Wat is secundaire verdrinking bij kinderen?

Secundaire verdrinking verwijst naar het feit dat de problemen als gevolg van verdrinking niet onmiddellijk optreden. Lees verder voor meer informatie.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Mara Amor López.

Laatste update: 29 april, 2024

Bij warme temperaturen is verdrinking een van de zorgen waar je aan denkt als je kind de zee of het zwembad in gaat. Maar heb je wel eens gehoord van de term secundaire verdrinking? Deze term wordt vaak gebruikt om te verwijzen naar een verdrinking waarbij het slachtoffer weer bij bewustzijn komt en het lijkt alsof het gevaar geweken is. Het herstel is echter maar van korte duur.

Als kinderen veel tijd in het water doorbrengen, zijn ze zich soms, zelfs zonder te weten hoe ze moeten zwemmen, niet bewust van het gevaar waarin ze verkeren. Verdrinking onder kinderen tussen 5 en 14 jaar is wereldwijd de belangrijkste oorzaak van sterfte door ongevallen bij kinderen.

Bovendien komen deze verdrinkingen vaker voor in privézwembaden dan in openbare zwembaden. Wil je precies weten wat secundaire verdrinking is, wat de symptomen zijn en wat je kunt doen om verdrinking te voorkomen? Lees dan verder.

Wat is verdrinking?

Volgens de WHO en de meeste gezondheidsinstanties wereldwijd wordt verdrinking gedefinieerd als de ontwikkeling van ademhalingsproblemen of -moeilijkheden als gevolg van onderdompeling in een vloeibaar medium. De gevolgen kunnen als volgt worden geclassificeerd:

• dodelijk
• niet-dodelijk met letsel of ziekte
• niet-dodelijk zonder letsel of ziekte.

Er wordt geschat dat voor elke verdrinking die de dood tot gevolg heeft, er vijf niet-fatale verdrinkingen zijn.

Waar verwijst de term secundaire verdrinking naar?

Deze term wordt gebruikt om aandoeningen te beschrijven waarbij de problemen die worden veroorzaakt door verdrinking niet onmiddellijk optreden. De medische gemeenschap verwerpt deze term echter. Maar waarom komen ze tot deze conclusie? Laten we eens naar de kwestie kijken.

De medische gemeenschap houdt vol dat we niet moeten spreken van secundaire verdrinking of bijna-verdrinking, net zoals we niet spreken van een bijna-hartaanval als de persoon die deze heeft gehad niet is overleden, of van een bijna-ongeval, om dezelfde reden. Professionals beweren dat elke uitkomst of moeilijkheid als gevolg van onderdompeling in vloeistof verdrinking moet worden genoemd, maar met verschillende uitkomsten.

Drs. Seth Collings Hawkins, Justin Sempsrott en Andrew Schmidt, die gespecialiseerd zijn in dit onderwerp, leggen dit uit in hun publicatie (Engelselink) Drowning in a Sea of Misinformation: Drowning and Secondary Drowning.

Verdrinkingssymptomen

Een kind kan gered en gereanimeerd worden en geen verdere symptomen hebben. In andere gevallen veroorzaakt het water dat in de longen terechtkomt echter vroege symptomen na reanimatie, zoals de volgende:

• Aanhoudend en herhaaldelijk hoesten.
• Moeite met ademhalen.
• Tijdelijke verwardheid.
• Abnormaal gedrag, onoplettendheid en moeite met onder andere woorden uitspreken.
• Moeite met het uitvoeren van activiteiten die de persoon normaal gesproken kan uitvoeren.
• Extreme vermoeidheid.
• Schuim uit de neus of mond.
• Sufheid.

De waarneming van een van deze symptomen na een verdrinking impliceert dringende aandacht van een arts. Er zijn echter geen gevallen bekend van kinderen die helemaal geen symptomen vertoonden en uiteindelijk een paar dagen of weken later het leven lieten.

Water in de longen leidt direct na verdrinking tot hoesten en andere symptomen. Kortom, artsen zijn het erover eens dat er niet zoiets bestaat als secundair, maar dat het allemaal een gevolg is van het verdrinkingsproces.

Hoe voorkom je verdrinking?

Het belangrijkste bij verdrinking is preventie. Op deze manier wordt het gemakkelijker om incidenten te voorkomen. We gaan een reeks aanbevelingen bekijken die essentieel zijn als we deze ongelukken in het water willen verminderen:

1. Neem kinderen mee zwemmen zodat ze leren zwemmen. Dit is noodzakelijk, maar niet voldoende, om te voorkomen dat kinderen verdrinken. Zelfs als de kleintjes kunnen zwemmen, mogen we ze nooit verwaarlozen en alleen laten.
2. Op openbare plaatsen, zoals de zee of zwembaden, is het belangrijk om plekken te kiezen waar badmeesters zijn.
3. Als het baby’s of kleine kinderen zijn, kunnen we niet verder van ze af zijn dan de afstand die onze armen kunnen bereiken om ze vast te pakken.
4. Als ze kunnen zwemmen, stop dan nooit met toezicht houden en ze in de gaten houden. Afleiding moet altijd vermeden worden als kinderen aan het zwemmen zijn.
5. Volwassenen die kinderen begeleiden moeten weten hoe ze moeten zwemmen, voor het geval ze een reddingsactie moeten starten.
6. Het is belangrijk om kennis te hebben van cardiopulmonale reanimatiemanoeuvres (Engelse link) om ze uit te kunnen voeren als dat nodig is.
7. Jongeren moeten weten dat zwemmen onder invloed van alcohol of andere drugs ernstige risico’s met zich meebrengt en fatale gevolgen kan hebben.

Secundaire verdrinking

De term secundaire verdrinking wordt vooral gebruikt door de pers. Op die manier verwijzen ze meestal naar problemen als gevolg van verdrinking nadat de persoon gereanimeerd is. Het punt is dat de hele medische gemeenschap het bestaan ervan ontkent, en het toeschrijft aan de gevolgen van verdrinking.

Het is belangrijk om, wanneer een kind verdrinkt, de symptomen te observeren en het kind te laten onderzoeken door een arts. Daarom moet elke reactie van het lichaam die verder gaat dan een kortstondige hoest worden beschouwd als een gevaarlijke gebeurtenis.