Hoe is de hartslag van de foetus in de baarmoeder?

De foetale hartslag wordt beoordeeld met een Doppler-echografie. Bij afwijkingen neemt de kans op een miskraam of andere complicaties toe.

Geschreven en geverifieerd door de verpleegkundige Leidy Mora Molina.

Laatste update: 23 april, 2024

Een van de eerste parameters die een specialist evalueert bij het bevestigen van een zwangerschap door middel van echografie is de hartslag van de foetus in de baarmoeder van de moeder. Het luisteren ernaar is een van de meest emotionele momenten, omdat dit bevestigt dat er zich een baby vormt in haar.

Deze hartslagen zijn pas te horen na de zesde week van de zwangerschap, meestal bij de eerste echo. Maar hoe is deze hartslag van de foetus? Is de frequentie snel of langzaam? Verandert het tijdens de zwangerschap? Ontdek hieronder hoe een foetale hartslag eruitziet, hoe deze zich ontwikkelt in de baarmoeder van de moeder, en hoe we het welzijn van het hart in dit stadium beoordelen.

De hartslag van de foetus

Met hartslag bedoelen we het aantal keren dat het hart samentrekt gedurende één minuut. De hartslag van de foetus is in de eerste weken van de zwangerschap vast te stellen door middel van een echografie of een monitor die we foetale doppler noemen.

Eerst beoordeelt de echoscopist of de hartslag werkelijk aanwezig is, en controleert zo de vitaliteit van de foetus. Daarnaast evalueert de arts hoe vaak het hartje klopt gedurende één minuut. De waarden die men als normaal beschouwt in het foetale stadium liggen tussen 120 en 160 slagen per minuut.

Problemen met de hartslag

Een hartslag buiten de normale parameters is een aanwijzing dat er iets mis is met de zwangerschap. Het kan verband houden met een gebrek aan zuurstoftoevoer naar de baby of met andere problemen, zoals hartmisvormingen.

Op basis van deze evaluatie zal de specialist dan bepalen of er een risico is op een miskraam. Bij gevorderde zwangerschappen kan de noodzaak van weeënreductie of keizersnede worden beoordeeld, afhankelijk van de zwangerschapsduur.

In elk geval moeten we in gedachten houden dat tijdens het tweede trimester de elektrische geleidingsbanen van het hart zich beginnen te ontwikkelen en rijpen. Daardoor kan de hartslag tijdelijk veranderen. Dit is fysiologisch en is geen reden voor alarm, maar als de arts ontdekt dat er iets mis is, moet hij voortdurend evaluaties uitvoeren.

Trage hartslag van de foetus

Soms wordt tijdens het eerste trimester een tragere foetale hartslag waargenomen. Hoewel men dit als normaal beschouwt (vooral in de eerste weken), wordt het in sommige studies in verband gebracht met een verhoogd risico op een miskraam.

In dit verband was het resultaat van een in 2002 in Chili uitgevoerde studie (Spaanse link) dat het risico op voortplantingsverlies bij zes en zeven weken zwangerschap 19 maal toeneemt wanneer de embryonale hartslag lager is dan 90 slagen per minuut, terwijl het zeven maal hoger is wanneer het tussen 90 en 100 ligt.

Dit wordt ook bevestigd door een studie (Engelse link) van onderzoekers van de Cornell University, gepubliceerd in het tijdschrift Fertility and Sterility. In dit geval concludeerden ze dat een daling van de embryonale hartslag in het eerste trimester, onafhankelijk van de leeftijd van de moeder, de prognose van zwangerschap in het eerste trimester na in vitro fertilisatie kan helpen voorspellen.

Naar de dokter gaan is de sleutel, zodat de professional kan beoordelen of de zwangerschap mogelijk is of dat er andere problemen zijn, zoals chromosoomveranderingen of foetale misvormingen die dat verhinderen.

Evolutie van de hartslag van de foetus in de baarmoeder

Om nu te begrijpen of de foetale hartslag normaal is of dat er sprake is van een foetale aritmie (Engelse link), is het belangrijk om te weten hoe de evolutie van de hartslag van de foetus is tijdens de zwangerschap.

In dit verband geeft het hart tussen de vijfde en zesde week van de zwangerschap zijn eerste slagen. Op dit moment is de hartslag langzaam en wordt als normaal beschouwd met ongeveer 80 slagen per minuut.

Vanaf dit punt begint de hartslag toe te nemen. Men schat dat hij dagelijks met ongeveer 3 slagen per minuut toeneemt tot hij een gemiddelde van 175 bereikt. Dat gebeurt rond de negende week. Zodra deze waarden zijn bereikt, heeft het de neiging licht te dalen om zich te stabiliseren tussen 120 en 160 en blijft zo gedurende de hele zwangerschap.

Kunnen we het hart van de baby beoordelen in de baarmoeder van de moeder?

Beoordeling van de anatomie en fysiologie van het hart van de baby kan worden uitgevoerd in de baarmoeder van de moeder. Dat is te danken aan de echo’s die tijdens prenatale controles worden gemaakt. Daarmee kan men onder andere de gezondheid van het hart en de hartslag van de foetus beoordelen.

Zeker in het tweede trimester is een morfologische echografie voorgeschreven, waarbij de organen van de baby in detail worden bestudeerd. Hier worden de hartstructuren van de foetus, zoals de kamers, kleppen en bloedvaten van het hart, zorgvuldig geobserveerd.

Ook evalueert men de werking van het hart en of er problemen zijn in het mechanisme of de geleiding ervan. De morfologische echografie diagnosticeert ook het bestaan van aangeboren hartziekten die problemen kunnen veroorzaken nadat de baby is geboren.