Dermatologische behandelingen tijdens de zwangerschap
Er zijn veel dermatologische behandelingen die niet de specifieke evaluaties of onderzoeken achter zich hebben om als veilig tijdens de zwangerschap beschouwd te worden. Daarom moet je rekening houden met het stadium van de zwangerschap waarin je je bevindt, voordat je bepaalde geneesmiddelen gebruikt.
Dermatologische behandelingen tijdens de zwangerschap
Plaatselijke dermatologische geneesmiddelen zijn een van de meest voorgeschreven, na gastro-intestinale geneesmiddelen. Het is echter erg belangrijk dat zowel de patiënt als de arts perfect op de hoogte zijn van de geschikte therapeutische alternatieven tijdens de zwangerschap. Dit om de gezondheid van de baby niet in gevaar te brengen.
Behandeling van psoriasis
Hoewel sommige medicijnen vermeden moeten worden, is het mogelijk psoriasis te behandelen tijdens borstvoeding en zwangerschap.
Volgens een publicatie (Engelse link) van de American Academy of Dermatology Association zijn de veiligste therapeutische mogelijkheden voor zwangere vrouwen onder andere de volgende:
- Verzachtende en vochtinbrengende middelen: Hoewel het opties zijn die psoriasis niet helemaal wegnemen, beschermen ze de huid en verminderen ze de kans op uitbraken of irritatie.
- Topische corticosteroïden: Corticosteroïden van lage of gemiddelde sterkte zouden het risico op het veroorzaken van geboorteafwijkingen of vroeggeboortes niet verhogen.
- Fototherapie: Deze vorm van behandeling is sterker dan de topische geneesmiddelen. In feite zijn slechts twee soorten fototherapie veilig bij zwangere vrouwen, namelijk smalband UVB, en breedband UVB.
Dermatologische behandelingen die in de zwangerschap vermeden moeten worden, zijn als volgt:
- Methotrexaat
- Acitretine
- Tazarotene
Dermatologische behandelingen: acne tijdens de zwangerschap
De therapeutische optie die de voorkeur geniet voor acne bij zwangere vrouwen is een topische behandeling. Veel orale geneesmiddelen zijn in dit stadium namleijk gecontra-indiceerd. Zo kunnen isotretinoïne, tazaroteen en spironolacton ernstige geboorteafwijkingen veroorzaken.
De American Academy of Dermatology Association (Engelse link) beschrijft dat antibiotica die gewoonlijk tegen acne gebruikt worden, zoals claritromycine en azithromycine, veilig lijken te zijn tijdens de zwangerschap. Het is echter het beste om tegen de 15e week van de zwangerschap te stoppen met het gebruik van doxycycline, minocycline of tetracycline.
Daarnaast beschouwt men het gebruik van laser- en lichttherapieën als relatief veilig voor zwangere vrouwen. Maar het is altijd aan te raden je dermatoloog of verloskundige te raadplegen voordat je met een acnebehandeling begint .
Huidinfecties bij zwangere vrouwen
Huidinfecties zijn infecties waarbij ziektekiemen (virussen, bacteriën, of schimmels) het huidweefsel infecteren en de dikte ervan binnendringen. Je kunt ze overal oplopen als je huid kapot is, door een tatoeage, snee, prik, piercing, beet of insectensteken of -beten.
1. Bacteriële infecties
Het is belangrijk om te proberen het voorschrijven van antibiotica aan zwangere vrouwen te vermijden, tenzij er sterke aanwijzingen zijn voor een voortdurende bacteriële infectie. In feite moet het gebruik van antibacteriële middelen tijdens de zwangerschap opwegen tegen de risico’s. Deze verschillen naargelang het trimester van de zwangerschap.
In het algemeen beschouwt men cefalosporines, penicillines en macroliden als veilig, terwijl fluorochinolonen en tetracyclines in dit stadium gecontra-indiceerd zijn.
2. Virale infecties
Virale infecties komen vrij vaak voor tijdens de zwangerschap (Engelse link) en het herpes simplex virus is een van de meest frequente.
Zwangere vrouwen die een recidief of een eerste klinische episode doormaken, kan men behandelen met valganciclovir of acyclovir in de aanvaarde en aanbevolen doses. Het gebruik van deze middelen is echter ter beoordeling van de specialist en het specifieke geval.
Behandeling met valganciclovir en acyclovir vanaf week 36 vermindert de frequentie van verticale transmissie en de klinische manifestaties van de ziekte.
3. Schimmelinfecties
Schimmelinfecties komen vrij vaak voor tijdens de zwangerschap. Hormonale veranderingen kunnen namelijk de pH van de huid en de slijmvliezen veranderen. De middelen die aangewezen zijn om schimmelinfecties te behandelen zijn te verkrijgen in de vorm van zalven, crèmes of pasta’s.
De volgende middelen kan de toekomstige moeder op elk moment tijdens de zwangerschap gebruiken, zonder dat dit een risico vormt voor zwangerschapscomplicaties:
- Clotrimazol
- Miconazol
- Terconazol
Orale presentaties zijn niet aan te bevelen bij zwangere vrouwen, vooral niet in het eerste trimester van de zwangerschap.
Classificatie risico van medicijnen
De indeling die de Food and Drug Administration (FDA – Engelse link) gebruikt is de meest bekende en wordt in de Verenigde Staten gebruikt. Daarin worden de risico’s van geneesmiddelen tijdens de zwangerschap als volgt ingedeeld:
- A: De uitgevoerde onderzoeken wijzen niet op enig risico voor de foetus.
- B: De resultaten met dieren tonen enige mate van risico, terwijl ze dat bij mensen niet doen.
- C: Risico’s voor de foetus kan men niet uitsluiten.
- D: Er zijn reële aanwijzingen voor risico’s voor de foetus.
- X: Er zijn bewezen foetale risico’s, dus zijn ze absoluut gecontra-indiceerd tijdens de zwangerschap.
De veiligheid van dermatologische behandelingen tijdens de zwangerschap
Concluderend kunnen we stellen dat hoewel veel medicijnen minimale risico’s hebben tijdens de zwangerschap en de borstvoeding, sommige medici toch besluiten in dit stadium geen medicijnen voor te schrijven. Bovendien moeten zowel de specialist als de zwangere vrouw weten welke geneesmiddelen veilig kunnen worden toegediend en welke in deze periode helemaal vermeden moeten worden.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Can a woman treat psoriasis while pregnant or breastfeeding? [Internet] Disponible en: https://www.aad.org/public/diseases/psoriasis/treatment/stage/pregnant
- Is any treatment safe to use during pregnancy? [Internet] Disponible en: https://www.aad.org/public/diseases/acne/derm-treat/pregnancy
- Rogan SC, Beigi RH. Treatment of Viral Infections During Pregnancy. Clin Perinatol. 2019 Jun;46(2):235-256. doi: 10.1016/j.clp.2019.02.009. Epub 2019 Mar 28. PMID: 31010558.
- Straface, G., Selmin, A., Zanardo, V., De Santis, M., Ercoli, A. y Scambia, G. (2012). Infección por el virus del herpes simple en el embarazo. Enfermedades infecciosas en obstetricia y ginecología , 2012 , 385697. https://doi.org/10.1155/2012/385697
- FDA Pregnancy Categories. [Internet] Disponible en: https://chemm.hhs.gov/pregnancycategories.htm