.
5. Je toevlucht nemen tot corticosteroïde crèmes
Dermatitis kan behandeld worden (Engelse link) door irriterende stoffen te vermijden en kan behandeld worden met een korte kuur met topische corticosteroïde crèmes. Er zijn gevallen waarin tepelpsoriasis ontstaat. Dan zijn deze crèmes de eerste therapeutische optie.
Dit soort medicatie mag echter niet misbruikt worden en moet door een arts voorgeschreven worden. Men moet de voordelen en risico’s van het gebruik goed afwegen.
6. Breng warme doeken aan op de borsten
Het is gebruikelijk dat vrouwen die borstvoeding geven last krijgen van borstzwelling, verstopping van de kanalen, of vasospasme van de tepels. Een van de maatregelen om deze toestanden te voorkomen is warme kompressen over de tepelhof aan te brengen voor het voeden begint.
7. Draag loszittende kleding om pijnlijke tepels te voorkomen
Kleding is geen belangrijke factor bij het ontstaan van tepelwonden tijdens de borstvoeding. Maar een goede kledingkeuze helpt deze veel voorkomende problemen voorkomen.
Het dragen van strak zittende beha’s veroorzaakt wrijving en voortdurend schuren, met als gevolg het ontstaan van dermatitis en tepelirritatie. Daarom is het beter ruim zittende kleding van natuurlijke materialen te kiezen.
8. Evalueer de mondholte van zuigelingen
De zuigeling moet geëvalueerd worden op orofaciale afwijkingen, zoals uitstulping, verhoging, lateralisatie, of tonggroepering, die op ankyloglossie wijzen.
Palatale afwijkingen, zoals een bobbelgehemelte of een hoog gehemelte, belemmeren de borstvoeding en worden visueel beoordeeld.
Als zuigelingen ankyloglossie hebben en moeilijkheden met voeden, is een frenotomie (Engelse link) in de eerste levensweek gunstiger dan wanneer die later wordt uitgevoerd.
9. Beoordeel de geschiktheid van fopspeen- of flesgebruik
Een van de factoren die in verband staan met tepelverwonding is het gebruik van een fopspeen door de zuigeling. Deze praktijk verstoort de hechting van de zuigeling aan de moederborst en kan het juiste zuigpatroon veranderen. Zo loopt de vrouw meer kans op pijnlijke tepels of huidlaesies op haar borsten.
10. Vermijd tepelvasospasme
Vaatspasme is het samentrekken van de bloedvaten die de huid en spieren van de tepel bevoorraden. Dit veroorzaakt meestal pijn en een branderig gevoel in de omgeving.
De meest voorkomende oorzaken zijn blootstelling aan kou, of lichamelijke en emotionele stress. Daarom moeten cafeïne, roken en verblijf in omgevingen met extreme temperaturen vermeden worden.
Warme kompressen verlichten de pijn snel en een juiste ligging en vastklikken door de zuigeling moet aangemoedigd worden.
Pijnlijke tepels zijn niet alleen een huidprobleem
Pijnlijke tepels samen met de begeleidende pijn interfereren met het humeur, de algemene activiteit en de slaap van de moeder.
Daarom moeten we meer nadruk leggen op voorlichting aan moeders over de juiste plaatsing en het vastklikken in de eerste week na de geboorte om pijnlijke en geïrriteerde tepels te voorkomen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Cadwell K, Turner-Maffei C, Blair A, Brimdyr K, Maja McInerney Z. Pain reduction and treatment of sore nipples in nursing mothers. J Perinat Educ. 2004 Winter;13(1):29-35. doi: 10.1624/105812404X109375. PMID: 17273373; PMCID: PMC1615851.
- Abou-Dakn M, Fluhr JW, Gensch M, Wöckel A. Positive effect of HPA lanolin versus expressed breastmilk on painful and damaged nipples during lactation. Skin Pharmacol Physiol. 2011;24(1):27-35. doi: 10.1159/000318228. Epub 2010 Aug 18. PMID: 20720454.
- Barankin B, Gross MS. Nipple and areolar eczema in the breastfeeding woman. J Cutan Med Surg. 2004 Mar-Apr;8(2):126-30. doi: 10.1007/s10227-004-0116-6. Epub 2004 May 3. PMID: 15129318.
- Steehler MW, Steehler MK, Harley EH. A retrospective review of frenotomy in neonates and infants with feeding difficulties. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2012 Sep;76(9):1236-40. doi: 10.1016/j.ijporl.2012.05.009. Epub 2012 Jun 16. PMID: 22704670.